Imitacja horacjańska w łacińskiej twórczości Jana Kochanowskiego
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEImitacja horacjańska w łacińskiej twórczości Jana Kochanowskiego
Data publikacji: 2014
Terminus, 2014, Tom 16, Zeszyt 2 (31), s. 151 - 168
https://doi.org/10.4467/20843844TE.14.019.3563Autorzy
Imitacja horacjańska w łacińskiej twórczości Jana Kochanowskiego
Horatian Imitation in Jan Kochanowski’s Latin Poetry
The aim of this study is to show how Kochanowski imitated Horace in various ways and at different levels of his poetry. As to this moment, the matter has been discussed, mainly in regard to the Lyricorum libellus, by Zofia Głombiowska and Józef Budzyński. In this paper, the author briefly summarises their statements and comments upon them expressing her own view. She also mentions some other publications dealing with the Horatianism of the Polish poet to a lesser degree.
The text is divided into four sections. In the first one, the author makes a brief comparison between Kochanowski and Petrarca in the context of their mental kinship with Horace that resulted in poetry which is “Horatian” not only in terms of the verba but also some ideas.
The second section is devoted to the Horatianism of Kochanowski’s collection of odes (Lyricorum libellus). The author begins with a brief summary of the previously mentioned scholars’ views. She also demonstrates that some of these views may oversimplify the question of Horatian imitation in case of at least several of Kochanowski’s poems. To illustrate this, she presents an analysis of ode XI (In equum) in the context of its Horatian models; the conclusion is that in this poem, as well as in the entire collection, Kochanowski imitates Horace in a sophisticated and polyphonic way.
The third part of the text, after a brief mention of the “loci Horatiani” in Kochanowski’s elegies, shows the interplay of ideas between Horatian poetry and Kochanowski’s Elegy III 1. The author puts emphasis on the fact that Kochanowski adapted some of the elegiac themes to the Horatian rhetoric.
Concluding her disquisition, the author argues that Kochanowski’s Horatian imitation is neither superficial nor confined to the imitation verborum, but reaches deep in the structures of Horace’s poetry.
Bembo P., De imitatione ad Picum Mirandulam, Basileae 1518.
Budzyński J., Horacjanizm w liryce polsko-łacińskiej renesansu i baroku, Wrocław 1985.
Buszewicz E., Quadrupedum pudor, czyli czego Sarbiewski mógł się nauczyć od łacińskiego Kochanowskiego, [w:] Studia Classica et Neolatina, t. VIII, Gdańsk 2006.
Buszewicz E., Wielcy i mali poeci w „Foriceniach” Jana Kochanowskiego, [w:] Dobrym towarzyszom gwoli. Studia o „Foriceniach” i „Fraszkach” Jana Kochanowskiego, oprac. R. Krzywy, R. Rusnak, Warszawa 2014, s. 51−80.
Cabras F., W dialogu z tradycją. Łacińskie źródła foricenium 42 i 52, ibidem, s. 81−92.
Collinge N.E., The Structure of Horace’s Odes, London 1961.
Danielewicz J., Pejzaż semiotyczny w pieśniach Horacego, „Eos” 63 (1975), s. 297−302.
Davis G., Polyhymnia. The Rhetoric of Horatian Lyric Discourse, Berkeley 1991.
Fieguth R., Francuskie i polskie gniewy, żale i śpiewy: o erotykach Philippe’a Desportes’a i „Lyricorum libellus” Jana Kochanowskiego, „Pamiętnik Literacki” 104 (2013), z. 3, s. 39–67.
Fulińska A., Naśladowanie i twórczość. Renesansowe teorie imitacji, emulacji i przekładu, Wrocław 2000.
Glomski J., Historiography as Art. Jan Kochanowski’s „Lyricorum libellus” (1580), [w:] Renaissance Culture in Context. Theory and Practice, ed. J.R. Brink, W.F. Gentrup, Aldershot 1993.
Głombiowska Z., Łacińska i polska muza Jana Kochanowskiego, Warszawa 1988.
Gorzkowski A., Bene atque ornate. Twórczość łacińska Jana Kochanowskiego w świetle lektury retorycznej, Kraków 2004.
Harrison S., Generic Enrichment in Vergil and Horace, Oxford 2007.
Harrison S., The Literary Form of Horace’s Odes, [w:] Horace, l’oeuvre et les imitations. Un siècle d’interprétation, ed. W. Ludwig, Vandoeuvres 1993.
Horacy, Dzieła wszystkie, przeł. i oprac. A. Lam, Pułtusk–Warszawa, 2010.
Lam A., Horacy Kochanowskiego, aneks [w:] Horacy, Dzieła wszystkie, przeł. i oprac. A. Lam, Pułtusk–Warszawa 2010.
Lyne R.O.A.M., Propertius and Tibullus. Early Exchanges, [w:] idem, Collected Papers on Latin Literature, New York 2007.
Maddison C., Apollo and the Nine. A History of the Ode, Baltimore 1960.
Pelc J., Jan Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej, Warszawa 1980.
Ryczek W., „Domi et foris cenare”. O jednej z gier językowych Jana Kochanowskiego, [w:] Dobrym towarzyszom gwoli. Studia o „Foriceniach” i „Fraszkach” Jana Kochanowskiego, oprac. R. Krzywy, R. Rusnak, Warszawa 2014, s. 25−50.
Showerman G., Horace and His Influence, Boston 1922.
Szczot M.„Foricoenia” Jana Kochanowskiego – w kręgu gatunkowej i tematycznej varietas, [w:] Klasycyzm. Estetyka – doktryna literacka – antropologia, oprac. K. Meller, Warszawa 2009, s. 161−173
Wilkinson L.P., Horace and His Lyric Poetry, Cambridge 1968
Wójcik A., Jana Kochanowskiego Lyricorum libellus (Ody społeczno-polityczne i ody do przyjaciół), „Symbolae Philologorum Posnaniensium” VII (1988), s. 213–228.
Informacje: Terminus, 2014, Tom 16, Zeszyt 2 (31), s. 151 - 168
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Imitacja horacjańska w łacińskiej twórczości Jana Kochanowskiego
Horatian Imitation in Jan Kochanowski’s Latin Poetry
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 2014
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2607
Liczba pobrań: 4053