Kwestia śmiechu – rozważania o Różewiczu

Andrzej  Skrendo

Kwestia śmiechu – rozważania o Różewiczu

Publication date: 2022

Wielogłos, 2022, Issue 2 (52) 2022: Wokół Różewicza. O śmiechu, fotografiach i głosie, pp. 1 - 22

https://doi.org/10.4467/2084395XWI.22.001.15874

Authors

Pobierz pełny tekst

PDF

Titles

Kwestia śmiechu – rozważania o Różewiczu

Abstract

The Question of Laughter: Reflections on Różewicz

The subject of the article is the problem of laughter and the related phenomena in the work of Tadeusz Różewicz. The problem is considered in a broad theoretical context. The aim of the article is to develop a concept in which two pictures of Różewicz will be reconciled: the poet of trauma as well as the satirist and the comedy writer.

Keywords

śmiech, literatura modernizmu, Tadeusz Różewicz; laughter, literary modernism, Tadeusz Różewicz

laughter, literary modernism, Tadeusz Różewicz

References

Download references

Adorno T.W., Sztuka i sztuki. Wybór esejów, przeł. K. Krzemień-Ojak, wybrał i opatrzył wstępem K. Sauerland, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1990.

Apte M.L., Humor and Laughter. An Anthropological Approach, Ithaca: Cornell University Press 1985.

Attardo S., Linguistic Theories of Humor, Berlin–New York: Mouton de Gruyter 1994.

Baudelaire Ch., O istocie śmiechu oraz o komizmie w sztukach plastycznych [w:] idem, Rozmaitości estetyczne, wstęp i przekład J. Guze, komentarz i przypisy C. Pichos w tłumaczeniu J.M. Kłoczowskiego, Gdańsk: słowo/obraz terytoria 2000.

Berger L.P., Redeeming Laughter. Comic Dimension of Human Experience, 2nd ed., Berlin–Boston: de Gruyter 2014.

Bergson H., Śmiech. Esej o komizmie, przeł. S. Cichowicz, Warszawa: Wydawnictwo KR 1995.

Billig M., Laughter and Ridicule. Towards a Social Critique of Humour, London–Thousand Oaks–New Delhi: SAGE Publications 2005.

Braun K., Różewicz T., Języki teatru, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1989.

Brzozowski S., Legenda Młodej Polski. Studya o strukturze duszy kulturalnej, Kraków–Wrocław: Wydawnictwo Literackie 1983.

Carroll N., Humor, przeł. J. Halbersztat, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2018.

Chafe W., Laugh, Laughter, Laughing [w:] Encyclopedia of Humor Studies, ed. S. Attardo, Los Angeles: SAGE Reference 2014.

Chafe W., The Importance of Not Being Earnest. The Feeling Behind Laughter and Humor, Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing Company 2007.

Cohen T., Humor [w:] The Routledge Companion to Aesthetics, eds. B. Gaut, D. Mc-Iver Lopess, London–New York: Routledge 2005.

Critchley S., Nieustające żądanie. Etyka polityczna, przeł. R. Dobrowolski, M. Gusin, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Edukacji TWP we Wrocławiu 2006.

Critchley S., O humorze, przeł. T. Mizerkiewicz, I. Ostrowska, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia 2012.

Dedecius K., Różewicz T., Listy 1961–2013, t. 2., oprac. A. Lawaty, M. Zybura, Kraków: TWiAPN Universitas 2017.

Destrée P., Trivigno V.F., Introduction [w:] Laughter, Humor, and Comedy in Ancient Philosophy, eds. P. Destrée, F.V. Trivigno, New York: Oxford University Press 2019.

Eagleton T., Humour, New Haven–London: Yale University Press 2019.

Freud Z., Dowcip i jego stosunek do nieświadomości [w:] idem, Pisma psychologiczne, przeł. R. Reszke, Warszawa: Wydawnictwo KR 1997.

Gilhus I.S., Laughing Gods, Weeping Virgins. Laughter in the History of Religion, London–New York: Routledge 1997.

Greenberg J., Modernism, Satire and the Novel, New York: Cambridge University Press 2011.

Hegel G.W.F., Wykłady o estetyce, t. III, przeł. J. Grabowski, A. Landman, objaśnieniami opatrzył A. Landman, Warszawa: PWN 1967.

Hobbes, T., Lewiatan, czyli materia, forma i władza państwa kościelnego, przeł. Cz. Znamierowski, wstęp i przypisy J.C.A. Gaskin, Warszawa: Fundacja Aletheia 2009.

Horkheimer M., Adorno T.W., Dialektyka oświecenia, przeł. M. Łukasiewicz, przekład przejrzał i posłowiem opatrzył M.J. Siemek, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN 1994.

Hurley M.M., Dennett D.C., Adams R.B. Jr, Filozofia dowcipu. Humor jako siła napędowa umysłu, przeł. R. Śmietana, Kraków: Copernicus Center Press 2016.

Jauss H.R., Zum Problem der Grenzziehung zwischen dem Lächerlichen und dem Komischen [w:] Das Komische. Poetik und Hermeneutik VII, Hg. W. Preisendanz, R. Warning, München: Wilhelm Fink Verlag 1976.

Kant I., Krytyka władzy sądzenia, przeł. oraz opatrzył przedmową i przypisami J. Gałecki, tłumaczenie przejrzał A. Landman, Warszawa: PWN 1986.

Komendant T., Robię nic, „Tytuł” 1992, nr 1.

Kuźma E., Kto mówi w utworach Tadeusza Różewicza? Z problemów podmiotowości literatury współczesnej [w:] Zobaczyć poetę. Materiały z konferencji „Twórczość Tadeusza Różewicza” UAM Poznań, 4–6.11.1991, red. E. Guderian-Czaplińska, E. Kalemba-Kasprzak, Poznań: Zakład Teatru i Filmu IFP UAM, Wydawnictwo WIS 1993.

Lipszyc A., Dowcip i jego stosunek do szczęścia ludzkości, „FA-art” 2014, nr 1–2.

Marquard O., Apologia przypadkowości. Studia filozoficzne, przeł. K. Krzemieniowa, Warszawa: Oficyna Naukowa 1994.

Martin R.A., Ford T.E., The Psychology of Humor: An Integrative Approach, 2nd ed., London: Elesevier 2018.

Mizerkiewicz T., Nić śmiesznego. Studia o komizmie w literaturze polskiej XX i XXI wieku, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2007.

Morreall J., Philosophy and Religion [w:] The Primer of Humor Research, ed. V. Raskin, Berlin–New York: Mouton de Gruyter 2008.

Morreall J., Taking Laughter Seriously, New York: State University of New York Press, Albany 1983.

Nietzsche F., Ludzkie, arcyludzkie, t. 1, przeł. K. Drzewicki, Warszawa: Wydawnictwo „bis” 1991.

Nietzsche F., Wiedza radosna («La Gaya Scienza»), przeł. L. Staff, Warszawa: Wydawnictwo „bis” 1991.

Olson K., Comedy After Postmodernism: Rereading Comedy from Edward Lear to Charles Willeford, Lubbock: Texas Tech University Press 2001.

Paul J., Estetyka. Kurs przygotowawczy, przeł. K. Krzemień[w:] Pisma teoretyczne niemieckich romantyków, wybrał i oprac. T. Naumowicz, Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 2000.

Plessner H., Śmiech i płacz. Badania nad granicami ludzkiego zachowania, przeł. i oprac. A. Zwolińska, Z. Nerczuk, posłowiem opatrzyła A. Zwolińska, Kęty: Wydawnictwo Antyk 2004.

Różewicz T., Dramat, t. 2, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 2005.

Różewicz T., Nowosielscy Z. i J., Korespondencja, wstęp i oprac. K. Czerni, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2009.

Różewicz T., Kup kota w worku (work in progress), Wrocław: Biuro Literackie 2008.

Różewicz T., Poezja, t. 2, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 2006.

Różewicz T., Poezja, t. 3, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 2006.

Różewicz T., Poezja, t. 4, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 2006.

Różewicz T., Proza, t. 3, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 2004.

Różewicz T., Wbrew sobie. Rozmowy z Tadeuszem Różewiczem, oprac. J. Stolarczyk, Wrocław: Biuro Literackie 2011.

Schelling F.W.J., Filozofia sztuki, przeł., wstępem i przypisami opatrzyła K. Krzemieniowa, przekład przejrzał Z. Kuderowicz, Warszawa: PWN 2015.

Sloterdijk P., Krytyka cynicznego rozumu, przeł. i wstępem opatrzył P. Dehnel, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej 2008.

Stott A., Comedy, New York–London: Routledge 2005.

Trouvain J., Truong K.P., Laughter [w:] The Routledge Handbook of Language and Humor, ed. S. Attardo, New York–London: Routledge 2017.

Wickberg D., The Senses of Humor: Self and Laughter in Modern America, Ithaca: Cornell Universty Press 1988.

Zupančič A., The Odd One In. On Comedy, Cambridge, Massachusetts–London, England: The Massachusetts Institute of Technology Press 2008.

Information

Information: Wielogłos, 2022, Issue 2 (52) 2022: Wokół Różewicza. O śmiechu, fotografiach i głosie, pp. 1 - 22

DOI: https://doi.org/10.4467/2084395XWI.22.001.15874

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Kwestia śmiechu – rozważania o Różewiczu

English:

The Question of Laughter: Reflections on Różewicz

Authors

Andrzej Skrendo

https://orcid.org/0000-0002-7402-2048

Szczecin University
Poland

Published at: 2022

Article status: Open

Licence: CC BY

Percentage share of authors:

Andrzej Skrendo (Author) - 100%

Article corrections:

Publication languages:

Polish

View count: 778

Number of downloads: 497

<p> The Question of Laughter: Reflections on Różewicz</p>

Download xml