FAQ

Podhale Goralian Vowels in Józef Tischner’s Recordings of Historia filozofii po góralsku: An Acoustic Phonetic Analysis

Publication date: 29.11.2021

Studies in Polish Linguistics, Volume 16 (2021), Vol. 16, Issue 4, pp. 187 - 205

https://doi.org/10.4467/23005920SPL.21.009.14677

Authors

Mateusz Urban
Jagiellonian University in Kraków
https://orcid.org/0000-0002-1155-7889 Orcid
All publications →

Titles

Podhale Goralian Vowels in Józef Tischner’s Recordings of Historia filozofii po góralsku: An Acoustic Phonetic Analysis

Abstract

The current study is exploratory in character and aims to investigate the extent to which dialectal features are present in a stylised version of a regional variety of Polish. The focus is on three traditional features of Podhale Goralian that make it markedly different from Standard Polish: the treatment of Middle Polish raised vowels ė ȧ ȯ, prenasal raising and the Podhale archaism. The material analysed comprises a selection of recordings of Józef Tischner’s Historii filozofii po góralsku [A Goral History of Philosophy] performed by himself. The recordings were subjected to acoustic analysis to obtain values of the first two formants of the relevant vowels. An analysis was then conducted with the help of vowel plots created on the basis of the measurements. The conclusions indicate that the traditional features of Podhale Goralian are not always consistently realized in the recordings, which in the majority of cases may be attributed to the influence of Standard Polish.

References

Download references

Bates Douglas, Mächler Martin, Bolker Ben, Walker Steve (2015). Fitting linear mixed-effects models using lme4. Journal of Statistical Software 67(1), 1‒48.

Boersma Paul, Weenink David (2021). Praat: Doing Phonetics by Computer. URL: https://www.fon.hum.uva.nl/praat/. Accessed March 25th 2021.

Bonowicz Wojciech (2018). W głąb siebie, czyli jak to było z Historią filozofii po góralsku. In Józef Tischner, Historia filozofii po góralsku, 167–184. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy “Znak”.

Bonowicz Wojciech (2020). Tischner. Biografia. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy “Znak”.

Decaux Étienne (1973). Tzw. archaizm podhalański a sprawa mazurzenia w Małopolsce. Revue des études slaves 49, 119‒130.

Di Paolo Marianna, Yaeger-Dror Malcah (eds.) (2010). Sociophonetics: A StudentGuide. London‒New York: Routledge.

Dubisz Stanisław, Karaś Halina, Kolis Nijola (1995). Dialekty i gwary polskie. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Garczyńska Justyna (2007). Analiza fonetyczna akcentowanych samogłosek ustnych w mowie polek z Kazachstanu. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Garczyńska Justyna (2017). Samogłoski ustne w gwarze kurpiowskiej. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Garczyńska Justyna, Kresa Monika, Żurek Aleksandra, Krzemińska-Albrycht Ida (2013‒2017). Baza Mazak. Mazowiecka akustyczna baza danych. Baza Mazak. Mazowiecka Akustyczna Baza Danych. URL: http://206.189.49.76:8000/. Accessed July 25th 2021.

Gołąb Zbigniew (1954). O zróżnicowaniu wewnętrznym gwary podhalańskiej. Język Polski 34(2), 85‒111.

Harrington Jonathan (2006). An acoustic analysis of ‘happy-tensing’in the Queen’s Christmas broadcasts. Journal of Phonetics 34(4), 439‒457.

Harrington Jonathan, Palethorpe Sallyanne, Watson Catherine (2000). Monophthongal vowel changes in Received Pronunciation: An acoustic analysis of the Queen’s Christmas broadcasts. Journal of the International Phonetic Association 30(1–2), 63–78.

Harrison Philip T. (2013). Making accurate formant measurements: An empirical investigation of the influence of the measurement tool, analysis settings and speaker on formant measurements, Ph.D. dissertation. York, UK: University of York. URL: https://etheses.whiterose.ac.uk/7393/1/Harrison%20-%20PhD%20Thesis.pdf. Accessed March 21st, 2017.

Karaś Mieczysław (1965). Polskie dialekty Orawy, cz. 1: Fonologia i fonetyka. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Językoznawcze. Vol. 16. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.

Kąś Józef (2015‒2019). Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej. 12 vols. Bukowina Tatrzańska‒Nowy Sącz‒Nowy Targ: Bukowiańskie Centrum Kultury “Dom Ludowy”; Małopolskie Centrum Kultury “Sokół”; Zakład Poligraficzny “MK”.

Kąś Józef, Sikora Kazimierz (2004). Ortografia podhalańska ‒ problemy podstawowe i propozycje rozwiązań. In Edukacja regionalna na Podtatrzu. Ścieżki i manowce, Anna Mlekodaj (ed.), 17‒51. Nowy Targ: Podhalańska Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa.

Kendall Tyler, Fridland Valerie (2021). Sociophonetics. Key Topics in Sociolinguistics. Cambridge: Cambridge University Press.

Kisler Thomas, Reichel Uwe, Schiel Florian (2017). Multilingual processing of speech via web services. Computer Speech & Language 45, 326‒347.

Kosiński Władysław (1884). Przyczynek do gwary zakopiańskiej. Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności 10, 225‒309.

Krupska-Perek Anna (1999). Napisana i wygłoszona „Historia filozofii po góralsku”. Problem tożsamości tekstu. Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego 44, 45‒56.

Kryński Adam Antoni (1884). Gwara zakopiańska. Studyjum dialektologiczne. Rozprawy i sprawozdania z posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności 10, 171‒224.

Kulak Ilona (2018). Fonetyczne wykładniki stylizacji gwarowej „Historii filozofii po góralsku” Józefa Tischnera. Literatura Ludowa 62(2), 15–26.

Kuznetsova Alexandra, Brockhoff Per B., Christensen Rune H. B. 2017. lmerTest package: Tests in linear mixed effects models. Journal of Statistical Software 82(13): 1‒26.

Machač Pavel, Skarnitzl Radek (2009). Principles of Phonetic Segmentation. Prague: Epocha Publishing House.

Małecki Mieczysław (1928). Archaizm podhalański (wraz z próbą wyznaczenia granic tego dialektu). [Monografje Polskich Cech Gwarowych]. Vol. 4. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.

R Core Team (2021). R: A Language and Environment for Statistical Computing. Vienna, Austria: R Foundation for Statistical Computing.

Rak Maciej (2014). Badania dialektologiczne na Podhalu. Wierchy 80, 169‒180.

Rubach Jerzy, Łuszczek Tomasz (2019). The vowel system of Podhale goralian. Research in Language 17(2), 105‒126.

Rybka Piotr (2017). Gwarowa wymowa mieszkańców Górnego Śląska w ujęciu akustycznym (w oparciu o autorską metodę badawczą), Ph.D. dissertation. Katowice: University of Silesia. URL: https://sbc.org.pl/Content/276325/praca_doktorska_Piotr_Rybka.pdf.  Accessed June 19th 2019.

Sobierajski Zenon (1966). Atlas polskich gwar spiskich na terenie Polski i Czechosłowacji. Vol. 1. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.

Sowa Franciszek (1990). System fonologiczny gwar spiskich. Prace Instytutu Języka Polskiego. Vol. 72. Wrocław‒Warszawa‒Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Stieber Zdzisław (1973). A Historical Phonology of the Polish Language [Historical Phonology of the Slavic Languages]. Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag.

Thomas Erik R. (2011). Sociophonetics: An Introduction. New York: Palgrave Macmillan.

Tischner Józef (2006). Historia filozofii po góralsku. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy “Znak”.

Weckwerth Jarosław, Balas Anna (2020). Selected aspects of Polish vowel formants. In Approaches to the Study and Sound Structure of Speech, Magdalena Wrembel, Agnieszka Kiełkiewicz-Janowiak, Piotr Gąsiorowski (eds.), 338‒348. New York–London: Routledge.

Wickham Hadley (2016). ggplot2: Elegant Graphics for Data Analysis. New York: Springer.

Wiethoff Andre (2020). Exact Audio Copy (version 1.6). URL: https://www.exactaudiocopy.de/en/. Accessed October 27th 2021.

Information

Information: Studies in Polish Linguistics, Volume 16 (2021), Vol. 16, Issue 4, pp. 187 - 205

Article type: Original article

Titles:

English:

Podhale Goralian Vowels in Józef Tischner’s Recordings of Historia filozofii po góralsku: An Acoustic Phonetic Analysis

Authors

https://orcid.org/0000-0002-1155-7889

Mateusz Urban
Jagiellonian University in Kraków
https://orcid.org/0000-0002-1155-7889 Orcid
All publications →

Jagiellonian University in Kraków

Published at: 29.11.2021

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Mateusz Urban (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

English