Celem artykułu jest przedstawienie wpływu odkrywki Szczerców Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów na zagospodarowanie przestrzenne gmin Rząśnia i Szczerców w ocenie ludności zamieszkującej te gminy. W opracowaniu autorka przedstawiła główne zmiany, jakie według mieszkańców zaszły w zagospodarowaniu przestrzennym gmin Rząśnia i Szczerców od momentu rozpoczęcia na ich terenie działalności eksploatacyjnej. Wskazała również zmiany, które są negatywnie postrzegane przez społeczności lokalne, oraz oczekiwania mieszkańców dotyczące przyszłych zmian w zagospodarowaniu przestrzennym ich gmin. Podczas badań został także wyznaczony obszar oddziaływania odkrywki Szczerców na tereny z nią sąsiadujące. Analiza kwestionariuszy wykazała, że w opinii mieszkańców wraz z oddalaniem się od wyrobiska górniczego oraz zwałowiska zewnętrznego odkrywki Szczerców wpływ na zagospodarowanie przestrzenne znacznie maleje, aż zupełnie zanika. N ajistotniejsze zmiany widoczne są jedynie w tych częściach gminy, które mają bezpośredni kontakt z obszarem wydobycia węgla brunatnego i są związane z funkcjonowaniem kopalni, są to np. sąsiedztwo z wyrobiskiem i zwałowiskiem zewnętrznym, powstawanie obiektów przemysłowych czy też budowanie dróg dojazdowych do obiektów należących do kopalni.

The aim of this article is to describe the influence of the Bełchatów Brown Coal Mine on the spatial planning in the communes of Rząśnia and Szczerców in the inhabitants’ opinion. In the paper the author presented the main changes, that, according to the residents, occurred in the land use planning in the communes of Rząśnia and Szczerców from the outset of mining activity in their area. The author also indicated changes that are negatively perceived by local communities and inhabitants’ expectations regarding future changes in the spatial development of their communes. During the study the area of impact of the Szczerców pit was also determined. Analysis of the questionnaires showed, that, in the opinion of the inhabitants, the impact of the lignite mine on spatial planning significantly decreases with distance until it completely disappears. The most significant changes are visible only in those parts of the communes, which are in a direct contact with lignite mining area and are related with the operation of the mine. They include proximity to the excavation area, building of industrial facilities or construction of roads leading to the objects belonging to the mine.