Translator’s Invisibility Revisited: The Case of Women Translators in Poland in 1697–1763
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEO niewidoczności tłumacza raz jeszcze. Na przykładzie tłumaczek w Polsce 1697–1763
Publication date: 29.06.2018
Przekładaniec, 2018, Issue 36 – Historia przekładu literackiego 1, pp. 60 - 81
https://doi.org/10.4467/16891864PC.18.004.9546Authors
O niewidoczności tłumacza raz jeszcze. Na przykładzie tłumaczek w Polsce 1697–1763
Translator’s Invisibility Revisited: The Case of Women Translators in Poland in 1697–1763
This paper analyses the impact of social trajectories of translators on their translatorial behaviour on the example of women translators in Poland in the years 1697–1763. My aim is to explain who they were, presents the circumstances in which they had to live and work and analyse how it impacted their translatorial behaviour. It is assumed that translatorial habitus makes translators invisible and submissive. In the article, I argue the contrary: in the case of early women translators in Poland, taking up this profession required high status and lead to increased visibility.
Agorni M. 2005. A Marginal(ised) Perspective on Translation History: Women and Translation in the 18th Century, „Meta: Journal des Traducteurs/Meta: Translators’ Journal” 50 (3), s. 817–830.
Bartoszewicz J. 1862. Krzysztof Zawisza wojewoda miński, w: K. Zawisza, Pamiętniki, Warszawa: Jan Zawisza, s. i–lxxiii.
Bibliografia Staropolska Estreichera, http://www.estreicher.uj.edu.pl/staropolska (dostęp: 22.11.2017).
Bogucka M. 2004. Women in Early Modern Polish Society: Against the European Background, Aldershot: Ashgate.
––––– 2008. Woman in the History of Europe, Warszawa: b.n.w.
Bourdieu P. 1998. Les règles de l’art. Genèse et structure du champ littéraire, Paris: Seuil.
Brown S.A. 2005. Women Translators, w: S. Gillespie, D. Hopkins (red.), History of Literary Translation into English (1660–1790), Oxford: Oxford University Press, s. 111–120.
Chłędowski K. 1935. JM. Państwo Kuropatniccy, w: K. Chłędowski, Z przeszłości naszej i obcej, Lwów: Ossolineum, s. 244–268.
Delisle J., Woodsworth J. (red.). 2012. Translators Through History, Amsterdam: John Benjamins.
Dębska K. 2016. Foremothers. First Women Translators in Poland, „Studia Filologiczne Uniwersytetu Jana Kochanowskiego” 29 (2), s. 163–172.
Dziechcińska H. 2005. Maria Beata Zawiszanka – tłumaczka francuskiego romansu, w: A. Nowicka-Jeżowa, M. Prejs (red.), Barok polski wobec Europy. Sztuka przekładu, Warszawa: Anta, s. 277–283.
Dziubecki T. 2013. Rezydencja w Radzyniu Podlaskim jako miejsce kształtujące wyobraźnię architektoniczną Stanisława Kostki Potockiego. Przyczynek do źródeł architektury klasycyzmu w Polsce, „Architecturae et Artibus” 1, http://www.wa.pb.edu.pl/uploads/downloads/Artykul-3--1---2013.pdf (dostęp: 22.11.2017).
Garnier B. (2002) Anne Dacier, un esprit moderne au pays des Anciens. w: J. Delisle (red.), Portraits de traductrices, Ottawa: Presses universitaires d’Ottawa, s. 13–54.
Gomulicki W. 1912. Zapomniana poetka polska, w: W. Gomulicki, Kłosy polskiej niwy, Warszawa: Orgelbrand, s. 289–382.
Gouanvic J.-M. 1995. Pour une sociologie de la traduction: le cas de la littérature américaine traduite en France après la Seconde Guerre mondiale (1945–1960), w: M. Snell-Hornby., Z. Jettmarova, K. Kaindl (red.), Translation as Intercultural Communication, Amsterdam: John Benjamins, s. 33–44.
––––– 1999. Sociologie de la traduction. La science-fiction américaine dans l’espace culturel français des années 1950, Arras: Artois Presses Université.
––––– 2007. Objectivation, reflexivité et traduction pour une re-lecture bourdieusienne de la traduction, w : M. Wolf, A. Fukari (red.), Constructing a Sociology of Translation, Amsterdam: John Benjamins, s. 79–92.
Hernas C. 2002. Barok, Warszawa: PWN.
Inghilleri M. 2005. The Sociology of Bourdieu and the Construction of the „Object” in Translation and Interpreting Studies, „The Translator” 11 (2), s. 125–145.
Jaszowski S. 1820. Krótka wiadomość o życiu i pismach Antoniny Niemierzycowej urodzonej z Jełowieckich, „Pszczoła Polska” 2 (8), s. 316–323.
Judkowiak B. 2008. Inny głos. Wokół ekspresji kobiecości w utworach Franciszki Urszuli Radziwiłłowej, w: I. Maciejewska, K. Stasiewicz (red.), Kobieta epok dawnych w literaturze, kulturze i społeczeństwie, Olsztyn: Littera, s. 224–236.
––––– 2013. Franciszka Urszula Radziwiłłowa – w poszukiwaniu własnego głosu, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Kaczyńska E. 2014. Barokowy uniwersalizm? (łaciński utwór Gwilhelma Stanihursta w polskim przekładzie Krzysztofa Zawiszy), „Rocznik Przekładoznawczy” 9, s. 129–143.
Klimowicz M. 2002. Oświecenie, Warszawa: PWN.
Kowalik J. 2001. Maria z Kątskich Potocka (ok. 1720–1768). Przyczynek do życia kulturalnego w Radzyniu w II połowie XVIII wieku, „Radzyński Rocznik Humanistyczny”, t. I.
Łossowska I. ٢٠٠٢. Polskie przekłady powieściowe w XVIII wieku (wstępne rozpoznanie), w: I. Łossowska, Tradycja i nowoczesność dydaktycznej powieści Oświecenia w Polsce, Warszawa: Wydział Polonistyki UW, s. 15–26.
Łukaszewicz J. ٢٠١٠. Marianna Maliszewska and her translation of Congrès de Cythère after Francesco Algarotti, „Przekładaniec” 24, s. 31–47.
Maciejewska I. 2008. Kobiecym piórem o miłości, małżeństwie i erotyce (Regina Salomea z Rusieckich Pilsztynowa, Elżbieta Drużbacka, Franciszka Urszula Radziwiłłowa), w: I Maciejewska, K. Stasiewicz (red.) Kobieta epok dawnych w literaturze, kulturze i społeczeństwie, Olsztyn: Littera, s. 213–224.
––––– 2013. Miłość i erotyzm w piśmiennictwie czasów saskich, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Mariani A. 2015. Aktywność jezuickich kapelanów nadwornych prowincji litewskiej. Między ustawodawstwem zakonnym a praktyką, „Rocznik Lituanistyczny” 1, s. 37–82.
Meylaerts R. 2010. Habitus and Self-Image of Native Literary Translators in Diaglossic Societies, „Translation and Interpreting Studies” 5 (1), s. 1–19.
Migoń K. 1967, Piśmiennictwo obce w polskiej produkcji wydawniczej czasów saskich, „Acta Universitatis Vratislaviensis. Bibliotekoznawstwo” V, s. 31–58.
Miszalska J. 2003. „Kolloander wierny” i „Piękna Dianea”: polskie przekłady włoskich romansów barokowych w XVII wieku i w epoce saskiej na tle ówczesnych teorii romansu i przekładu, Kraków: Universitas.
––––– 2005. Polskie przekłady utworów Giovan Francesca Loredana, w: A. Nowicka-Jeżowa, M. Prejs (red.), Barok polski wobec Europy. Sztuka przekładu, Warszawa: Wydawnictwo Anta, s. 179–192.
Nowicka-Jeżowa A. 2005. Myśli wstępne o przekładzie w literaturze i kulturze baroku, w: A. Nowicka-Jeżowa, M. Prejs (red.), Barok polski wobec Europy. Sztuka przekładu, Warszawa: Wydawnictwo Anta.
Oworuszko E. 2014. Pozostałości księgozbioru Potockich z Radzynia w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie, „Radzyński Rocznik Humanistyczny” 12, s. 61–95, http://www.rasil.home.pl/rrh/rrh_12/04_oworuszko.pdf (dostęp: 14.12.2018).
Pieretti M.-P. 2002. Women Writers and Translation in Eighteenth-Century France, „The French Review” 75 (3), s. 474–488.
Pietrow-Ennker B. 1992. Women in Polish Society: A Historical Introduction, w: R. Jaworski, B. Pietrow-Ennker (red.), Women in Polish Society, New York: Boulder, s. 1–30.
Rabowicz E. 1978. Niemiryczowa Antonina (ok. 1700–1780), „PSB” 23, s. 1–3.
Roćko A. 1998. Wizerunek artystyczny Antoniny Niemiryczowej, w: K. Stasiewicz (red.), Pisarki polskie epok dawnych, Olsztyn: Wyższa Szkoła Pedagogiczna, s. 129–141.
Roman S. 1962. Le statut de la femme dans l’Europe orientale (Pologne et Russie) au Moyen Age et aux temps modernes, w: J. Poirier (red.), La femme, pt. 2, Bruxelles: Editions de la Librairie encyclopédique, s. 389–403.
Rudnicka J. 1996. Maria z Kątskich Potocka jako tłumaczka Moliera, w: K. Stasiewicz, S. Achremczyk, (red.), Między barokiem a oświeceniem. Nowe spojrzenie na czasy saskie, Olsztyn: OBN, s. 285–296.
Sadkowski W. 2013. Odpowiednie dać słowu słowo, Toruń: Adam Marszałek.
Scudéry M. de. 1719. Aryamen. Romans, to jest Historia zmyślona o Aryamenie, Warszawa: S.J.
Sela-Sheffy R. 2005. How to Be a (Recognized) Translator. Rethinking Habitus, Norms, and the Field of Translation, „Target” 17 (1), s. 1–26.
Simeoni D. 1998. The Pivotal Status of the Translator’s Habitus, „Target” 10 (1), s. 1–39.
Simon S. 1996. Gender in Translation, London, New York: Routledge.
Sowiński J. 1821. O uczonych Polkach, Krzemieniec: Glücksberg.
Szklarska E. 1987. Radziwiłł Mikołaj Faustyn (1688–1746), „PSB” 30, s. 361–363.
Vorderobermeier G.M. (red.), 2014. Remapping Habitus in Translation Studies, Amsterdam–New York: Rodopi.
Whitfield A. 2002. Émilie du Châtelet, traductrice de Newton, ou la „traduction-confirmation”, w: J. Delisle (red.), Portraits de traductrices, Ottawa: Presses universitaires d’Ottawa, s. 87–116.
Widacka H. 2016. Teatr księżnej Radziwiłłowej, Pałac w Wilanowie, http://www.wilanow-palac.pl/teatr_ksieznej_radziwillowej.htm (dostęp: 14.09.2016).
Wielka genealogia Minakowskiego, http://www.sejm-wielki.pl (dostęp: 10.02.2017).
Wierzbicka-Michalska K. 1977. Moszyński August Fryderyk h. Nałęcz (1731–1786), „PSB” 22, s. 108–112.
––––– 1987. Radziwiłłowa Franciszka Urszula (1705–1753), „PSB” 30, s. 388–390.
Wolf M. 2005. The Creation of a „Room of One’s Own”. Feminist Translators as Mediators between Cultures and Genders, w: J. Santaemilia (red.), Gender, Sex and Translation, Manchester: St Jerome, s. 15–23.
––––– 2007. Introduction, w: M. Wolf, A. Fukari (red.), Constructing a Sociology of Translation, Amsterdam: John Benjamins, s. 1–36.
Xu M., Chu C.Y. 2015. Translators’ Professional Habitus and the Adjacent Discipline. The Case of Edgar Snow, „Target” 27 (2), s. 173–191.
Zawiszewska A. 2010. „Tłumaczka Morgana i Taylora”. O Aleksandrze Bąkowskiej i jej działalności społecznej, „Przekładaniec” 24 (2), 50–89.
Information: Przekładaniec, 2018, Issue 36 – Historia przekładu literackiego 1, pp. 60 - 81
Article type: Original article
Titles:
O niewidoczności tłumacza raz jeszcze. Na przykładzie tłumaczek w Polsce 1697–1763
Translator’s Invisibility Revisited: The Case of Women Translators in Poland in 1697–1763
University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Poland
Published at: 29.06.2018
Article status: Open
Licence: CC BY-NC-ND
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 1850
Number of downloads: 1774