FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

A Mediaeval Teaching Aid. An Analysis of One Page from the Manuscript by Jakub of Piotrków

Data publikacji: 21.11.2019

Terminus, Special Issues, Special Issue 2 (2019), s. 147 - 167

https://doi.org/10.4467/20843844TE.19.006.11114

Autorzy

Dorota Masłej
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań, Poland
https://orcid.org/0000-0002-2037-1904 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

A Mediaeval Teaching Aid. An Analysis of One Page from the Manuscript by Jakub of Piotrków

Abstrakt

The purpose of this paper is to characterise page 190v of the manuscript preserved in the Jagiellonian Library (shelfmark 1297). The foregoing research has considered the page as a separate item, while the present study poses new questions concerning the writer’s intention, the function of the page, and its possible status.

The main part of the paper is an attempt to reconstruct the sequence of writing the elements of the layout, or page composition, paying special attention to the relations between them. Reconstructing the probable sequence of writing the texts on the analysed page allows the proposal of a hypothesis of how the author (known as Jakub of Piotrków, the Canon of Płock) worked on it. The analysis shows that the author’s intention could have changed as subsequent elements were being written on the page.

Certain elements of the page were selected for use depending on the audience of the lecture and its purpose. The latest research that linguistic relics like this one, closely bound up with orality of the mediaeval language, are not (were not) complete works in their final shapes, but rather texts in statu nascendi. The text discussed is an example of a genuine teaching aid that served the writer, Jakub of Piotrków, and probably later clergymen in ministering.

 

Publication of this paper was financed by the Ministry of Science and Higher Education of the Republic of Poland under the grant 643/P-DUN/2018.

Bibliografia

Bielawski, K., “Ludolf z Saksonii i jego dzieło”, Terminus 1–2 (2002), pp. 229–257.

Brückner, A., “Kazania średniowieczne”, part 1, Rozprawy Akademii Umiejętności. Wydział Filologiczny 24 (1895).

Brückner, A., “Drobne zabytki języka polskiego XV wieku. Pieśni. Modlitwy. Glosy”, Rozprawy Akademii Umiejętności. Wydział Filologiczny 2/10 (1897).

Catalogus codicum manuscriptorum medii aevi latinorum qui in Bibliotheca Jagellonica Cracoviae asservantur, vol. 8, ed. M. Kowalczyk et al., Cracow 2004.

Kowalczyk, M., Belcarzowa, E., and Wisłocka, F., “Glosy polskie Jakuba z Piotrkowa i innych autorów w rękopisach Biblioteki Jagiellońskiej”, Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej (1973), pp. 79–115.

Kürbis, B., “Szkoła i katecheza według rękopisu z Wessobrunn (München, Clm 22053, ok. 800 r.)”, Studia Źródłoznawcze 35 (1994), pp. 10–22.

Libera, A. de, “Od lektury do parafrazy. Uwagi o cytacie w średniowieczu”, transl. W. Maczkowski, Pamiętnik Literacki 79/2 (1988), pp. 331–344.

Masłej, D., “O zapomnianym polskim tłumaczeniu tzw. Parafrazy Modlitwy Pańskiej Ludolfa z Saksonii”, Poznańskie Spotkania Językoznawcze 33 (2017), pp. 57–66.

Masłej, D., “Problem szyku w staropolskich przekładach Modlitwy Pańskiej”, Kwartalnik Językoznawczy 4 (2013), pp. 33–43.

Masłej, D., “O wyjątkowym średniowiecznym komentarzu do tłumaczenia modlitw”, LingVaria 2/20 (2015), pp. 221–234.

Mika, T., “Kazania świętokrzyskie jako obiekt badań filologicznych. Pytania o tekst i przekaz”, Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi 4 (2010), pp. 65–80.

Mika, T., “Genetyczna wielowarstwowość i złożoność tekstów staropolskich a ich badania historycznojęzykowe. Rekonesans”, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego 68 (2013), pp. 131–145.

Mika, T., “Problemy z Rozmyślaniem przemyskim. Formułowanie sądów ogólnych a wielowarstwowość średniowiecznego tekstu”, LingVaria special issue (2015), pp. 87–104.

Mika, T., “Tekst staropolski jako odmienny obiekt badań? W poszukiwaniu narzędzi opisu”, LingVaria 2/20 (2015), pp. 235–250.

“Paraphrase of the Lord’s Prayer by Henry William Ludolph of Germany”, The Litterary World. A Journal of Science, Literature and Art 8/224 (1851).

Potkowski, E., Książka rękopiśmienna w kulturze Polski, Warsaw 1984.

Rzepka, W. R. and Wydra, W., Chrestomatia staropolska, 3rd edition, Wrocław 2004.

Rzepka, W. R. and Wydra, W., “Nota do dziejów ortografii staropolskiej”, Slavia Occidentalis 31 (1974), pp. 107–118.

Sczaniecki, P., Służba boża w dawnej Polsce, Poznań 1962.

Semkowicz, W., Paleografia łacińska, 3rd edition, Cracow 2011.

Skwara, M., “Struktura i sposoby argumentacji w Kazaniu na dzień św. Katarzyny”, in: Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja. Nowe propozycje badawcze, ed. P. Stępień, Warsaw 2009, pp. 153–166.

Święcki, C. K., Kultura literacka Płocka w średniowieczu, Warsaw–Siedlce 2006.

Vita Jesu Christi e quatuor evangeliis et scriptoribus orthodoxis concinnata per Ludolphum de Saxonia ex ordine carthusianorum, editio novissima studio et opere A. C. Bolard, L. M. Rigollot, and J. Carnandet, Parisus–Romae 1865.

Wojciechowski, L., “Treści ideowe święta Rozesłania Apostołów w Polsce średnio-wiecznej. Zarys problematyki”, in: Symbol apostolski w nauczaniu i sztuce Kościoła do Soboru Trydenckiego, ed. R. Kapuściński, Lublin 1997, pp. 307–330.

Wolny, J., “Z dziejów katechezy”, in: Dzieje teologii katolickiej w Polsce, vol. 1: Średnio-wiecze, ed. M. Rechowicz, Lublin 1974, pp. 149–209.

Wójcik, R., Opusculum de arte memorativa Jana Szklarka. Bernardyński traktat mnemotechniczny z 1504 r., Poznań 2006.

Yates, F. A., Sztuka pamięci, transl. W. Radwański, Warsaw 1977.

Informacje

Informacje: Terminus, Special Issues, Special Issue 2 (2019), s. 147 - 167

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:
A Mediaeval Teaching Aid. An Analysis of One Page from the Manuscript by Jakub of Piotrków
Angielski:

A Mediaeval Teaching Aid. An Analysis of One Page from the Manuscript by Jakub of Piotrków

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-2037-1904

Dorota Masłej
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań, Poland
https://orcid.org/0000-0002-2037-1904 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań, Poland

Publikacja: 21.11.2019

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Dorota Masłej (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski