FAQ

Is this still the stereotype? The image of the English in Polish society – tradition and new knowledge

Publication date: 05.2021

Migration Studies – Review of Polish Diaspora, 2021 (XLVII), Vol. 1 (179), pp. 101 - 124

https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.21.005.13317

Authors

,
Ewa Nowicka
Collegium Civitas, plac Defilad 1, XII piętro, 00-901 Warszawa, Poland
https://orcid.org/0000-0003-0170-0845 Orcid
All publications →
Sławomir Łodziński
University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Poland
https://orcid.org/0000-0002-7484-8659 Orcid
All publications →

Titles

Czy to jeszcze stereotyp? Wizerunek Anglika w społeczeństwie polskim – tradycja i nowa wiedza

Abstract

Is this still the stereotype? The image of the English in Polish society – tradition and new knowledge
The article analyzes the results of the “Poles and Others” survey, devoted to Poles’ attitudes towards other nations and races which was conducted in June 2018. It refers to almost identical surveys from 1988 and 1998 which were prepared by the authors of this article and carried out according to the same methodological and technical rules. In the article, we focus on the image of the English in contemporary Polish society. Its striking feature is the richness and diversity of wording. The interpretation of this complexity is a major part of our considerations. Individual elements of the image are treated as the result of inter-ethnic direct and indirect contact resulting from migration phenomena, as well as progress in the field of technical possibilities of interpersonal contacts. On the one hand, this is due to increasing mobility and more personal contacts, but also to widely available media coverage and the use of massive forms of effective communication (Skype and WhatsApp connections, development of cellular technologies and the Internet). On the other hand, it comes from contacts with families in Poland of persons who remained in the United Kingdom as emigrants, and through them with a wider group of their relatives, friends and acquaintances. Despite these changes in perception, the distance towards the English has not altered; – they are still seen by Poles as one of the nations that is closest to us in Europe. In the article, we want to question the legitimacy of using the classic concept of the “stereotype” less commonly used by sociologists, but remaining in use among psychologists (who see in them sources of prejudice and discrimination, and problems of intergroup contacts) and experts in cultural studies. We will try to prove that the conceptual category of the stereotype should be replaced with the concept of a more complex “ethnic image” and our collected research experience confirms this thesis.

Keywords: the English, ethnic image, stereotype, concretization of image of foreigner, social distance, ethnic inclusiveness and exclusiveness

Streszczenie

Artykuł analizuje wyniki sondażu „Polacy i inni trzydzieści lat później”, poświęconego postawom Polaków wobec innych narodów i ras, który został przeprowadzony w czerwcu 2018 r. Nawiązuje on do podobnych sondaży z lat 1988 i 1998, które zostały przygotowane przez autorów artykułu i zrealizowane według tych samych reguł metodologicznych i technicznych. W artykule koncentrujemy się na wizerunku Anglika we współczesnym społeczeństwie polskim. Jego uderzającą cechą jest bogactwo i zróżnicowanie sformułowań. Interpretacja tej złożoności stanowi główną część naszych rozważań. Poszczególne elementy wizerunku są traktowane jako efekt międzyetnicznych styczności bezpośrednich i pośrednich płynących ze zjawisk migracyjnych, a także postępu w zakresie technicznych możliwości kontaktów międzyludzkich. Z jednej strony, wynika to z rosnącej mobilności i liczniejszych styczności osobistych, ale także szeroko dostępnego przekazu medialnego i używania na masową skalę skutecznych form komunikacji (połączenia Skype i Whatsapp, rozwój technologii komórkowych oraz Internetu). Z drugiej, pochodzi on z kontaktów z rodzinami w Polsce osób, które pozostały w Wielkiej Brytanii jako emigranci, a za ich pośrednictwem z szerszym gronem ich krewnych, przyjaciół i znajomych. Mimo zmian w wizerunku nie zmienił się dystans wobec Anglików, którzy postrzegani są ciągle przez Polaków jako jedni z najbliższych nam narodów w Europie. W artykule chcemy zakwestionować zasadność posługiwania się klasycznym pojęciem „stereotypu”, rzadziej już używanego przez socjologów, ale pozostającym w użyciu wśród psychologów (upatrujących w nich źródła uprzedzeń i dyskryminacji oraz problemów w kontaktach międzygrupowych) oraz kulturoznawców. Będziemy starali się dowieść, że kategorię pojęciową stereotypu należy zastąpić pojęciem bardziej złożonym „wizerunku” („obrazu”) etnicznego”, a zebrane doświadczenie badawcze potwierdza tę tezę.

References

Amin A. (2002), Ethnicity and the Multicultural City: Living with Diversity, “Environment and Planning A: Economy and Space” 6 (34), 959–980.
 
Baran M., Boski P. (2016), Czy „Inny” zawsze musi być obcy? Wpływ dystansu kulturowego na postawy etnicznych Polaków wobec osób czarnoskórych i ich kategoryzację, „Psychologia Społeczna” 2 (37), 136–159.
 
Bielewska A. (2013), Kupowanie polskości – tożsamość narodowa jako towar wśród polskiej migracji poakcesyjnej w Wielkiej Brytanii, w: Praszałowicz D., Łużniak-Piecha Ł., Kulipńska J. (red.), Młoda polska emigracja w UE jako przedmiot badań psychologicznych, socjologicznych i kulturowych, http://www.euroemigranci.pl/dokumenty/pokonferencyjna/Bielewska.pdf. [data dostępu: 23.09.2019].
 
Bogardus E.S. (1925), Measuring social distance, “Journal of Applied Sociology” 9, 299–308.
 
Bokszański Z. (2001), Stereotypy i kultura, „Monografie Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej. Seria Humanistyczna”, Wrocław: Wydawnictwo Funna.
 
Bukowski M., Winiewski M. (2011), Emocje międzygrupowe i zagrożenia społeczne: co jest przyczyną, a co skutkiem uprzedzeń, w: Kofta M., Bilewicz M. (red.), Wobec obcych. Zagrożenia psychologiczne a stosunki międzygrupowe, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 40–59.
 
CBOS (2019), Stosunek do innych narodów. Komunikat z badań, nr 17, Warszawa, luty.
 
CBOS (2001a), Brytyjczycy o Polakach, Polacy o Brytyjczykach. Komunikat z badań, nr 33, Warszawa, marzec.
 
CBOS (2001b), Brytyjczycy i Polacy o sobie i wzajemnych kontaktach. Komunikat z badań, nr 43, Warszawa, kwiecień.
 
Ethington P.J. (1997), The intellectual construction of “Social Distance”: Toward a recovery of Georg Simmel’s social geometry, “Cybergeo: European Journal of Geography” 30, https://journals.openedition.org/cybergeo/227 [data dostępu: 23.09.2019].
 
Fiske S.T., Cuddy A.J.C., Glick P., Xu J. (2002), A model of (often mixed) stereotype content: Competence and warmth respectively follow from perceived status and competition, “Journal of Personality and Social Psychology”, nr 6 (82), 878–902.
 
Garapich M. (2008), Odyssean refugees, migrants and power: Construction of the “other” and civic participation within the Polish community in the United Kingdom, w: Danahay D. R., Brettell C.B. (eds.), Citizenship, political engagement and belonging: Immigrants in Europe and
the United States, New Brunswick: Rutgers University Press, p. 124–144.
 
Garapich M. (2010), Chłopi i żołnierze, budowlańcy i pijacy. Dominujący dyskurs migracyjny, jego kontestacje i konsekwencje dla konstruowania polskiej grupy etnicznej w wielokulturowym Londynie, w: Grzymała-Moszczyńska H., Kwiatkowska A., Roszak J. (red.), Drogi i rozdroża. Migracje Polaków w Unii Europejskiej. Analiza psychologiczno-socjologiczna, Kraków: Wydawnictwo Nomos, s. 35–54.
 
Garapich M. (2013), Zaradni indywidualiści czy anomiczni egoiści? Stereotypy i autostereotypy polskich migrantów w Wielkiej Brytanii w ujęciu antropologicznym, w: Praszałowicz D., Łużniak-Piecha Ł., Kulipńska J. (red.), Młoda polska emigracja w UE jako przedmiot badań psychologicznych, socjologicznych i kulturowych, http://www.euroemigranci.pl/dokumenty/pokonferencyjna/Garapaich.pdf [data dostępu: 23.09.2019].
 
Gawlewicz A. (2015a), Production and Transnational Transfer of the Language of Difference: The Effects of Polish Migrants’ Encounters with Superdiversity, “Central and Eastern European Migration Review” 2 (4), 25–42.
 
Gawlewicz A. (2015b), Beyond “us” and “them”: migrant encounters with differences and redefining the national, “Fennia” 2 (193), 198–211.
 
Gawlewicz A. (2016), Beyond openness and prejudice: the consequences of migrant encounters with difference, “Environment and Planning A: Economy and Space” 2 (48), 256–272
 
Grabowska I., Garapich M.P. (2016), Social remittances and intra-EU mobility, „Journal of Ethnic and Migration Studies” 13 (42), 2146–2162.
 
Grzymała-Moszczyńska H., Nowicka E. (1998), Goście i gospodarze. Problemy adaptacji kulturowej w obozach dla uchodźców oraz otaczających je społecznościach lokalnych, Kraków: Wydawnictwo Nomos.
 
Jasińska-Kania A. (1989), Postawy Polaków wobec różnych narodów: sympatie i niechęci, „Kultura i Społeczeństwo” 4 (32), 147–161.
 
Merton R.K. (1982), Teoria socjologiczna i struktura społeczna, tłum. E. Morawska, J. Wertenstein-Żuławski, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe.
 
Pasterska J. ( 2016), Z innej perspektywy. Anglicy w oczach polskich „kolonizatorów” (na przykładzie Angoli Ewy Winnickiej), „Postscriptum Polonistyczne” 2 (18), 47–58.
 
Pędziwiatr K., Brzozowski J. (2018), Polacy w Wielkiej Brytanii i ich adaptacja, „Infos” 5 (243), Warszawa: Biuro Analiz Sejmowych, 26 kwietnia.
 
Piętka E. (2011), Encountering Forms of Co-Ethnic Relations Among Polish Community in Glasgow, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” 1 (37), 129–152.
 
Simmel G. (1975), Obcy w: tenże, Socjologia, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe, s. 504–512.
 
Społeczne skutki poakcesyjnych migracji ludności Polski. Raport Komitetu Badań nad Migracjami Polskiej Akademii Nauk (2014), Warszawa: Komitet Badań nad Migracjami PAN.
 
Winiewski M., Witkowska M., Bilewicz M. (2015), Uprzedzenia wobec Romów w Polsce, w: Stefaniak A., Bilewicz M., Winiewski M. (red.), Uprzedzenia w Polsce, Warszawa: Wydawnictwo Liberi Libri, s. 65–87.
 
Winiewski M., Bulska D. (2019), Stereotype Content as a Collective Memory of Place and Its Past Intergroup Relations, “Social Psychological Bulletin” 2 (14), article e33471, 1–27.
 
Winnicka E. (2014), Angole, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
 
Valentine G. (2008), Living with difference: reflections on geographies of encounter, “Progress in Human Geography” 3 (32), 323–337.
 
Valentine G., Sadgrove J. (2012), Lived difference: a narrative account of spatiotemporal processes of social differentiation. “Environment and Planning A: Economy and Space” 9 (44), 2049–2063.
 
Wark C., Galliher J.F. (2007), Emory Bogardus and the Origins of the Social Distance Scale, “The American Sociologist” 4 (38), 383–395.
 
Wessendorf S. (2013), Commonplace diversity and the “ethos of mixing”: perceptions of difference in a London neighbourhood, “Identities: Global Studies in Culture and Power” 4 (20), 407–422.

Information

Information: Migration Studies – Review of Polish Diaspora, 2021 (XLVII), Vol. 1 (179), pp. 101 - 124

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Czy to jeszcze stereotyp? Wizerunek Anglika w społeczeństwie polskim – tradycja i nowa wiedza

English:

Is this still the stereotype? The image of the English in Polish society – tradition and new knowledge

Authors

https://orcid.org/0000-0003-0170-0845

Ewa Nowicka
Collegium Civitas, plac Defilad 1, XII piętro, 00-901 Warszawa, Poland
https://orcid.org/0000-0003-0170-0845 Orcid
All publications →

Collegium Civitas, plac Defilad 1, XII piętro, 00-901 Warszawa, Poland

https://orcid.org/0000-0002-7484-8659

Sławomir Łodziński
University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Poland
https://orcid.org/0000-0002-7484-8659 Orcid
All publications →

University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Poland

Published at: 05.2021

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Ewa Nowicka (Author) - 50%
Sławomir Łodziński (Author) - 50%

Article corrections:

-

Publication languages:

English