„Długośmy czekali na ciebie, panie”. Motyw wyczekiwanego rycerza w starofrancuskich powieściach Okrągłego Stołu
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTE„Długośmy czekali na ciebie, panie”. Motyw wyczekiwanego rycerza w starofrancuskich powieściach Okrągłego Stołu
Data publikacji: 2023
Terminus, 2023, Tom 25, zeszyt 3 (68) 2023, s. 273 - 283
https://doi.org/10.4467/20843844TE.23.015.18203Autorzy
„Długośmy czekali na ciebie, panie”. Motyw wyczekiwanego rycerza w starofrancuskich powieściach Okrągłego Stołu
This paper aims to analyse and interpret the motif of the long-awaited knight (le chevalier desirré) in two Old French romances of the Round Table: Lancelot by Chretien de Troyes (ca. 1177–1181) and The Quest of the Holy Grail, written in prose by an anonymous author in the first half of the 13th century. Essentially different in their purport and in the portrayal of the Arthurian society, these works display an interesting array of the variants of the motif under scrutiny. In Chretien’s romance the motif of the long-awaited knight gives rise primarily to the effect of surprise and astonishment, additionally enhancing the protagonist’s uniqueness. It does not, however, create any spiritual or metaphysical space for the events. On the contrary, it serves the purpose of presenting the relationship between Lancelot and Guinevere as idolatry, where the sacred is subordinate to the profane. In The Quest of the Holy Grail, on the other hand, the motif is fundamentally important for the doctrinal dimension of the text, by illustrating the dialogical interaction of literature with spirituality, and revealing the peculiar theology of depth inscribed in the narrative or in the utterances produced by the protagonists. The universe of the novel thereby opens to the deeper layers of correspondences and meanings, so that the novel can be considered a kind of locus theologicus: the locus where literature encounters the theological thought of the epoch. In both novels, the motif in question is one of the most crucial factors systematizing the diegetic world, impacting on the dynamics of the narrative and the meaning conveyed by the novels. It also appears to be reminiscent of another popular medieval motif of Restitutor Orbis, i.e. a figure of the Messianic character, reshaping the world that requires to be reshaped, or, as was the case of Galahad in The Quest of the Holy Grail, introducing a new order to the Arthurian world, represented by the idea of the new chivalry of the Kingdom of Heaven: chevalerie céleste.
Źródła
Chrétien de Troyes, Le Chevalier de la charrette ou Le Roman de Lancelot, éd. Ch. Méla [według rękopisu BN fr. 794], w: Chrétien de Troyes, Romans, suivis des Chansons, avec en appendice Philomena, Librairie Générale Française [Paris] 1994, s. 495–704.
La Queste del Saint Graal. Roman du XIIIe siècle, éd. par A. Pauphilet, 2e éd., Paris 1980 [faksymile wydania z 1923].
Opracowania
Bretel B., Les ermites et les moines dans la littérature française du Moyen Âge, Paris 1995.
Bretel P., Galaad, héros et passeur dans la Queste del Saint Graal, w: Figures du passeur, éd. P. Carmignani, Perpignan 2002, s. 217–231, wersja on-line: https://books.openedition.org/pupvd/172 (dostęp: 7.11.2022).
Combarieu du Grès M. de, Voir Dieu, ou l’apocalypse du Graal, w: M. de Combarieu du Grès, D’aventures en Aventure. ‘Semblances’ et ‘Senefiances’ dans le Lancelot en prose, Aix-en-Provence 2000, s. 453–476.
Gilson É., La mystique de la grâce dans La Queste del Saint Graal, „Romania” 51 (1925), n° 203, s. 321–347, wersja on-line: https://www.persee.fr/doc/roma_0035-8029_1925_num_51_203_4241 (dostęp: 22.09.2022).
Kaczewski J., To katechon – ho katechon (2 Tes 2, 6–7). Krytyka nowych rozwiązań i własna propozycja, „Analecta Cracoviensia” 24 (1992), s. 153–170.
Kranicki K., Ks. Janusz St. Pasierb jako miejsce teologiczne. Szkic o tomiku „Doświadczanie Ziemi”, „Kieleckie Studia Teologiczne” 10 (2011), s. 215–230, wersja on-line: http://wsd.kielce.pl/wp-content/uploads/2015/05/nr-10-k.s.t.12a.pdf (dostęp: 23.05.2022).
Pauphilet A., Études sur la Queste del Saint Graal attribuée à Gautier Map, Paris 1921.
Skrzypczak R., Między Chrystusem a Antychrystem, Kraków 2022.
Szymik J., W poszukiwaniu teologicznej głębi literatury. Literatura piękna jako locus theologicus, Katowice 1994.
Ware K., Królestwo wnętrza, tłum. W. Misijuk, Lublin 2003.
Zbiciak J., Joachim z Fiore, w: Encyklopedia katolicka, t. 8, red. A. Szostek et al., Lublin 2000, s. 28–29.
Informacje: Terminus, 2023, Tom 25, zeszyt 3 (68) 2023, s. 273 - 283
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
„Długośmy czekali na ciebie, panie”. Motyw wyczekiwanego rycerza w starofrancuskich powieściach Okrągłego Stołu
“We have waited a long time for you, my lord”: The Motif of a Long-Awaited Knight in Old French Round Table Novels
Instytut Filologii Romańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
Polska
Publikacja: 2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Finansowanie artykułu:
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 344
Liczba pobrań: 143