On the Adverbialization of Polish Indefinite Quantifiers of Nominal Origin: A Diachronic Study of trochę ‘a bit’, odrobinę ‘a bit’, and masę ‘a lot’
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEOn the Adverbialization of Polish Indefinite Quantifiers of Nominal Origin: A Diachronic Study of trochę ‘a bit’, odrobinę ‘a bit’, and masę ‘a lot’
Publication date: 20.03.2019
Studies in Polish Linguistics, Volume 14 (2019), Vol. 14, Issue 1, pp. 19 - 42
https://doi.org/10.4467/23005920SPL.19.002.10282Authors
On the Adverbialization of Polish Indefinite Quantifiers of Nominal Origin: A Diachronic Study of trochę ‘a bit’, odrobinę ‘a bit’, and masę ‘a lot’
Based on diachronic data extracted from the available lexicographic sources and historical corpora of Polish, this paper aims at determining whether the initial stage of the adverbialization of indefinite quantifiers of nominal origin typically involves extent modification, degree modification being a posterior development. The results of an investigation into the evolution of the functionalstatusof the commonly used quantifiers trochę ‘a bit’, odrobinę ‘a bit’, as well as masę ‘a lot’ indicate that prior to establishing themselves as degree modifiers, the items function as extent modifiers, i.e. duratives or frequentatives. In their earliest adverbial attestations recorded in the analysed material, the quantifiers under scrutiny modify the duration or frequency of the action denoted by the associated verbal element, or, if the pertinent verb encodes a punctual event, of the resultant state, and only later do they start to combine with scalar predicates, i.e. degree verbs as well as gradable adjectives and adverbs, including adverbials in the form of prepositional phrases. Exceptional in this respect is masę ‘a lot’, as it (still) appears incapable of serving as a degree intensifier
Bolinger Dwight (1972). Degree Words. The Hague: Mouton.
Brems Lieselotte (2003). Measure noun constructions: An instance of semantically-driven grammaticalization. International Journal of Corpus Linguistics 8(2), 283–312.
Brems Lieselotte (2011). The Layering of Size Noun and Type Noun Constructions in English. Berlin/Boston: De Gruyter Mouton.
Brems Lieselotte (2015). Some binominal size noun constructions in English and French: A contrastive corpus-based perspective. Nordic Journal of English Studies 14(1), 90–115.
Claridge Claudia, Kytö Merja (2014a). I had lost sight of them then for a bit, but I went on pretty fast: Two degree modifiers in the Old Bailey Corpus. In Diachronic Corpus Pragmatics, Irma Taavitsainen, Andreas Jucker, Jukka Tuominen (eds.), 29–52. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.
Claridge Claudia, Kytö Merja (2014b).‘You are a bit of a sneak’: Exploring a degree modifier in the Old Bailey Corpus. In Late Modern English Syntax, Marianne Hundt (ed.), 239–268. Cambridge: Cambridge University Press.
Corbett Greville G. (2004). Number. Cambridge: Cambridge University Press.
De Clerck Bernard, Brems Lieselotte (2016). Size nouns matter: A closer look at mass(es) of and extended uses of SNs. Language Sciences 53, 160–176.
Doetjes Jenny (1997). Quantifiers and Selection: On the Distribution of Quantifying Expressions in French, Dutch and English. Leiden: University of Leiden.
Doetjes Jenny (2008). Adjectives and degree modification. In Adverbs: Syntax, Semantics and Discourse, Louise McNally, Christopher Kennedy (eds.), 123–155. Oxford: Oxford University Press.
Fleischhauer Jens (2016). Degree Gradation of Verbs. Düsseldorf: Düsseldorf University Press.
Giacalone Ramat Anna (2018). Degrees of grammaticalization and measure constructions in Italian. To appear in Revue Romane. Langue et littérature. International Journal of Romance Languages and Literatures. DOI 10.1075/rro.16015.gia
Grochowski Maciej (1996) O wykładnikach aproksymacji: liczebniki niewłaściwe a operatory przyliczebnikowe [On the exponents of approximation: Quantifiers improper and adnumeral operators]. In Studia z leksykologii i gramatyki języków słowiańskich [Studies in Slavonic Lexicology and Grammar], Henryk Wróbel (ed.), 31–37. Kraków: IJP PAN.
Grochowski Maciej (2005). O cechach gramatycznych i znaczeniu jednostek o postaci trochę [On the grammatical and semantic properties of the trochę-items]. In Przysłówki i przyimki. Studia ze składni i semantyki języka polskiego [Adverbs and Prepositions. Studies in Polish Syntax and Semantics], Maciej Grochowski (ed.), 101–111. Toruń: Wydawnictwo UMK.
Grzegorczykowa Renata (1975). Funkcje semantyczne i składniowe polskich przysłówków [The Semantic and Syntactic Functions of Polish Adverbs]. Wrocław: Ossolineum.
Heine Bernd (2003). Grammaticalization. In The Handbook of Historical Linguistics, Brian D. Joseph, Richard D. Janda (eds.), 575–601. Oxford: Blackwell.
Heine Bernd, Claudi Ulrike, Hünnemeyer Friederike (1991). Grammaticalization: A Conceptual Framework. Chicago: University of Chicago Press.
Himmelmann Nikolaus P. (2004). Lexicalization and grammaticization: Opposite or orthogonal? In What Makes Grammaticalization? A Look from its Fringes and its Components, Walter Bisang, Nikolaus P. Himmelmann, Björn Wiemer (eds.), 21‒42. Berlin/New York: Mouton de Gruyter.
Hopper Paul J., Traugott Elizabeth C. (2003). Grammaticalization. Second Edition. New York: Cambridge University Press.
Huddleston Rodney D., Pullum Geoffrey K. (2002). The Cambridge Grammar of the English Language. Cambridge: Cambridge University Press.
Keizer Evelien (2007). The English Noun Phrase: The Nature of Linguistic Categorization. Cambridge: Cambridge University Press.
Klemensiewicz Zenon (1981). Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego [Essentials of Polish Grammar]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Langacker Ronald (1991). Foundations of Cognitive Grammar. Volume 2: Descriptive Application. Stanford: Stanford University Press.
Laskowski Roman (1984). Liczebnik [Quantifier]. In Gramatyka współczesnego języka polskiego: Morfologia [Contemporary Polish Grammar: Morphology], Renata Grzegorczykowa, Roman Laskowski, Henryk Wróbel (eds.), 283–293. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Lehmann Christian (1985). Grammaticalization: Synchronic variation and diachronic change. Lingua e Stile 20(3), 303–318.
Löbner Sebastian (2012). Sub-Compositionality. In The Oxford Handbook of Compositionality, Wolfram Hinzen, Edouard Machery, Markus Werning (eds.), 220–241. Oxford: Oxford University Press.
Miechowicz-Mathiasen Katarzyna, Dziubała-Szrejbrowska Dominika (2013). On the trigger for numeralization of Polish higher numerals. In Formal Approaches to Slavic Linguistics: The Third Indiana Meeting 2012, Steven Franks, Markus Dickinson, George Fowler, Melissa Witcombe, Ksenia Zanon (eds.), 204–217. Michigan: Michigan Slavic Publications.
Norde Muriel, De Clerck Bernard, Colleman Timothy (2014). The emergence of non-canonical degree modifiers in non-standard varieties of Dutch: A constructionalization perspective. In Extending the Scope of Construction Grammar, Ronny Boogaart, Timothy Colleman, Gijsbert Rutten (eds.), 207–250. Berlin/Boston: De Gruyter Mouton.
Obrębska-Jabłońska Antonina (1948). Liczebniki nieokreślone w systemie języka polskiego [Indefinite quantifiers in Polish grammar]. Język Polski 28(4), 111−116.
Paradis Carita (2008). Configurations, construals and change: Expressions of degree. English Language and Linguistics 12(2), 317–343.
Quirk Randolph, Greenbaum Sidney, Leech Geoffrey, Svartvik Jan (1985). A Comprehensive Grammar of the English Language. London/New York: Longman.
Radden Günter, Dirven René (2007). Cognitive English Grammar. Amsterdam: John Benjamins.
Schabowska Maria (1962). O formalnej numeralizacji rzeczowników [On the formal numeralization of nouns]. Język Polski 42(2), 116–124.
Schabowska Maria (1967). Rzeczowniki ilościowe w języku polskim [Quantifying Nouns in Polish]. Wrocław: Ossolineum.
Schabowska Maria (1970). Liczebnik nieokreślony trochę [The indefinite quantifier trochę]. Język Polski 50(2), 110–118.
Szober Stanisław (1928). Trzy piękne córki było nas u matki: Formy podmiotu i orzeczenia w zdaniach z podmiotem logicznym, określonym przydawką liczebnikową [We, three beautiful daughters, were at our mother’s: Forms of the subject and the verb in sentences with a logical subject modified by a numeral attribute]. Język Polski 13(4), 97–112.
Traugott Elizabeth C. (2008). Grammaticalization, constructions and the incremental development of language: Suggestions from the development of degree modifiers in English. In Variation, Selection, Development – Probing the Evolutionary Model of Language Change, Regine Eckardt, Gerhard Jäger, Tonjes Veenstra (eds.), 219–250. Berlin/New York: Mouton de Gruyter.
Verveckken Katrien D. (2015). Binominal Quantifiers in Spanish: Conceptually-driven Analogy in Diachrony and Synchrony. Berlin/Boston: Mouton de Gruyter.
Willim Ewa (2006). Event, Individuation and Countability: A Study with Special Reference to English and Polish. Kraków: Jagiellonian University Press.
Willim Ewa (2007). Liczba jako kategoria gramatyczna i pojęciowa [Number in grammar and cognition]. Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis (SLing) 124, 175–192.
Boryś Wiesław (2005). Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of Polish]. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Brückner Aleksander (1927). Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of Polish]. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza.
ESJP17i18 = Elektroniczny słownik języka polskiego XVII i XVIII wieku [Electronic Dictionary of 17th- and 18th-Century Polish]. Retrieved from https://sxvii.pl (accessed 10.08.2018).
Hłyń Maria (2008). Listy Marii z Gniewoszów Harsdorfowej do Heleny Mycielskiej. Cz. 2 [The letters of Maria Horsdorfowa, née Gniewosz, to Helena Mycielska. Part 2]. Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej 28. 243–285. Retrieved from http://www.wbc.poznan.pl/Content/378445/469655.pdf (accessed 15.03.2019).
KorBa = Gruszczyński Włodzimierz (2013–2017). Elektroniczny korpus tekstów polskich z XVII i XVIII w. (Korpus barokowy) [Electronic Corpus of Polish Texts from the 17th and the 18th Centuries; Baroque Corpus]. Retrieved from http://www.korba.edu.pl/query_corpus/ (accessed 15.08.2018).
KP16 = Korpus polszczyzny XVI wieku [Corpus of 16th-Century Polish]. Retrieved from https://spxvi.edu.pl/korpus/teksty/ (accessed 10.08.2018).
KP1830–1918 = Bilińska Joanna, Derwojedowa Magdalena, Kwiecień Monika, Kieraś Witold (2016). Korpus polszczyzny 1830–1918. Retrieved from https://szukajwslownikach.uw.edu.pl/f19/ (accessed 15.09.2018).
KSJP17i18 = Kartoteka Słownika języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku: Marszałkowstwo–Matka1 [Card Index of the Dictionary of the Polish Language Spoken in the 17th and the Former Half of the 18th Century: Marszałkowstwo– Matka1]. Retrieved from http://www.rcin.org.pl/publication/20029 (accessed 10.08.2018).
KSJP17i18 = Kartoteka Słownika języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku: Odpór– Odrzucony [Card Index of the Dictionary of the Polish Language Spoken in the 17th and the Former Half of the 18th Century: Odpór–Odrzucony]. Retrieved from http://www.rcin.org.pl/publication/20029 (accessed 10.08.2018).
KTSP = Korpus tekstów staropolskich [Corpus of Old Polish Texts]. IJP PAN: Kraków. Retrieved from https://ijp.pan.pl/publikacje-i-materialy/zasoby/korpus-tekstow-staropolskich/ (accessed 10.08.2018).
NKJP = Bańko Mirosław, Górski Rafał L., Lewandowska-Tomaszczyk Barbara, Łaziński Marek, Pęzik Piotr, Przepiórkowski Adam (2008–2012). Narodowy Korpus Języka Polskiego [National Corpus of Polish]. Retrieved from http://nkjp.pl/poliqarp/ (accessed 10.08.2018).
SD = Doroszewski Witold (1958–1969). Słownik języka polskiego (Słownik Doroszewskiego) [Dictionary of Polish; Doroszewski’s Dictionary]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. Retrieved from https://sjp.pwn.pl/doroszewski/ (accessed 10.08.2018).
SL = Linde Samuel (1855). Słownik języka polskiego (Słownik Lindego): Tom II: G–L [Dictionary of Polish; Linde’s Dictionary: Vol. 2: G–L]. Lwów: Ossolineum.
SL = Linde Samuel (1857). Słownik języka polskiego (Słownik Lindego): Tom III: M–O [Dictionary of Polish; Linde’s Dictionary: Vol. 3: M–O]. Lwów: Ossolineum.
SL = Linde Samuel (1859). Słownik języka polskiego (Słownik Lindego): Tom V: R–T [Dictionary of Polish; Linde’s Dictionary: Vol. 5: R–T]. Lwów: Ossolineum.
SP16 = Mayenowa Maria R. (ed.). (1981). Słownik polszczyzny XVI wieku: Tom XIII: M–Miegotny [Dictionary of 16th-Century Polish: Vol. 13: M–Miegotny]. Wrocław: Ossolineum.
SP16 = Mayenowa Maria R. (ed.). (1991). Słownik polszczyzny XVI wieku: Tom XX: Ociaple–Odżywotny [Dictionary of 16th-Century Polish: Vol. 20: Ociaple–Odżywotny]. Wrocław: Ossolineum.
SSP = Urbańczyk Stanisław (ed.). (1965–1969). Słownik staropolski: Tom V: N–Ó [Old Polish Dictionary: Vol. 5: N–Ó]. Wrocław: Ossolineum.
SSP = Urbańczyk Stanisław (ed.). (1982–1987). Słownik staropolski: Tom IX: Ściadły–Używowanie [Old Polish Dictionary: Vol. 9: Ściadły–Używowanie]. Wrocław: Ossolineum.
SWar = Karłowicz Jan, Kryński Adam, Niedźwiedzki Władysław (eds.). (1902). Słownik języka polskiego (Słownik warszawski): Tom II: H–M [Dictionary of Polish; Warsaw Dictionary: Vol. 2: H–M]. Warszawa: Kasa im. Mianowskiego.
SWar = Karłowicz Jan, Kryński Adam, Niedźwiedzki Władysław (eds.). (1904). Słownik języka polskiego (Słownik warszawski): Tom III: N–Ó [Dictionary of Polish; Warsaw Dictionary: Vol. 3: N–Ó]. Warszawa: Kasa im. Mianowskiego.
SWar = Karłowicz Jan, Kryński Adam, Niedźwiedzki Władysław (eds.). (1919). Słownik języka polskiego (Słownik warszawski): Tom VII: T–Y [Dictionary of Polish; Warsaw Dictionary: Vol. 7: T–Y]. Warszawa: Kasa im. Mianowskiego.
SWar = Karłowicz Jan, Kryński Adam, Niedźwiedzki Władysław (eds.). (1927). Słownik języka polskiego (Słownik warszawski): Tom VIII: Z–Ż [Dictionary of Polish; Warsaw Dictionary: Vol. 8: Z–Ż]. Warszawa: Kasa im. Mianowskiego.
SWil = Zdanowicz Aleksander, Szyszko Michał B., Filipowicz January, Tomaszewicz Walerian, Czepieliński Florian, Korotyński Wincenty, Trentowski Bronisław F. (eds.). (1861). Słownik języka polskiego (Słownik wileński). [Dictionary of Polish; Vilnius Dictionary]. Wilno: Maurycy Orgelbrand. Retrieved from https://eswil.ijp.pan.pl (accessed 10.08.2018).
USJP = Dubisz Stanisław (ed.) (2003a). Uniwersalny słownik języka polskiego: Tom 2: K–Ó [Universal Dictionary of Polish: Vol. 2: K–Ó]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
USJP = Dubisz Stanisław (ed.) (2003b). Uniwersalny słownik języka polskiego: Tom 4: T–Ż [Universal Dictionary of Polish: Vol. 4: T–Ż]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Information: Studies in Polish Linguistics, Volume 14 (2019), Vol. 14, Issue 1, pp. 19 - 42
Article type: Original article
Instytut Filologii Angielskiej UJ
Published at: 20.03.2019
Article status: Open
Licence: CC BY-NC-ND
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
English