Temporal variability of maximum monthly precipitation totals in the Polish Western Carpathian Mts during the period 1951–2005
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEZmienność czasowa najwyższych miesięcznych sum opadów atmosferycznych w Polskich Karpatach Zachodnich (1951-2005)
Publication date: 22.03.2012
Geographical Studies, 2012 , Issue 128, pp. 127-138
https://doi.org/10.4467/20833113PG.12.010.0359Authors
Zmienność czasowa najwyższych miesięcznych sum opadów atmosferycznych w Polskich Karpatach Zachodnich (1951-2005)
W artykule zbadano wieloletni i roczny przebieg najwyższych miesięcznych sum opadów atmosferycznych w Polskich Karpatach Zachodnich na podstawie danych z 6 stacji: Nowy Sącz, Sanok, Bielsko-Biała, Maków Podhalański, Krynica i Zakopane z okresu 1951–2005 oraz wyznaczono ich wartości prawdopodobne. Wykazano, że najwyższe miesięczne sumy opadów mogą występować w ciągu całego roku, z największą częstością w miesiącach letnich. Nie stwierdzono istotnych statystycznie trendów zmian wieloletnich, a jedynie krótkookresowe fluktuacje.
Cebulak E., 1998, Przegląd opadów ekstremalnych, które wywołały powodzie w XX wieku w dorzeczu górnej Wisły [w:] Powódź w dorzeczu górnej Wisły w lipcu 1997 roku, Wyd. Oddziału PAN w Krakowie, 21–37.
Cebulska M., Twardosz R., Cichocki J., 2007, Zmiany rocznych sum opadów atmosferycznych w dorzeczu górnej Wisły w latach 1881–2030 [w:] K. Piotrowicz, R. Twardosz (red.), Wahania klimatu w różnych skalach przestrzennych i czasowych, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków, 383–390.
Domański C., 1990, Testy statystyczne, PWE, Warszawa.
IPCC (2007) Climate Change 2007. The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Solomon, S., SD. Qin, M. Manning, Z. Chen, M. Marquis, K.B. Averyt, M.Tignor and H.L. Miller (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA.
Kaczmarek Z., 1970, Metody statystyczne w hydrologii i meteorologii, Wyd. Komunikacji i Łączności, Warszawa.
Kożuchowski K. (red.), 2004, Skala, uwarunkowania i perspektywy współczesnych zmian klimatycznych w Polsce, Zakład Dynamiki Środowiska i Bioklimatologii UŁ, Łódź.
Mitosek H. T., 1993, Informacyjne kryterium Akaike i jego wykorzystanie w hydrologii (I). Dobór typu rozkładu prawdopodobieństwa, Przegląd Geofizyczny, 1, 19–23.
Niedźwiedź T., Czekierda D., 1998, Cyrkulacyjne uwarunkowania katastrofalnej powodzi w lipcu 1997 roku [w:] Powódź w dorzeczu górnej Wisły w lipcu 1997 roku, Wyd. Oddziału PAN w Krakowie, 53–65.
Niedźwiedź T., Obrębska-Starklowa B., 1991, Klimat [w:] I. Dynowska, M. Maciejowski (red.), Dorzecze górnej Wisły, Wydawnictwo PWN, 68–84.
Niedźwiedź T., Twardosz R., 2004, Long-term variability of precipitation at selected stations in Central Europe, Global Change IGBP, 11, 73–100.
Niedźwiedź T, Twardosz R, Walanus A, 2009, Long-term variability of precipitation series in east central Europe in relation to circulation patterns, Theoretical and Applied Climatology, 98, 3–4, 337–350.
Pruchnicki J., 1987, Metody opracowań klimatologicznych, PWN, Warszawa.
Schönwiese C.-D., 2000, Praktische Statistik für Meteorologen und Geowissenschaftler, Gebrüder Borntraeger: Berlin–Stuttgart.
Schönwiese C.-D., Grieser J., Trömel S., 2003, Secular change of extreme monthly precipitation in Europe, Theoretical and Applied Climatology, 75, 245–250.
Trömel S., Schönwiese C.-D., 2007, Probability change of extreme precipitation observed from 1901 to 2000 in Germany, Theoretical and Applied Climatology, 87, 29–39
Twardosz R., 2005, Dobowy przebieg opadów atmosferycznych w ujęciu synoptycznym i probabilistycznym na przykładzie Krakowa (1886–2002), Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków.
Twardosz R., 2009, Probabilistic model of maximum precipitation depths for Kraków (southern Poland, 1886–2002), Theoretical and Applied Climatology, 98, 1–2, 37–45.
Ustrnul Z., Kowanetz L., Matuszko D., Twardosz R., Piotrowicz K., Wypych A., 2009, Klimatyczne uwarunkowania rozwoju rolnictwa w dorzeczu górnej Wisły na przełomie XX i XXI wieku [w:] Z. Górka, A. Zborowski (red.), Człowiek i rolnictwo, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński, Kraków, 135–147.
Węglarczyk S., 1993, Metody statystyczne, Wyd. Politechnika Krakowska, Kraków.
Information: Geographical Studies, 2012 , Issue 128, pp. 127-138
Article type: Original article
Titles:
Zmienność czasowa najwyższych miesięcznych sum opadów atmosferycznych w Polskich Karpatach Zachodnich (1951-2005)
Temporal variability of maximum monthly precipitation totals in the Polish Western Carpathian Mts during the period 1951–2005
Cracow University of Technology, Faculty of Environmental Engineeringa, ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków
Institute of Geography and Spatial Management, Jagiellonian University
Poland
Published at: 22.03.2012
Article status: Open
Licence: None
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 2739
Number of downloads: 1482