FAQ

Nathanael Jacob Gerlach i Christian Gabriel Fischer w Północnych Niderlandach: zapomniane źródło do dziejów medycyny i przyrodoznawstwa w Zjednoczonych Prowincjach późnych lat 20. XVIII w. – część I

Publication date: 30.12.2020

Modern medicine, 2020, Volume 26 (2020) Issue 2, pp. 161 - 210

https://doi.org/10.4467/12311960MN.20.016.13358

Authors

Katarzyna Pękacka-Falkowska
Katedra i Zakład Historii i Filozofii Nauk Medycznych, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
https://orcid.org/0000-0003-2068-7957 Orcid
All publications →

Titles

Nathanael Jacob Gerlach i Christian Gabriel Fischer w Północnych Niderlandach: zapomniane źródło do dziejów medycyny i przyrodoznawstwa w Zjednoczonych Prowincjach późnych lat 20. XVIII w. – część I

Abstract

Nathanael Jacob Gerlach and Christian Gabriel Fischer in the Netherlands: A forgotten source for the history of medicine and natural history in the United Provinces of the late 20s of the18th century – part I

In early modern times, numerous inhabitants of the Polish-Lithuanian Commonwealth, both townsmen and representatives of the nobility and magnatery, visited the United Provinces. Many of the burghers also studied at the University of Leiden or other Dutch universities and gymnasia. In the autumn of 1727, Nathanael Jacob Gerlach from Gdańsk/Danzig matriculated at the Academia Lugduno-Batava. The Danziger, together with his tutor, Christian Gabriel Fischer, took a few-year educational journey through Western countries. The testimony of their several months’ stay in the Netherlands is the 2nd volume of Fischer’s handwritten Itinerarium. The selection presents those excerpts from the 2nd volume of the diaries which describe people, places and events related to the teaching of medicine and natural history in the 18th century Netherlands. The fi rst part of the paper focuses on Leiden, the second one – on Amsterdam, Haarlem and Utrecht.

References

Brzozowski S., Jacob Theodor Klein, iPSB – Internetowy Polski Słownik Biografi czny, https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografi a/jakub-teodor-klein?print.
 
Chachaj M., Podróże edukacyjne młodzieży z Prus Królewskich do Bolonii, Sieny i Perugii w XVI i XVII wieku, [w:] J. Wijaczka (red.), Prusy Książęce i Prusy Królewskie w XVI–XVIII wieku, Kielce 1997.
 
Du Rieu W.N. (red.), Album studiosorum Academiae Lugduno Batavae 1575–1875, Apud Martinum Nijhoff 1875.
 
Dziennik podróży uczonej Christiana Erndtela, lekarza przybocznego Augusta II, wstęp K. Pękacka-Falkowska, tłum. i oprac. K. Pękacka-Falkowska, H. Bogusz, Warszawa 2018.
 
Ekkart R., Icones Leidenses. De portretten verzameling van de Rijksuniversiteit te Leiden, Leiden 1973.
 
Fisch J., Hollands Ruhm in Asien. François Valentijn Vision des niederländischen ImperiuMs. im 18. Jahrhundert, Wiesbaden 1986.
 
Gardiner J.E., Music in the Castle of Heaven: A Portrait of Johann Sebastian Bach, London 2013.
 
Hoftijzer P., Pallas Nostra Salus. Early modern Printer’s Marks in Leiden as Expression of Professional and Personal Identity, [w:] A. Wolkenhauer, B.F. Scholz (red.), Typographorum Emblemata: The Printer’s Mark in the Context of Early Modern Culture, Berlin 2018, DOI: https://doi.org/10.1515/9783110430271-008
 
Kenkel H., Studenten aus Ost- und Westpreußen an außerpreußischen Universitäten vor 1815, anhand der gedruckten Matrikeln, Hamburg 1981.
 
Klemme H.F., Kuehn M. (red.), The Bloomsbury Dictionary of Eighteenth-Century German Philosophers, London 2006.
 
Krause G., Gottsched und Flottwell, die begründer der Deutschen gesellschaft in Königsberg: Festschrift zur erinnerung an das 150 jährige bestehen der Königlichen deutschen gesellschaft zu Königsberg in Preussen, Königsberg 1893.
 
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego. 1580–1814, oprac. Z. Nowak, P. Szafran, Warszawa 1974.
 
Kucharski A., Theatrum peregrinandi. Poznawcze aspekty staropolskich podróży w epoce późnego baroku, Toruń 2013.
 
Lindeboom G.A., Haller in Holland: het dagboek van Albrecht von Haller van zijn verblijf in Holland (1725–1727), Leiden 1979.
 
Nadolski B., Wyjazdy młodzieży gdańskiej na studia zagraniczne w XVII w., „Rocznik Gdański” 1965, R. 24.
 
Paluchowski P., Jacob Theodor Klein, Gedanopedia, https://www.gedanopedia.pl/gdansk/?title=KLEIN_JACOB_THEODOR.
 
Pawlak M., Długokęcki W., Studia uniwersyteckie malborczyków do 1773 roku, Toruń 2004.
 
Pawlak M., Studia uniwersyteckie absolwentów Gimnazjum Elbląskiego w latach 1536–1772, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Nauki Humanistyczno-Społeczne” 1967, t. 24.
 
Pawlak M., Studia uniwersyteckie grudziądzan w epoce staropolskiej, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy. Studia Historyczne” 1993, t. 3.
 
Pawlak M., Studia uniwersyteckie młodzieży z Prus Królewskich w XVI–XVIII w., Toruń 1988.
 
Pawlak M., Wyjazdy młodzieży warmińskiej na studia uniwersyteckie w XVI–XVIII w., „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1993, t. 3.
 
Pękacka-Falkowska K., Johann Philipp Breyne i jego ogrody: hortus vivus i hortus siccus, [w:] Historia – klimat – przyroda. Perspektywa antropocentryczna, Toruń 2018.
 
Pękacka-Falkowska K., Matthias Ernst Boretius z Mazur i jego promocja doktorska w Niderlandach: z badań nad historią nauczania medycyny w XVIII wieku, [w:] A. Magowska, M. Owecki, K. Pękacka-Falkowska (red.), Wybrane problemy historii medycyny. W kręgu epistemologii i praktyki, Poznań 2020.
 
Pękacka-Falkowska K., The Medical Faculty at the University of Leiden and its Graduates from the Polish-Lithuanian Commonwealth. Some Introductory Remarks, „Bulletin der Polnischen Historischen Mission” 2020, nr 15, DOI: http://dx.doi.org/10.12775/BPMH.2020.004.
 
Philippi R. (red.), G. C. Pisanski’s Entwurf einer preußischen Literärgeschichte in vier Büchern, mit einer Notiz ueber den Autor und seine Buch, Königsberg 1886.
 
Pozzo R., Kant’s Streit der Fakultaeten and Conditions in Koenigsberg, „History of Universities” 2000, vol. XVI, n. 2.
 
Preedek A., Ein Bibliotheksbesuche eines gelehrten Reisenden im Anfange des 18. Jhs., „Zentralblatt fur Bibliothekswesen” 1928, Jg. 45.
 
Preedek A., Ein vergessener Freund Gottscheds, w: Festschrift zur Zweihundertjahrfeier der Deutschen Gesellschaft in Leipzig 1727–1927, Leipzig 1927.
 
Salmonowicz S., Związki kulturalne Torunia i Gdańska z Królewcem w XVIII wieku, [w:] M. Bogucka, J. Kowecki (red.), Kultura polska a kultura europejska: prace ofi arowane Januszowi Tazbirowi w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, Warszawa 1987.
 
Schumann E., Geschichte der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig 1743–1892: Festschrift zur Feier des 150 jährigen Bestehens der Naturforschenden Gesellschaft, Danzig 1893.
 
Siek B., Szarszewski A., Vitae medicorum Gedanensium Ludwiga von Hammena i Valentina Schlieffa, Gdańsk 2015.
 
Stackman U., Die Geschichte der chinesischen Bibliothek Tian Yi Ge vom 16. Jahrhundert bis in die Gegenwart, München 1990.
 
Talle A., «Ein Ort zu studieren, der seinen gleichen nicht hat» – Leipzig um 1730 in den Tagebuechern des Koenigsberger Professors Christian Gabriel Fischer, „Stadtgeschichte – Mitteilungen des Leipziger Geschichtsvereins. Jahrbuch 2008” 2008.
 
Thijsse L., Polska i Niderlandy: 1000 lat kontaktów, Zupthen 2003.
 
von Prantl C., Fischer, Christian Gabriel, w: Allgemeine Deutsche Biographie, hrsg. von der Historischen Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, Bd. 7 Muenchen 1878.
 
Weichbrodt geb. v. Tiedemann D., Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig: in Stamm- und Namenstafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Bd. 1, Eckernförde 1988.
 
Willes M., The curious world of Samuel Pepys and John Evelyn, London 2017.
 
Żołądź-Strzelczyk D., Kowalczyk M.E., Źródła do dziejów staropolskich podróży edukacyjnych, Wrocław 2018.

Information

Information: Modern medicine, 2020, Volume 26 (2020) Issue 2, pp. 161 - 210

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Nathanael Jacob Gerlach i Christian Gabriel Fischer w Północnych Niderlandach: zapomniane źródło do dziejów medycyny i przyrodoznawstwa w Zjednoczonych Prowincjach późnych lat 20. XVIII w. – część I

English:

Nathanael Jacob Gerlach and Christian Gabriel Fischer in the Netherlands: A forgotten source for the history of medicine and natural history in the United Provinces of the late 20s of the18th century – part I

Authors

https://orcid.org/0000-0003-2068-7957

Katarzyna Pękacka-Falkowska
Katedra i Zakład Historii i Filozofii Nauk Medycznych, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
https://orcid.org/0000-0003-2068-7957 Orcid
All publications →

Katedra i Zakład Historii i Filozofii Nauk Medycznych, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Published at: 30.12.2020

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Katarzyna Pękacka-Falkowska (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish