FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

La catégorie de la réticence et un retour au récit dans l’écriture de Jean-Philippe Toussaint. Une introduction

Data publikacji: 09.08.2021

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2021, Volume 16, Issue 2, s. 105-122

https://doi.org/10.4467/20843933ST.21.009.13653

Autorzy

Dorota Czerkies
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-9417-2668 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Pobierz pełny tekst

Tytuły

La catégorie de la réticence et un retour au récit dans l’écriture de Jean-Philippe Toussaint. Une introduction

Abstrakt

Artykuł stanowi próbę omówienia kategorii powściągliwości (fr. réticence) w prozie Jeana-Philippe’a Toussainta w kontekście powrotu do opowieści w literaturze frankofońskiej, zapoczątkowanego w latach 80. XX wieku. Jean-Philippe Toussaint to współczesny belgijski pisarz, fotograf i filmowiec. Napisał m.in. dwanaście powieści i kilka zbiorów krótkich form, jest także autorem filmów i instalacji. Jako przedstawiciel pokolenia pisarzy minimalistycznych Toussaint osadza wykorzystanie powściągliwości w kontekście zjawiska powrotu do genette’owskiej kategorii opowiadania (fr. récit). Od czasu publikacji powieści La Réticence (1991) powściągliwość stała się kluczową kategorią Toussaintowskiego pisarstwa. W jego utworach kształtuje formę, narrację i fabułę, ale także konstrukcję postaci, czasowość i przestrzeń. W ten sposób status omawianej kategorii w twórczości Toussainta umożliwia analizę poszczególnych, a zarazem charakterystycznych dla tego twórcy aspektów textes infinitésimalistes, które podejmują grę z modelem balzakowskiej powieści realistycznej.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Allemand R.-M., Jean-Philippe Toussaint : la forme et la mélancolie, « analyses » 2011, vol. 6, nº 1, p. 384–403.

Amar R., Dispositifs minimalistes ou réticents ? [dans :] Les Vérités de Jean-Philippe Toussaint, dir. S. Chaudier, Saint-Étienne 2016, p. 189–199.

Bessard-Banquy O., Le roman ludique, Villeneuve d’Ascq 2003.

Blanckeman B., La littérature française au début du XXIsiècle : profils culturels et La littérature française au début du XXIe siècle : tendances en cours [dans :] Histoire de la littérature française, dir. M. Touret, Rennes 2008, p. 429–490.

Camus A., L’art de la conversation impossible [dans :] Les Vérités de Jean-Philippe Toussaint, dir. S. Chaudier, Saint-Étienne 2016, p. 83–92.

Demoulin L., Pour un roman infinitésimaliste [dans :] J.-Ph. Toussaint, L’Appareil-photo, Paris 1988/2007, p. 129–141.

D’haen T., Postmodernism in American Fiction and Art [dans :] Approaching Postmodernism, dir. D.W. Fokkema, H. Bertens, Amsterdam–Philadelphia 1986, p. 211–231.

Dugour A.-J., Nouvelle Rhétorique française à l’usage des jeunes demoiselles, Bossange 1792, p. 261, http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k49071g (accès : 11.12.2020).

Faerber J., L’air de Rien, ou la suspension de la langue dans le Minimalisme en général et chez Christian Oster en particulier [dans :] Christian Oster et « Cie ».

Retour du romanesque, dir. A. Mura-Brunel, Amsterdam–New York 2006, p. 65–75.

Fontanier P., Les figures du discours, Paris 1977.

Gabriel J.-B., Fuir l’image avec désinvolture. Autour du court métrage Fuir de Jean-Philippe Toussaint, « Textyles : revue des lettres belges de la langue française » 2010, n° 38, https://journals.openedition.org/textyles/289 (accès : 11.12.2020).

Genette G., Figures III, Paris 1972.

Glasco S., Parody and Palimpsest. Intertextuality, Language and the Ludic in the Novels of Jean-Philippe Toussaint, New York 2015.

Godard H., Le roman modes d’emploi, Paris 2006.

Hyppolite J.-L., Jean-Philippe Toussaint : Reticent Narratives [dans :] idem, Fuzzy Fiction, Nebraska 2006, p. 24–61.

Ingarden R., L’oeuvre d’art littéraire, Lausanne 1983.

Jankélévitch V., L’Ironie, Paris 1964 [1950].

Kaprèlian N., Rencontre avec Jean-Philippe Toussainthttps://www.lesinrocks.com/2009/09/25/actualite/actualite/rencontre-avec-jean-philippe-toussaint/ (accès : 11.12.2020).

Kibédi Varga A., Le récit postmoderne, « Littérature » 1990, n° 77, p. 3–22.

Korwin-Piotrowska D., Białe znaki. Milczenie w strukturze i znaczeniu utworów narracyjnych, Kraków 2015.

Le Petit Robert de la Langue française, 2011, informatisé, entrée « réticence », disque CD (accès : 11.12.2020).

Le site internet de Jean-Philippe Toussaint, http://www.jptoussaint.com/france.html (accès : 11.12.2020).

Le Trop et le trop peu, une esthétique des extrêmes, dir. P. Ouellet, S. Pépin, Montréal 1999.

Leclerc Y., Autour de Minuit, « Dalhousie French Studies » 1989, Fall/Winter, p. 63–74.

Loignon S., Romanesque : le retour de flamme, ou comment faire l’amour avec J.-P. Toussaint ? [dans :] Christian Oster et « Cie ». Retour du romanesque, dir. A. Mura-Brunel, Amsterdam–New York 2006, p. 25–34.

Meurée Ch., Le temps à l’épreuve du « désastre infinitésimal » [dans :] Les Vérités de Jean-Philippe Toussaint, dir. S. Chaudier, Saint-Étienne 2016, p. 201–210.

Meurée Ch., Thiry M., L’Autoportrait de l’artiste en éternel décalé, « Textyles : revue des lettres belges de la langue française » 2018, n° 53, https://journals.openedition.org/textyles/2931 (accès : 11.12.2020).

Motkowicz M., « La Salle de bain » de Jean-Philippe Toussaint en tant que roman minimaliste, mémoire de maîtrise non-publié, Cracovie 2011.

Motte W., Small Worlds. Minimalism in Contemporary French Literature, Nebraska 1999.

Mura-Brunel A., « Retour en grâce » de la fiction : « Un soir au club » de Christian Gailly et « Faire l’amour » de Jean-Philippe Toussaint [dans :] Romanciers minimalistes 1979–2003, dir. M. Dambre, B. Blanckeman, Paris 2012, p. 295–307.

Quintilien, Institutio oratoria, IX, III.

Rapak W., Entre langage et silence – discours allusif [dans :] L’allusion en poésie, dir. J. Lajarrige, Ch. Moncelet, Clermont–Ferrand 2002, p. 49–61.

Richir A., Capter l’image : l’expérience du temps dans « L’Appareil-photo » et « Faire l’amour » [dans :] Les Vérités de Jean-Philippe Toussaint, dir. S. Chaudier, Saint-Étienne 2016, p. 177–188.

Richir A., Écriture du fantasme chez Jean-Philippe Toussaint et Tanguy Viel. Diffraction littéraire de l’identité, Louvain 2015.

Robbe-Grillet A., Pour un nouveau roman, Paris 1961.

Ruffel L., Le minimal et le maximal ou le renouvellement [dans :] Romanciers minimalistes 1979–2003, dir. M. Dambre, B. Blanckeman, Paris 2012, p. 43–54.

Ruffel L., Le temps des spectres [dans :] Le roman français aujourd’hui. Transformations, perceptions, mythologies, dir. B. Blanckeman, J.-Ch. Millois, Paris 2004, p. 95–115.

Shoots F., « Passer en douce à la douane ». L’Écriture minimaliste de Minuit :Deville, Echenoz, Redonnet et Toussaint, Amsterdam–Atlanta, GA 1997.

Toussaint J.-Ph., La Main et le Regard. LIVRE/LOUVRE, Paris 2012.

Toussaint J.-Ph., La Réticence, Paris 1991.

Toussaint J.-Ph., La Télévision, Paris 1997, p. 7–270.

Viart D., Vercier B., La littérature française au présent, Paris 2005.

Wagner F., D’un retour de flamme pour la fiction romanesque. La narration buissonnière selon Jean Echenoz, « Itinéraires » 2013, n° 1, p. 29–49.

Wagner F., La Vérité sur Jean-Philippe (Éléments pour une poétique de l’oeuvre toussaintienne), « Vox-poetica. Lettres et sciences humaines » 2011, http://www.vox-poetica.org/t/articles/wagner2011.html (accès : 11.12.2020).

Wagner F., Retours, tours et détours du récit. Aspects de la transmission narrative dans quelques romans français contemporains, « Poétique » 2011, n° 165, p. 3–20.

Zhao J., L’éloge de l’oisiveté [dans :] Les Vérités de Jean-Philippe Toussaint, dir. S. Chaudier, Saint-Étienne 2016, p. 93–100.

Informacje

Informacje: Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2021, Volume 16, Issue 2, s. 105-122

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Francuski: La catégorie de la réticence et un retour au récit dans l’écriture de Jean-Philippe Toussaint. Une introduction
Polski: Kategoria „powściągliwości” (réticence) i powrót do opowieści w pisarstwie Jeana-Philippe’a Toussainta. Wprowadzenie
Angielski:
The Category of Reticence and a Return to the Story in Jean-Philippe Toussaint’s Writing. An Introduction

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-9417-2668

Dorota Czerkies
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-9417-2668 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Polska

Publikacja: 09.08.2021

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Dorota Czerkies (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Francuski