Orland szalony jako poemat o kobietach. Analiza postaci na tle tradycji epickiej: Angelika, Marfiza i Bradamanta
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEOrland szalony jako poemat o kobietach. Analiza postaci na tle tradycji epickiej: Angelika, Marfiza i Bradamanta
Data publikacji: 2023
Terminus, 2023, Tom 25, zeszyt 2 (67) 2023, s. 139 - 168
https://doi.org/10.4467/20843844TE.23.009.18197Autorzy
Orland szalony jako poemat o kobietach. Analiza postaci na tle tradycji epickiej: Angelika, Marfiza i Bradamanta
Orlando furioso by Ludovico Ariosto as a Poem on Women. Angelica, Marfisa, Bradamante and their heroic epic representation
The article concerns Ludovico Ariosto’s Orlando Furioso, and its interpretation according to which it may be read as a poem about women who break the traditional male monopoly on heroism in the epic literature. The author aims to prove Ariosto’s innovative approach by analyzing Orlando Furioso’s protagonists. Hence the paper is mainly dedicated to three of Ariosto’s characters – Angelica, Marfisa and Bradamante. Those women are presented in a comparative perspective against their traditional prototypes with particular reference to those moments in the poem that render visible Ariosto’s novelty in creating his protagonists. Angelica, Marfisa and Bradamante, especially in contrast with the poem’s male cavalieri seem to be more in line with the canonical representations of heroism.
In the first part of the study, the author presents Ariosto’s Angelica, often interpreted as a mere capricious object of man’s desire. Nevertheless, the character appears as self-aware and confident, striving to make her own decision when it comes to choosing the partner for life. The second part of the article is dedicated to Ariosto’s most canonical virago – Marfisa. Undefeated in the battlefield till the end of the poem, she often breaks her stereotypical comical image and consciously resigns from love. The last part of the study concentrates on Bradamante, who combines both amori and armi: the Christian knight, future founder of the Este noble family despite being in constant pursuit of her lover Ruggero, not sacrificing her passion for chivalry. According to the author of the article, Bradamante should be perceived as the central character of Orlando Furioso, as she carries the main idea of Ariosto’s masterpiece.
Źródła
Ariosto L., Orlando furioso, a cura di L. Caretti, Milano, 1954.
Ariosto L., Orlando furioso, ed. G. Sansoni, Firenze 1905.
Ariosto L., Orland szalony, tłum. P. Kochanowski, wyd. J. Czubek, Kraków 1905.
Ariosto L., Orland szalony, tłum. P. Kochanowski, wyd. R. Pollak, Wrocław 1965.
Boccaccio G., Fiammetta, tłum. J. Feldhorn, Kraków 1923.
Calvino I., Orlando Furioso di Ludovico Ariosto raccontato da Italo Calvino, Milano 2019.
Fonte M., Floridoro: A Chivalric Romance, ed. V. Finucci, transl. J. Kisacky, Chicago 2006.
Katullus, Poezje wszystkie, tłum. G. Franczak, A. Klęczar, Kraków 2013.
Platon, Państwo, tłum. W. Witwicki, Kęty 2003.
Tasso T., Apologia in difesa della Gerusalemme liberata, w: T. Tasso, Prose, a cura di E. Mazzali, Milano 1959.
Wergiliusz, Eneida, tłum. T. Karyłowski, Wrocław 2004.
Opracowania
Bateman Ch., Amazonian Knots: Gender, Genre, and Ariosto’s Women Warriors, „MLN” 122 (2007), no. 1, s. 1–23.
Becoming Visible: Women in European History, ed. R. Bridenthal, Boston 1977.
Benson P.J., The Invention of The Renaissance Women: The Challenge of Female Independence in the Literature and Thought of Italy and England, Pennsylvania 1992.
Burckhardt J., Kultura odrodzenia we Włoszech, tłum. M. Kreczkowska, Warszawa 1991.
Capra G.F., O doskonałości i godności kobiet, tłum. A. Gallewicz, Warszawa 2020.
Condina A., Piu donne che cavalieri. Orlando furioso: il poema di Bradamante, Universidad de Barcelona 2019 [praca doktorska].
Cox V., The Prodigious Muse: Women’s Writing in Counter-Reformation Italy, Baltimore 2011.
Favaro M., Ariosto nella trattatistica amorosa del Cinquecento e del primo Seicento, „Italianistica: Rivista della letteratura italiana” 37 (2008), n. 3, s. 133–146.
Feretti F., Bradamante elegiaca. Costruzione del personaggio e intersezione di generi nell’Orlando furioso, „Italianistica: Rivista di letteratura italiana” 37 (2008), n. 3, s. 63–75.
Feretti F., La follia dei gelosi. Lettura del canto XXXII dell’Orlando furioso, „Lettere Italiane” 62 (2010), n. 1, s. 20–62.
Franciolli E., Le figure femminili nell’Orlando Furioso. IV Continuazione e fine, „Quaderni grigionitaliani” 29 (1959–1960), n. 4, s. 256–270.
Hansen M.S., Angelica’s Virginity: The “Orlando Furioso”and the Female Body in Florentine Seicento Painting, „MLN” 133 (2018), no. 1, s. 83–99.
Klimkiewicz A., Od błędu do utopii. Śladami „Orlanda Szalonego”, Kraków 2009.
Łukasiewicz-Chantry M., Kobieta jako postać literacka w łacińskiej poezji renesansu. Italia i Polska, Wrocław 2014.
MacCarthy I., Marfisa and Gender Performance in the “Orlando Furioso”, „Italian Studies” 60 (2005), no. 2, s. 178–194.
MacCarthy I., Women and the Making of Poetry in the Ariosto’s “Orlando Furioso”, Leicester 2007.
Milligan G., Moral Combat: Women, Gender and War in Italian Renaissance Literature, London 2018.
Pabisiak M., Urban-Godziek G., Alby tradycyjne i dworskie. Wybór pieśni romańskich w przekładzie Magdaleny Pabisiak, „Terminus” 22 (2020), z. 2, s. 157–197.
Pettinelli R.A., Figure femminili nella tradizione cavalleresca, „Italianistica: Rivista di letteratura italiana” 21 (1992), n. 2/3, s. 727–738.
Pollak R., Wątki romansowe w staropolskim przekładzie „Orlanda szalonego”, „Pamiętnik Literacki” 56/2 (1965), s. 347–360.
Przed Petrarką. Antologia trzynastowiecznej poezji włoskiej, oprac. M. Woźniak, Kraków 2005.
Rajna P., Le fonti dell’Orlando furioso, Firenze 1900.
Roche T.P., Marfisa: Or, Camilla Domesticated, „MLN” 103 (1998), no. 1, s. 113–133.
Roncaccia A., Struktura „Orlanda szalonego” między eposem a romansem rycerskim, „Terminus” 21 (2019), z. 3, s. 287–315.
Ross Ch., Ariosto’s Fable of Power: Bradamante at the Rocca di Tristano, „Italica” 68 (1991), no. 2, s. 155–175.
Shemek D., Of Women, Knights, Arms and Love: The Querelle des Femmes in Ariosto’s Poem, „MLN” 104 (1989), no. 1, s. 68–97.
Skowron M., Dziś prawdziwych rycerzy już nie ma? „Orland szalony” jako poemat o antybohaterach, w: Oblicza antybohatera. Literatura, filozofia, popkultura, red. A. Müller, M. Januszkiewicz, Kraków 2021.
Squarotti G.B., Le donne al potere e altre interpretazioni. Boccaccio e Ariosto, Lecce 2011.
Tomalin M., Bradamante and Marfisa: An Analysis of the “Guerriere”of the “Orlando Furioso”, „The Modern Language Review” 71 (1976), no. 3, s. 540–552.
Urban-Godziek G., Elegia renesansowa. Przemiany gatunku w Polsce i Europie, Kraków 2005.
Women and Italy: Essays on Gender, Culture & History, eds. Z. Barański, S.W. Vinvall, London 1991.
Żaboklicki K., Historia literatury włoskiej, Warszawa 2019.
Informacje: Terminus, 2023, Tom 25, zeszyt 2 (67) 2023, s. 139 - 168
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Orland szalony jako poemat o kobietach. Analiza postaci na tle tradycji epickiej: Angelika, Marfiza i Bradamanta
Orlando furioso by Ludovico Ariosto as a Poem on Women: Angelica, Marfisa, Bradamante and Their Heroic Epic Representation
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 687
Liczba pobrań: 347