FAQ

Prawne aspekty hałasu „sąsiedzkiego” – cz. II (odpowiedzialność cywilna)

Publication date: 03.08.2023

Attorney-at-Law, 2023, 1 (34), pp. 41 - 57

https://doi.org/10.4467/23921943RP.23.003.18262

Authors

,
Aleksandra Nowosad
Maria Curie Skłodowska University, Plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, Lublin, Poland
https://orcid.org/0000-0002-9657-680X Orcid
All publications →
Piotr Poniatowski
Maria Curie Skłodowska University, Plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, Lublin, Poland
https://orcid.org/0000-0001-9712-0663 Orcid
All publications →

Titles

Prawne aspekty hałasu „sąsiedzkiego” – cz. II (odpowiedzialność cywilna)

Abstract

Legal aspects of “neighborhood” nuisance – Part Two (civil liability)

The authors analyze civil law protection measures, in particular the claim for the protection of personal rights under Article 23 and Article 24 of the Polish Civil Code, as well as the restitution claim under Article 222 § 2 of the Polish Civil Code due to nuisances, which may be applicable in counteracting “neighborhood” nuisance such as noise.

References

Literatura

Chaciński J., Prawa podmiotowe a ochrona dóbr osobistych, Lublin 2004.

Chrabkowski M., Zgodność z prawem instalacji urządzeń podsłuchowych w mieszkaniu, „Palestra” 2013, nr 3–4.

Czarnecki R., Niektóre zagadnienia prawa sąsiedzkiego, „Nowe Prawo” 1969, nr 6.

Frańczuk M., Hałas jako immisje sąsiedzkie a prawo do spokojnego zamieszkiwania, „Świat Nieruchomości” 2018, nr 2.

Frąckowiak J., [w:] System Prawa Prywatnego, t. 1, Prawo cywilne – część ogólna, red. M. Safjan, Warszawa 2012.

Grzybowski S., Ochrona dóbr osobistych według przepisów ogólnych prawa cywilnego, Warszawa 1957.

Hejbudzki M., Normatywne podstawy wprowadzenia do polskiego porządku prawnego koncepcji prawa podmiotowego do życia w czystym środowisku, „Studia Prawnoustrojowe” 2019, nr 43.

Janowski L., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak, Warszawa 2022.

Kalus S., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. I, Część ogólna (art. 1–125), red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2018.

Katner W.J., Ochrona własności nieruchomości przed naruszeniami pośrednimi, Warszawa 1982.

Krystman M., Prawo do oddychania czystym powietrzem jako dobro osobiste. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 28 maja 2021 r., III CZP 27/20, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2022, nr 9.

Księżak P., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Część ogólna, red. M. Pyziak-Szafnicka, P. Księżak, Warszawa 2014.

Kubiak-Cyrul A., Dobra osobiste osób prawnych, Kraków 2005.

Matusik G., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, K. Osajda (red. serii), W. Borysiak (red. tomu), Warszawa 2022.

Mazur P., Prawo osobiste do korzystania ze środowiska naturalnego, „Państwo i Prawo” 1999, nr 11.

Michałowska K., Dobre imię osoby prawnej w świetle orzecznictwa, „Studia Oeconomica Posnaniensia” 2015, nr 3.

Nowosad A., Poniatowski P., Prawne aspekty hałasu „sąsiedzkiego” – cz. I (odpowiedzialność administracyjna), „Radca Prawny. Zeszyty Naukowe” 2022, nr 4.

Panowicz-Lipska J., [w:] Kodeks Cywilny, t. 1, Komentarz. Art. 1–352, red. M. Gutowski, Warszawa 2021.

Pazdan M., [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz. Art. 1–44910, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2020.

Pazdan M., [w:] System Prawa Prywatnego, t. 1, Prawo cywilne – część ogólna, red. M. Safjan, Warszawa 2012.

Pietraszewski M., Immisje sąsiedzkie a ochrona dóbr osobistych, [w:] Księga dla naszych kolegów. Prace prawnicze poświęcone pamięci doktora Andrzeja Ciska, doktora Zygmunta Masternaka i doktora Marka Zagrosika, red. J. Mazurkiewicz, Wrocław 2013.

Popek K., Ochrona dóbr osobistych osób prawnych, „Przegląd Prawno-Ekonomiczny” 2010, nr 10.

Puchała A., [w:] Dobra osobiste, red. I. Lewandowska-Malec, Warszawa 2017.

Radecki W., Cywilna actio popularis w ochronie środowiska naturalnego, „Palestra” 1979, nr 11–12.

Radwański Z., Olejniczak A., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2013.

Radwański Z., Olejniczak A., Zobowiązania – część ogólna, Warszawa 2010.

Radwański Z., Glosa do postanowienia SN z 18 października 1967 r., II CZ 92/67, OSPiKA 1968/10, poz. 208.

Rataj K., [w:] Dobra osobiste, red. I. Lewandowska-Malec, Warszawa 2017.

Rudnicki S., Sąsiedztwo nieruchomości. Problematyka prawna, Kraków 2008.

Sadomski J., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, K. Osajda (red. serii), W. Borysiak (red. tomu), Warszawa 2022.

Skorupka A., Prawo do życia w czystym środowisku. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 28.05.2021 r., III CZP 27/20, „Przegląd Sądowy” 2022, nr 5.

Sokołowski T., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Część ogólna, t. 1, red. A. Kidyba, Warszawa 2012.

Stelmachowski A., [w:] System Prawa Prywatnego, t. 3, Prawo rzeczowe, red. T. Dybowski, Warszawa 2007

Sylwestrzak A., [w:] M. Balwicka-Szczyrba, G. Karaszewski, A. Sylwestrzak, Sąsiedztwo nieruchomości. Komentarz, Warszawa 2014.

Szczepaniak R., [w:] Kodeks Cywilny. Komentarz do art. 1–352, t. 1, red. M. Gutowski, Warszawa 2021.

Szpunar A., O ochronie sfery życia prywatnego, „Nowe Prawo” 1982, nr 3–4.

Szpunar A., Ochrona dóbr osobistych, Warszawa 1979.

Szpunar A., Zadośćuczynienie za szkodę niemajątkową, Bydgoszcz 1999.

Wierciński J., Niemajątkowa ochrona czci, Warszawa 2002.

Wilk A., Ochrona własności nieruchomości przed immisjami w prawie polskim. Praca doktorska. Uniwersytet Śląski, Katowice 2015.

Woźniak M., Naruszenie dóbr osobistych hałasem, „Przegląd Sądowy” 2015, nr 6.

Zoll A., [w:] Kodeks karny. Komentarz. Część szczególna, t. II, cz. I, Komentarz do art. 117–211a, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017.

 

Akty prawne

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78 poz. 483 ze zm.).

Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z dnia 4 listopada 1950 r. (Dz.U. z 1993 r. nr 61, poz. 284 ze zm.).

Ustawa z dnia 18 lipca 1950 r. – Przepisy ogólne prawa cywilnego (Dz.U. nr 34 poz. 311).

Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 725).

Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 438).

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1048).

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1973 ze zm.).

 

Orzecznictwo

Uchwała SN z dnia 21 marca 1984 r., III CZP 4/84, OSNC 1984, nr 10, poz. 171.

Uchwała SN z dnia 19 listopada 2010 r., III CZP 79/10, OSNC 2011, nr 4, poz. 41.

Uchwała SN z dnia 28 maja 2021 r., III CZP 27/20, LEX nr 3180102.

Wyrok SN z dnia 21 kwietnia 2010 r., V CSK 352/09, LEX nr 584223.

Wyrok SN z dnia 6 marca 2009 r., II CSK 513/08, LEX nr 738100.

Wyrok SN z dnia 10 lipca 2003 r., I CKN 497/01, LEX nr 121698.

Wyrok SN z dnia 11 października 2007 r., IV CSK 264/07, LEX nr 435631.

Wyrok SN z dnia 13 września 1979 r., IV CR 291/79, OSPiKA 1980, nr 11, poz. 202.

Wyrok SN z dnia 14 maja 2002 r., V CKN 1021/00, LEX nr 55512.

Wyrok SN z dnia 17 lipca 2020 r., III CSK 6/18, OSNC 2021/5/35.

Wyrok SN z dnia 17 marca 1988 r., IV CR 64/88, OSPiKA 1989, z. 2, poz. 35.

Wyrok SN z dnia 2 kwietnia 1981 r., I CR 80/81, OSNCP 1981, nr 12, poz. 241.

Wyrok SN z dnia 20 października 1976 r., I CR 324/76, LEX nr 2082.

Wyrok SN z dnia 21 kwietnia 2010 r., V CSK 352/09, „Palestra” 2010, nr 5–6.

Wyrok SN z dnia 22 lutego 2012 r., IV CSK 276/11, OSNC 2012, nr 9, poz. 107.

Wyrok SN z dnia 23 lutego 2001 r., II CKN 394/00, LEX nr 52630.

Wyrok SN z dnia 24 lutego 1971 r., II CR 619/70, OSNC 1971, nr 10, poz. 182.

Wyrok SN z dnia 25 lutego 2010 r., V CSK 290/09, OSNC – Zb. dodatkowy 2011, nr A, poz. 1.

Wyrok SN z dnia 29 października 2015 r., I CSK 896/14, LEX nr 1817757.

Wyrok SN z dnia 6 marca 2009 r., II CSK 513/08, LEX nr 738100.

Postanowienie SN z dnia 18 października 1967 r., II CZ 92/67, OSP 1970, z. 2, poz. 36.

Postanowienie SN z dnia 20 października 2006 r., IV CZ 69/06, LEX nr 467468.

Postanowienie SN z dnia 21 lipca 2011 r., I KZP 5/11, OSNKW 2011, nr 8, poz. 65.

Postanowienie SN z dnia 22 listopada 2013 r., III CZ 55/13, LEX nr 1431022.

Wyrok ETPC z dnia 25 listopada 2010 r., Mileva i inni przeciwko Bułgarii, skargi nr 43449/02 i nr 21475/04.

Wyrok ETPC z dnia 3 maja 2011 r., Apanasewicz przeciwko Polsce, skarga nr 6854/07.

Wyrok NSA z dnia 14 lutego 2012 r., II OSK 2199/10, LEX nr 1145572.

Wyrok SA w Gdańsku z dnia 12 listopada 2015 r., I ACa 445/15, LEX nr 1979520.

Wyrok SA w Gdańsku z dnia 29 grudnia 2000 r., I ACa 910/00, OSA 2002, z. 2, poz. 11.

Wyrok SA w Katowicach z dnia 6 grudnia 2013 r., I ACa 905/13, LEX nr 1403715.

Wyrok SA w Krakowie z dnia 11 grudnia 2018 r., I ACa 347/18, LEX nr 2716754.

Wyrok SA w Krakowie z dnia 11 lutego 2014 r., I ACa 1543/13, LEX nr 1544810.

Wyrok SA w Krakowie z dnia 2 sierpnia 2019 r., I ACa 999/18, LEX nr 2848110.

Wyrok SA w Krakowie z dnia 20 kwietnia 2017 r., I ACa 1419/16, LEX nr 2433303.

Wyrok SA w Krakowie z dnia 4 listopada 2015 r., IACa 979/15, LEX nr 1957384.

Wyrok SA w Krakowie z dnia 8 kwietnia 2014 r., I ACa 146/14, LEX nr 1551970.

Wyrok SA w Łodzi z dnia 19 września 2019 r., I ACa 1173/18, LEX nr 2783242.

Wyrok SA w Łodzi z dnia 2 czerwca 2017 r., I ACa 1561/16, Legalis.

Wyrok SA w Poznaniu z dnia 10 kwietnia 2019 r., I ACa 682/18, LEX nr 3044439.

Wyrok SA w Warszawie z dnia 26 kwietnia 2016 r., I ACa 1237/15, LEX nr 2658211.

Wyrok SA w Warszawie z dnia 9 lutego 2007 r., VI ACa 960/06, OSA 2009, nr 5, poz. 16.

Wyrok SA w Gdańsku z dnia 29 grudnia 2000 r., I ACa 910/00, OSA 2002/2/11.

Wyrok SO w Krakowie z dnia 1 grudnia 2016 r., I C 2230/15, LEX nr 2229586.

Wyrok SO w Krakowie z dnia 24 listopada 2016 r., II Ca 1835/16, LEX nr 2216366.

Wyrok SO w Lublinie z dnia 9 grudnia 2013 r., I C 75/13, LEX nr 1720082.

Wyrok SO w Łodzi z dnia 3 kwietnia 2014 r., II C 937/11, LEX nr 1845851.

Wyrok SO w Płocku z dnia 24 kwietnia 2015 r., I C 254/12, LEX nr 1952073.

Wyrok SO w Poznaniu z dnia 20 listopada 2015 r., XVIII C 538/15, LEX nr 1961187.

Wyrok SO we Wrocławiu z dnia 17 grudnia 2019 r., XII C 2157/18, LEX nr 2842624.

Information

Information: Attorney-at-Law, 2023, 1 (34), pp. 41 - 57

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Prawne aspekty hałasu „sąsiedzkiego” – cz. II (odpowiedzialność cywilna)

English:

Legal aspects of “neighborhood” nuisance – Part Two (civil liability)

Authors

https://orcid.org/0000-0002-9657-680X

Aleksandra Nowosad
Maria Curie Skłodowska University, Plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, Lublin, Poland
https://orcid.org/0000-0002-9657-680X Orcid
All publications →

Maria Curie Skłodowska University, Plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, Lublin, Poland

https://orcid.org/0000-0001-9712-0663

Piotr Poniatowski
Maria Curie Skłodowska University, Plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, Lublin, Poland
https://orcid.org/0000-0001-9712-0663 Orcid
All publications →

Maria Curie Skłodowska University, Plac Marii Skłodowskiej-Curie 5, Lublin, Poland

Published at: 03.08.2023

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Aleksandra Nowosad (Author) - 50%
Piotr Poniatowski (Author) - 50%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish