Artykuł prezentuje refleksje na temat postawy realistycznej w pedagogii. Główne tezy są następujące: 1. Realizm jako stanowisko filozoficzne nie jest celem pedagogii (pedagogiki), lecz warunkiem podstawowym. 2. Postawa realistyczna oznacza również akceptację subiektywności człowieka. 3. Subiektywność oznacza, po pierwsze, sferę wrażeń i uczuć, po drugie, sferę świadomości i aktów poznawczych, po trzecie, i to jest najważniejsze, sferę duchowości człowieka: akty intelektu i woli. 4. Kategoria prawdy jest bardziej efektywna i głębsza w pedagogii niż kategoria realizmu. 5. Temat ten niesie ze sobą wiele interesujących i ważnych kwestii takich jak: znaczenie "rzeczy nierealnych" dla wychowania (takich jak projekty na przyszłość, marzenia, fantazje) czy kwestia "bezinteresownego zaangażowania".

This article presents reflections on the realistic foundations of pedagogy. The main theses put forward are: 1. Realism as a philosophical idea is not the aim of pedagogy, but rather a fundamental condition thereof; 2. A realistic attitude also entails the confirmation of the subjectivity of man; 3. Subjectivity refers firstly to the realm of feelings and sensations, secondly, to the realm of consciousness and cognitive acts, and thirdly and most importantly, to the realm of spiritual life: acts of intellect and will; 4. The category of truth is more effective and deeper in pedagogy than the category of realism; 5. There are many interesting and important questions to consider in that subject, for example: the significance of "non-real" matters for upbringing (such as future projects, dreams, and fantasies), what it means "to love in reality" (or in truth), or the question of "selfless engagement".