Idola Theatri. Interpretation and the Question of Realism
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEIdola theatri. Interpretacja i zagadnienie realizmu
Publication date: 2019
Teoria Polityki, 2019, No. 3/2019, pp. 103 - 121
https://doi.org/10.4467/25440845TP.19.005.10288Authors
Idola theatri. Interpretacja i zagadnienie realizmu
Artykuł konfrontuje koncepcje wiedzy oparte na pojęciu interpretacji z zagadnieniem realizmu. Ma na celu obronę tych koncepcji przed zarzutami ukazującymi interpretację jako niezobowiązujące refleksje oddalające nas od pojęcia rzeczywistości. Wskazuje też na fundamentalną sporność pojęcia realizmu. W konkluzjach zmierza do przedstawienia, odwołujących się do tradycji heremenutyki, koncepcji wiedzy eksponujących pojęcie interpretacji i rozumienia jako bardzo gruntownie uzasadnionej wersji realizmu, która swą nośność czerpie z doświadczenia języka, pozwalającego wyjść poza ramy naiwnie rozumianego realizmu, zawartego w powierzchownych i schematycznych koncepcjach obiektywności. Dowodzi również, jak poważne ograniczenia mogą stwarzać tego typu schematy w domenie myślenia o polityce.
Idola Theatri. Interpretation and the Question of Realism
Abstract: Concentrating on current debates the article confronts notions of realism and interpretation. Challenging the position of those who see an irremovable contradiction between a realistic approach and a school of thinking putting the idea of interpretation in the first line, it tries to explain in what sense – today, after the linguistic turn – interpretation can be considered a form of realism. It highlights a dispute between realists and antirealists, stressing the importance of a whole controversy for shift ing perspectives in the domain of political science and political thinking. Addressing the problem of interpretation and understanding it attempts to emphasize the role of hermeneutics as a model for reestablishing the influence of critical rationality in a confused world, where a notion of reality itself seems to be slipping away. Pointing to the notion of the linguistic turn and the classical Gadamerian idea of a hermeneutic experience it also tries to cast light on the delusions of dogmatic empiricism.
Abel, G. (2014). Świat jako znak i interpretacja, przeł. W. Małecki. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Bacon, F. (1955). „Novum Organum”, przeł. J. Wikrajak. W: K. Leśniak (oprac.). Franciszek Bacon. Wybór pism (1961). Warszawa: Wiedza Powszechna.
Baudrillard, J. (2005). Symulakry i symulacja, przeł. S. Królak. Warszawa: Sic! Baudrillard, J. (2009). Przejrzystość zła: esej o zjawiskach skrajnych, przeł. S. Królak. Warszawa: Sic!
Bernstein, R. (2010). „Experience after the Linguistic Turn”. W: R. Bernstein. The Pragmatic Turn. Cambridge: Polity Press, s. 125–152.
Chalmers, A. (1993). Czym jest to, co zwiemy nauką? Rozważania o naturze, statusie i metodach nowoczesnej nauki. Wprowadzenie do współczesnej filozofii nauki, przeł. A. Chmielewski. Wydawnictwo Siedmioróg.
Davidson, D. (1991). „Opis schematu pojęciowego”. W: B. Stanosz (wybór, oprac. i wstęp). Empiryzm współczesny. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Davidson, D. (2009). Inquiries into Truth and Interpretation. Oxford: Oxford University Press.
Dreyfus, H., Taylor, Ch. (2015). Retrieving Realism. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Foucault, M. (2014). Rządzenie żywymi, przeł. M. Herer. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Foucault, M. (2018). Zło czynić, mówić prawdę. Funkcja wyznania w sprawiedliwości. Wykłady z Louvain 1981, przeł. A. Zawadzki. Kraków: Znak.
Gadamer, H.-G. (2013). Prawda i metoda, przeł. B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Geertz, C. (2005). Wiedza lokalna. Dalsze eseje z zakresu antropologii interpretatywnej, przeł. D. Wolska. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Habermas, J. (1977). Technika i nauka jako „ideologia”, przeł. M. Łukasiewicz. W: J. Szacki (oprac.). Czy kryzys socjologii? Warszawa: Czytelnik.
Hegel, G.W.F. (1968). Nauka logiki, t. 2, przeł. A. Landman. Warszawa: PWN.
Heidegger, M. (2000). Co zwie się myśleniem?, przeł. J. Mizera. Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Heidegger, M. (2001). Pytanie o rzecz, przeł. J. Mizera. Warszawa: Wydawnictwo Krąg.
Heidegger, M. (2004). Bycie i czas, przeł. B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Heidegger, M. (2007). W drodze do języka, przeł. J. Mizera. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Heidegger, M. (2017). Podstawowe zagadnienia filozofii. Wybrane „problemy” „logiki”, przeł. W. Rymkiewicz. Warszawa: Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego.
Husserl, E. (2017). Kryzys nauk europejskich i fenomenologia transcendentalna. Wprowadzenie do filozofii fenomenologicznej, przeł. S. Walczewska. Kraków: Wydawnictwo Vis-à-Vis/Etiuda.
Kłosiński, M. (2015). Ratunkiem jest tylko poezja. Baudrillard – teoria – literatura.Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich.
Kornblith, H. (2017). „A Naturalistic Methodology”. W: G. d’Oro, S. Overgaard (eds.). TheCambridge Companion to Philosophical Methodology. Cambridge: Cambridge University Press.
Latour, B. (2013). „Działanie przynosi coś nieoczekiwanego. Fakty, fetysze, faktysze”. W:B. Latour. Nadzieja Pandory. Eseje o rzeczywistości w studiach nad nauką, przeł. M. Zuber. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Lieven, A., Hulsman, J. (2006). Ethical Realism: A Vision for America’s Role in the World. New York: Pantheon Books.
Lyotard, J.-F. (1998). Postmodernizm dla dzieci. Korespondencja 1982–1985, przeł. J. Migasiński. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
MacIntyre, A. (1996). Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, przeł. A. Chmielewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Putnam, H. (2013). Wiele twarzy realizmu i inne eseje, przeł. A. Grobler. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rorty, R. (1996). Przygodność, ironia i solidarność, przeł. J. Popowski. Warszawa: Wydawnictwo Spacja.
Rorty, R. (1999). Obiektywność, relatywizm, prawda, przeł. J. Margański. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Rouse, J. (2003). „From Realism or Antirealism to Science as Solidarity”. W: Ch. Guignon,D.R. Hiley (eds.). Richard Rorty: Contemporary Philosophy in Focus. Cambridge: Cambridge University Press.
Schmitt, C. (2000). „Pojęcie polityczności”. W: C. Schmitt. Teologia polityczna i inne pisma, przeł. M. Cichocki. Kraków–Warszawa: Znak i Fundacja im. Stefana Batorego. Steiner, G.(2016). Poezja myślenia. Od starożytnych Greków do Celana, przeł. B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Strauss, L. (1998). Sokratejskie pytania, przeł. P. Maciejko. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Szestow, L. (2016). Wielkie wigilie, przeł. P. Nowak. Warszawa: Kronos.
Taylor, Ch. (2016). The Language Animal: The Full Shape of the Human Linguistic Capacity. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Van Orman Quine, W. (1999). Słowo i przedmiot, przeł. C. Cieśliński. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Wittgenstein, L. (2008). Dociekania filozoficzne, przeł. B. Wolniewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Information: Teoria Polityki, 2019, No. 3/2019, pp. 103 - 121
Article type: Original article
Titles:
Idola theatri. Interpretacja i zagadnienie realizmu
Idola Theatri. Interpretation and the Question of Realism
University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Poland
Published at: 2019
Article status: Open
Licence: CC BY-NC-ND
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 1515
Number of downloads: 1091