FAQ

Janko Muzykant. Muzyka i pragnienie

Publication date: 2022

Konteksty Kultury, 2021, Volume 18 Issue 4, pp. 587 - 598

https://doi.org/10.4467/23531991KK.21.049.15200

Authors

Michał Zając
Jagiellonian University in Kraków
https://orcid.org/0000-0001-9096-8258 Orcid
All publications →

Titles

Janko Muzykant. Muzyka i pragnienie

Abstract

Artykuł poddaje interpretacji nowelę Janko Muzykant Henryka Sienkiewicza oraz powieść Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej, centralnym konceptem analitycznym i interpretacyjnym czyniąc pragnienie, jakie w przypadku obojga głównych bohaterów koncentruje się wokół muzyki oraz symbolizujących czy ucieleśniających ją skrzypiec. Rozpoznane i uznane pragnienie odgrywa kluczową rolę w przejściu kompleksu Edypa oraz stwarza podstawy do rozwinięcia się ludzkiej podmiotowości. Muzyka (będąca sztuką) pozwala tę podmiotowość wyrażać i kształtować.

References

Download references

Bettelheim B., Freud i dusza ludzka, tłum. D. Danek, Warszawa 1994.

Bujnicki T., Wstęp [w:] H. Sienkiewicz, Wybór opowiadań i nowel, oprac. T. Bujnicki, Wrocław 1992.

Chudoba E., Literatura i homoseksualność. Zarys problematyki genderowej w kanonicznych

tekstach literatury światowej i polskiej, Kraków 2012.

Dąbrowski S., „Muzyka w literaturze”. Próba przeglądu zagadnień [w:] Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych, red. A. Hejmej, Kraków 2002.

Della Seta F., Not without Madness: Perspectives on Opera, tłum. M. Weir, Chicago–London 2013.

Freud S., Mojżesz Michała Anioła [w:] tegoż, Sztuki plastyczne i literatura, tłum. R. Reszke, Warszawa 2009.

Hamilton J.T., Music, Madness, and the Unworking of Language, New York 2008.

Kierkegaard S., Stadia erotyki bezpośredniej, czyli erotyka muzyczna, tłum. A. Buchner [w:] tegoż, Albo-albo, t. 1, tłum. i oprac. J. Iwaszkiewicz, Warszawa 1982.

Koziołek R., Ciała Sienkiewicza. Studia o płci i przemocy, Katowice 2010.

Kuncewiczowa M., Cudzoziemka, Warszawa 2000.

Lacan J., Le seminaire de Jacques Lacan livre VIII. Le transfert, oprac. J.-A. Miller, Paris 2001.

Lunatyczki Vincenzo Belliniego dokonuje Fabrizio Della Seta, podkreślając nowatorstwo muzycznego gestu, w którym kompozytor zaznacza „nieoczekiwane wtargnięcie Elvina w melodię Aminy, jakie w rezultacie nadaje słowom większy rezonans”. Zob. F. Della Seta, Not without Madness: Perspectives on Opera, tłum. M. Weir, Chicago–London 2013, s. 20.

Lacan J., Le seminaire de Jacques Lacan livre XI. Les quatre concepts fondamentaux de la psychanalyse 1964, oprac. J.-A. Miller, Paris 1973.

Lacan J., Le seminaire livre X. Langoisse, oprac. J.-A. Miller, Paris 2004.

Lang H., Język i nieświadomość, tłum. P. Piszczatowski, wstęp P. Dybel, Gdańsk 2005.

Lessing G.E., Laokoon, czyli o granicach malarstwa i poezji, oprac. M. Mencfel, tłum. H. Zymon-Dębicki, Kraków 2012.

Matuszek D., Zapomnieć wszystko. Możliwość psychoanalizy w badaniach literackich, „Ethos” 2015, nr 1 (109).

Momro J., Ucho nie ma powieki. Dźwiękowe sceny pierwotne, Kraków 2020.

Nietzsche F., Narodziny tragedii albo Grecy i pesymizm, tłum. B. Baran, Kraków 2001.

Régnault F., Psychoanalysis and Music, „The Symptom” 2010, nr 11, https://www.lacan.com/symptom11/psychoanalysis-and.html, dostęp: 30.03.2021.

Schulz B., Aneksja podświadomości (Uwagi o „Cudzoziemce” Kuncewiczowej) [w:] tegoż, Opowiadania. Wybór esejów i listów, oprac. J. Jarzębski, Wrocław 1998.

Sienkiewicz H., Janko Muzykant [w:] tegoż, Wybór opowiadań i nowel, oprac. T. Bujnicki, Wrocław 1992.

Szymutko S., Przeciw marzeniu? Jedenaście przykładów, ośmioro pisarzy, Katowice 2006.

Wojda A., Intermedialność jako forma tożsamości hybrydycznej. O aporiach tożsamościowych w „Cudzoziemce” Marii Kuncewiczowej [w:] Transpozycje. Muzyka w nowoczesnej literaturze europejskiej, red. A. Hejmej, T. Górny, Kraków 2016.

Woolf V., Własny pokój. Trzy gwinee, tłum. E. Krasińska, Warszawa 2002.

Information

Information: Konteksty Kultury, 2021, Volume 18 Issue 4, pp. 587 - 598

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Janko Muzykant. Muzyka i pragnienie

English:

Janko the Musician: Music and Desire

Authors

https://orcid.org/0000-0001-9096-8258

Michał Zając
Jagiellonian University in Kraków
https://orcid.org/0000-0001-9096-8258 Orcid
All publications →

Jagiellonian University in Kraków

Published at: 2022

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Michał Zając (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish

View count: 1125

Number of downloads: 1362

<p><em>Janko the Musician</em>: Music and Desire</p>