Przekład książki obrazkowej  na przykładzie twórczości Shauna Tana

Michał Borodo; Magdalena Sikorska

Titles

Przekład książki obrazkowej na przykładzie twórczości Shauna Tana

Abstract

The article concentrates on the translation of visual literature in general and the translation of picturebooks in particular. It first discusses the specificity of this kind of literature and overviews the research on the translation of picturebooks, especially with regard to the various types of relationships between words and pictures and the ways in which such relationships may be transformed in translation. In the second part, the article focuses on the artistic output of Australian writer and illustrator Shaun Tan. It examines the Polish translations of two picturebook stories by this author, that is The Red Tree and The Lost Thing, published by Kultura Gniewu in 2014. The article emphasizes that a picturebook is a special kind of text in which the message is conveyed by interdependent words and pictures, which both contribute to communicating meaning that neither could express alone. Although seemingly simple to translate, a picturebook may nevertheless constitute a challenge for the translator. The article also sheds light on the translation of the words that are an integral part of illustrations, the result of the cooperation between translators, graphic artists and editors.

Keywords

literatura wizualna, książki obrazkowe, przekład książki obrazkowej, relacja słowo-obraz, Shaun Tan

picturebooks, picturebook translation, verbal-visual relationship, Shaun Tan, visual literature

References

Agosto D.E. 1999. One and Inseparable: Interdependent Storytelling in Picture Storybooks, „Children’s Literature in Education” 30 (4), s. 267–280.

Bajorek A., Janosch 2015. Heretyk z familoka. Biografia Janoscha, Kraków: Znak.

Birek W. 2004. Główne problemy teorii komiksu, praca doktorska, Uniwersytet Rzeszowski.

Borodo M. 2017. Translation, Globalization and Younger Audiences: The Situation in Poland, Oxford: Peter Lang.

Cackowska M. 2010. Czym jest książka obrazkowa? O pojmowaniu książki obrazkowej dla dzieci w Polsce – część I, II i III. www.ryms.pl/artykul_szczegoly/12/czym-jest-ksiazka-obrazkowa-o-pojmowaniu-ksiazki-obrazkowej-dla-dzieci-w-polsce-czesc-i-ii-i-iii.html [dostęp: 20.11.2017].

––––– 2014. Gdyby babcia miała wąsy... W odpowiedzi na prowokację Jerzego Szyłaka, „Zeszyty Komiksowe” 17, s. 43–47.

Desmet M. 2001. Intertextuality/Intervisuality in Translation: The Jolly Postman’s Intercultural Journey from Britain to the Netherlands, „Children’s Literature in Education” 32 (1), s. 31–43.

––––– 2006. Road Blocks and Broken Bridges: Translations of Picture Books into Chinese, w: P. Pinsent (red.), No Child Is an Island: The Case for Children’s Literature in Translation, Lichfield: Pied Piper Publishing, s. 191–200.

Doonan, J. 1983. Looking at Pictures in Picture Books, Exeter: Thimble Press.

Hołobut, A., Wilkoń J. 2011. Sztuka akompaniamentu. Z Józefem Wilkoniem rozmawia Agata Hołobut, „Przekładaniec” 22–23, s. 295–306.

Jarniewicz J. 2014. Czy tłumacz może sobie pozwolić na czułość? Spieszczenia a ekwiwalencja emocjonalne w przekładzie literackim, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria literacka” 23/43, s. 293–304.

Lewis D. 2001. Reading Contemporary Picturebooks: Picturing Text, London: Routledge/Falmer.

McCloud S. 1994. Understanding Comics. The Invisible Art, New York: Harper Perrenial.

––––– 2015. Zrozumieć komiks, przeł. M. Błażejczyk, Warszawa: Kultura Gniewu.

Neale S. 2006. Daniel Pennac’s „Eye of the Wolf?”: An Insight into Other Cultures, w: P. Pinsent (red.), No Child Is an Island: The Case for Children’s Literature in Translation, Lichfield: Pied Piper Publishing, s. 214–218.

Nikolajeva M., Scott C. 2001. How Picturebooks Work, New York: Garland Publishing.

Nodelman P. 1988. Words about Pictures: The Narrative Art of Children’s Picture Books, Athens–London: The University of Georgia Press.

Oittinen R. 2000. Translating for Children, London: Garland Publishing.

––––– 2003. Where the Wild Things Are: Translating Picture Books, „Meta” 48 (1–2), s. 128–141.

Olech J. 2009. Ilustracja dla dzieci – gust w powijakach, w: G. Leszczyński, D. Świerczyńska-Jelonek, M. Zając (red.), Ocalone królestwo. Twórczość dla dzieci — perspektywy badawcze — problemy animacji, Warszawa: Wydawnictwo SBP, s. 337–342.

O’Sullivan E. 2005. Comparative Children’s Literature, London: Routledge.

––––– [1998] 2006. Translating Pictures, w: G. Lathey (red.), The Translation of Children’s Literature: A Reader, Clevedon: Multilingual Matters, s. 113–121.

––––– 2010. More than the Sum of Its Parts? Synergy and Picturebook Translation, w: E. Di Giovanni, Ch. Elefante i R. Pederzoli (red.), Écrire et traduire pour les enfants / Writing and Translating for Children, Bruxelles: Peter Lang, s. 133–48.

Przybyszewska A. 2015. Liberackość dzieła literackiego, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Raszewski Z. 1997. Mój świat, Warszawa: PIW.

Schwarcz J.H. 1982. Ways of the Illustrator: Visual Communication in Children’s Literature, Chicago: American Library Association.

Sipe L.R. 2012. Revisiting the Relationships between Text and Pictures, „Children’s Literature in Education” 43, s. 4–21.

Sikorska M. 2014. Picturebooki i komiksy: koń jaki jest, każdy widzi?, „Zeszyty Komiksowe” 17, s. 14–16.

Stolt B. 1978. How Emil Becomes Michel: On the Translation of Children’s Books, w: G. Klingberg, M. Orvig, A. Stuart (red.), Children’s Books in Translation: The Situation and the Problems, Stockholm: Almqvist & Wiksell International, s. 130–146.

Szyłak J. 2014. Notatki o książkach obrazkowych, „Zeszyty Komiksowe” 17, s. 4–13.

––––– 2014. Notka 8 albo odpowiedź na tekst Małgorzaty Cackowskiej, „Zeszyty Komiksowe” 17, s. 48–49.

Tan S. 2011. Lost & Found, Sydney: Arthur A. Levine Books.

––––– 2014. Zgubione, znalezione, Warszawa: Kultura Gniewu.

––––– Picture Books [online]. Shaun Tan. http://www.shauntan.net [dostęp: 6.05.2017]

Woszczak M. 2016. Picturebook w rękach edytora – próba definicji i charakterystyki, problemy badawcze i wstępne hipotezy, w: E. Czernatowicz (red.), XIII Warsztaty Młodych Edytorów, Kraków, 29–47, https://issuu.com/kneuj/docs/wme-rabka-zdroj-2015 [dostęp: 20.11.2017].

Zabawa K. 2013. Rozpoczęta opowieść. Polska literatura dziecięca po 1989 roku wobec kultury współczesnej, Kraków: Akademia Ignatianum – Wydawnictwo WAM.

Zając M. 2008. Książka obrazkowa – próba definicji gatunku, w: H. Filip (red.), Nowe trendy w literaturze i ilustracji dla dzieci. Książka obrazkowa, Kołobrzeg, s. 46–50.

Information

Information: Przekładaniec, 2017, Numer 34 – Słowo i obraz w przekładzie 1, pp. 53 - 69

DOI: https://doi.org/10.4467/16891864PC.17.003.8209

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Przekład książki obrazkowej na przykładzie twórczości Shauna Tana

English:

The Translation of Picturebooks: Shaun Tan’s Works as a Case in Point

Authors

Michał Borodo

https://orcid.org/0000-0002-9634-7097

Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, J. K. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz, Poland

Magdalena Sikorska

Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, J. K. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz, Poland

Published at: 18.09.2017

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND

Percentage share of authors:

Michał Borodo (Author) - 50%

Magdalena Sikorska (Author) - 50%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish

View count: 1815

Number of downloads: 1347

<p> The Translation of Picturebooks: Shaun Tan’s Works as a Case in Point</p>

Pobierz pełny tekst