The Vasas’ letters to the writer and land judge from Zator – Jan Pisarzowski (1599–1679)
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEPublication date: 29.09.2022
History Notebooks, 2022, Issue 149 (2), pp. 391-404
https://doi.org/10.4467/20844069PH.22.020.15680Authors
Jan Pisarzowski (1599–1679) was a writer and land judge of Zator, who did not belong to the elite of power of the Polish-Lithuanian Commonwealth. However, in the collection of his correspondence, among letters written by middle nobles, there are notes sent by representatives of the House of Vasa – Ladislaus IV, Carol Ferdinand and John II Casimir. Their themes centered around requests for support at proceedings before the Crown Tribunal, undertaking efforts for endorsement of royal propositions by the local nobility, or accepting the role of royal envoy to the Zator sejmiks. It appears that the Pisarzowski letters, which are currently held at the Jagiellonian Library, present the political status of a representative of the middle nobility in a new light: of someone who did not belong to the state elite, but aspired to this role.
Archiwum Główne Akt Dawnych we Warszawie: ASK IV, 31.
Biblioteka Jagiellońska w Krakowie: rkps 3755, 5815, 5816.
Akta sejmikowe województwa krakowskiego, t. II: 1620–1660, fasc. II, wyd. A. Przyboś, Kraków 1953.
Radziwiłł A.S., Pamiętniki o dziejach w Polsce, t. II: 1637–1646, wyd. A. Przyboś, R. Żelewski, Warszawa 1980.
Anusik Z., Z dziejów rodu książąt Ostrogoskich [w:] Z. Anusik, Studia i szkice staropolskie, Łódź2011, s. 408–495.
Augustyniak U., Elita władzy – elita wpływów – elita uznania. Rywalizacja w kręgu elit politycznych jako czynnik zmiany systemu rządów i modernizacji struktur władzy w Rzeczypospolitej czasów Wazów [w:] Społeczeństwo staropolskie, t. V: Społeczeństwo, a elity, red. J.M. Dacha-Górzyńska, A. Karpliński, Warszawa 2018, s. 87–115.
Boniecki A., Herbarz polski, t. VIII, XII–XIII, Warszawa 1906–1909.
Byliński J., Jan Swoszowski – wytrawny parlamentarzysta i prawnik z czasów Zygmunta III Wazy, „Sobótka” 1992, t. II–III, s. 175–188.
Czapliński W., Elekcja ostatniego polskiego biskupa wrocławskiego w 1625 r., Wrocław 1948.
Czapliński W., Karol Ferdynand Waza (1613–1655), PSB, t. XII, Wrocław 1966, s. 85–87.
Czapliński W., Łubieński Stanisław h. Pomian, PSB, t. XVIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1973, s. 498–501.
Ćwięczek G., Królewicz Karol Ferdynand Waza jako biskup wrocławski [w:] Studia z historii Kościoła w Polsce, t. II, red. H. Rybus, Warszawa 1973, s. 5–269.
Ferenc M., Dzieje Oświęcimia i ziemi oświęcimskiej od 1564 roku do 1772 roku [w:] Oświęcim. Miasto pogranicza, red. B. Czwojdrak, K. Miroszewski, P. Węcowski, t. I, Warszawa 2018, s. 133–177.
Fijałkowski P., Żydzi w województwach łęczyckim i rawskim w XV– XVIII w., Warszawa 1999.
Folwarski H., ks., Poczet opatów klasztoru kanoników regularnych w Czerwińsku [w:] Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce, red. A. Schletz, Kraków 1948, s. 5–81.
Guldon Z., Wijaczka J., Procesy o mordy rytualne w Polsce w XVI– XVIII wieku, Kielce 1995.
Keckowa A., Jan z Obór herbu Pierzchała vel Roch, PSB, t. XXIII, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1978, s. 436–437.
Kwiatek A., Jan Pisarzowski herbu Starykoń. Kariera prowincjonalnego szlachcica, Kraków 2019 [egz. pracy mgr w Arch. UJ].
Kwiatek A., Przyczynek do biografii Jana Pisarzowskiego z Pisarzowic, pisarza i sędziego ziemskiego zatorskiego, sześciokrotnego deputata do Trybunału Koronnego [w:] Dwory i życie dworskie w nowożytnej Europie (XVI–XVIII w.), red. P. Kuc, Kraków 2020, s. 95–116.
Kowalska H., Laskowski Stanisław h. Dąbrowa, PSB, t. XVI, Wrocław–Warszawa–Kraków 1971, s. 533.
Niesiecki K., Herbarz Polski, wyd. J.N. Bobrowicz, t. VII–VIII, Lipsk 1841.
Przyboś K., Pisarzowski Jan h. Starykoń, PSB, t. 24, Wrocław 1981, s. 552–553.
Putek J., O zbójnickich zamkach, heretyckich zborach i oświęcimskiej Jerozolimie. Szkice z dziejów pogranicza polsko-śląskiego, Kraków 1938.
Tygielski W., Epistolografia staropolska jako źródło do badania mechanizmów politycznych, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1998, nr 33, s. 63–79.
Tygielski W., Listy, ludzie, władza. Patronat Jana Zamoyskiego w świetle korespondencji, Warszawa 2007.
Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII–XVIII wieku. Spisy, red. A. Gąsiorowski, t. III, z. IV: Urzędnicy województwa sandomierskiego XVI– XVIII wieku, oprac. K. Chłapowski, A. Falniowska-Gradowska, Kórnik 1993, t. IV, z. II: Urzędnicy województwa krakowskiego XVI–XVIII wieku, oprac. S. Cynarski, A. Falniowska-Gradowska, Kórnik 1990.
Wisner H., Zygmunt III Waza, Wrocław 1991.
Wyczański A., Szlachta krakowska – uczestnicy synodów różnowierczych 1560–1570, „Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej” 2002, t. 47, s. 305–310.
Załuski J.J., bp, Morderstwa rytualne w Polsce do połowy XVIII wieku, Warszawa 1914.
Żojdź K., Wszyscy ludzie króla. Zygmunt III Waza i jego stronnicy w Wielkim Księstwie Litewskim w pierwszych dekadach XVII wieku, Toruń 2019.
Żychliński T., Złota księga szlachty polskiej, Poznań 1887.
Information: History Notebooks, 2022, Issue 149 (2), pp. 391-404
Article type: Original article
Titles:
The Vasas’ letters to the writer and land judge from Zator – Jan Pisarzowski (1599–1679)
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
Published at: 29.09.2022
Article status: Open
Licence: CC BY
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 639
Number of downloads: 467