Wyposażenie „PRL-owskiej” izby recepturowej ze zbiorów Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Genius loci czy suma przypadków?

Gabriela  Frischke; Roksana  Wilczyńska; Wojciech  Ślusarczyk

Wyposażenie „PRL-owskiej” izby recepturowej ze zbiorów Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Genius loci czy suma przypadków?

Publication date: 25.03.2021

Quarterly Journal of the History of Science and Technology, 2021, Volume 66, Issue 1, pp. 187 - 203

https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.21.007.13391

Authors

Pobierz pełny tekst

PDF

Titles

Wyposażenie „PRL-owskiej” izby recepturowej ze zbiorów Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Genius loci czy suma przypadków?

Abstract

In 2017, the Leon Wyczółkowski District Museum in Bydgoszcz purchased the collection of a private pharmacy museum, previously functioning in the back of the now-liquidated Pod Łabędziem (‘Under the Swan’) pharmacy in Bydgoszcz, first opened in 1853. Among the acquired museum exhibits, there is prescription room equipment from the Polish People’s Republic period. From the point of view of museum workers and researchers of pharmaceutical material culture, in order to learn more about the acquisitions, it is essential to answer the following questions: Where and when were the prescription furniture and their equipment produced? Were they used only in Pod Łabędziem (‘Under the Swan’) pharmacy? Is the room equipment complete? What can the preserved equipment tell us about the type of drugs produced there? The conducted analysis allows us to state that the prescription furniture were manufactured in Nowe nad Wisłą at the turn of the 1970s. The prescription room is an original component of the described pharmacy but preserved in a truncated form. Its location is secondary. Chaos reigns among the preserved utensils. The current state of affairs does not reflect the standards of work in the former community pharmacy. The sum of the cases prevails over the genius loci.

Keywords

aptekarstwo, farmacja, receptura apteczna, muzealnictwo

pharmacy, prescription room, museology

References

Download references

Źródła archiwalne i muzealne

Archiwum mgr farm. Łucji Wachowskiej (1945–1990).

Archiwum Państwowe w Bydgoszczy, Rejestr handlowy (1921–1942).

Zbiory Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy.

Inne źródła

Farmakopea Polska IV, t. 2, Warszawa 1970.

Sawrutin Z., Tajemniczy świat farmacji, „Ilustrowany Kurier Polski” nr 51, z 4 III 1980 r., s. 3.

Ustawa aptekarska z 18 grudnia 1906 r., Austr. Dz. U. P. z 1907 r. No 5.

Ustawa dla farmaceutów i aptek, 1844 r., rozdz. IV, § 70, [w:] Ustawy dla farmaceutów i aptek. Dla materialistów. Dla kupców ukwalifikowanych do sprzedawania wszelkiego rodzaju towarów farbiarskich, Warszawa 1844.

Zarządzenie ministra zdrowia w sprawie typów aptek, zakresu ich czynności, lokali i wyposażenia z 22 lutego 1956 r. „Monitor Polski” 1956 r., Nr 18, poz. 254.

Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie typów aptek, zakresu i rodzaju czynności należących do aptek poszczególnych typów oraz wymogów dotyczących lokalu i wyposażenia aptek z 13 listopada 1992 r., „Monitor Polski” 1992 r., Nr 37, poz. 277.

Wywiad z Zenonem Gurbadą, pasjonatem historii meblarstwa, przeprowadzony 15 lipca 2020 r.

Literatura przedmiotu

Apteka „Pod Łabędziem” w Bydgoszczy. 150 lat, red. A. Drygas, Bydgoszcz 2003.

Arabas I., Res Pharmaceuticae. Muzeum Farmacji im. mgr Antoniny Leśniewskiej Oddział Muzeum Warszawy Katalog wystawy stałej, Warszawa 2017.

Koskowski B., Nauka o przyrządzaniu leków i ich postaciach, t. 2, Warszawa 1929.

Kostrzeński L., Materjały do historji aptek wielkopolskich. T. 2, Apteki prowincjonalne, Warszawa 1936.

Majewski J., Muzea farmacji i zbiory aptekarskie w Polsce, Poznań 2006.

Schlick C., Apotheken in totalitären Staat. Apothekenalltag in Deutschland von 1937 bis 1945, Stuttgart 2008.

Szostak J., Farmakognozja, farmacja galenowa i aptekarstwo w renesansowych zielnikach polskich, Warszawa 2006.

Ślusarczyk W., Muzeum Farmacji Apteki „Pod Łabędziem” w Bydgoszczy, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” t. 53, 2005, s. 124–125.

Ślusarczyk W., Chyła D., Przemysł chemiczno-farmaceutyczny na Kujawach i Pomorzu Gdańskim (1918/20–1950), Bydgoszcz 2017.

Urdang G., Kremers E., History of Pharmacy, red. G.A. Sonnedecker, Madison 1986.

Wajda K., Przeobrażenia gospodarcze Bydgoszczy w latach 1850–1914, [w:] Historia Bydgoszczy, t. 1, red. M. Biskup, Warszawa – Poznań 1991, s. 505–529.

Zasoby internetowe

Apteka „pod Łabędziem”, strona internetowa Szlaku Wody, Przemysłu i Rzemiosła TeH2O, ludzieitechnika.pl/10-teh2o-apteka-pod-labedziem [dostęp 14.08.2019].

Historia Medycyny i Farmacji, strona internetowa Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, muzeum.bydgoszcz.pl/zbiory/106,10920,0,0,Dzial-Historii-Medycyny-i-Farmacji,1 [dostęp 14.08.2019].

Information

Information: Quarterly Journal of the History of Science and Technology, 2021, Volume 66, Issue 1, pp. 187 - 203

DOI: https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.21.007.13391

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Wyposażenie „PRL-owskiej” izby recepturowej ze zbiorów Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Genius loci czy suma przypadków?

English:

Equipment of a Prescription Room from the Polish People’s Republic Times in the Collection of Leon Wyczółkowski District Museum in Bydgoszcz. Genius loci or the Sum of Cases?

Authors

Gabriela Frischke

https://orcid.org/0000-0003-3373-6850

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Dział Historii Medycyny i Farmacji

Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Wydział Historyczny

Roksana Wilczyńska

Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Oddział Bydgoski, Sekcja Historii Farmacji

Wojciech Ślusarczyk

https://orcid.org/0000-0002-0517-5518

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Dział Historii Medycyny i Farmacji

Ludwik Rydygier Collegium Medicum in Bydgoszcz, Nicolaus Copernicus University, Poland

Published at: 25.03.2021

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND

Percentage share of authors:

Gabriela Frischke (Author) - 33%

Roksana Wilczyńska (Author) - 33%

Wojciech Ślusarczyk (Author) - 34%

Article corrections:

Publication languages:

Polish

View count: 1083

Number of downloads: 1374

<p> Equipment of a Prescription Room from the Polish People’s Republic Times in the Collection of Leon Wyczółkowski District Museum in Bydgoszcz. <em>Genius loci </em>or the Sum of Cases?</p>

Download xml