FAQ

What the pencil and the sweet flag have in common or the migration of words and meanings

Data publikacji: 18.11.2013

Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2013, Volume 130, Issue 4, s. 317 - 325

https://doi.org/10.4467/20834624SL.13.021.1152

Autorzy

Jadwiga Waniakowa
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-1651-1572 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

What the pencil and the sweet flag have in common or the migration of words and meanings

Abstrakt

The Gr. κάλαμος ‘cane, a thing made of cane: pen, rural pipe, fishing rod etc.’ is the primary source of certain terms for the sweet flag (Acorus calamus L.) and numerous names for a pencil in many different languages. Namely, the Greek word was borrowed by Latin in the form calamus, with the same meaning, whence originated many Germanic terms for the sweet flag. What is more, the dialectal Pol. kalmus is a loanword from the Germ. Kalmus ‘sweet flag’. Additionally, the Gr. κάλαμος was borrowed by Arabic in the form qalam, whence the Osm. kalém. The forms in other Turkic languages are borrowings from Turkish. Some Albanian, Bulgarian and Macedonian terms for a pencil are also loanwords from the Turk. kalem ‘pen, thin brush, oblong bone’. The terms in many Caucasian languages are Arabisms. Moreover, the Russ. карандаш ‘pencil’, as well as many other contemporary forms from Altaic, Uralic and other languages, which constitute new borrowings from Russian today, are in fact compounds consisting of kalam ‘cane’ and daš ‘stone’.

Bibliografia

Argirovski GMJ = Argirovski M. 1998. Grcizmite vo makedonskiot jazik. Skopje.

BER = Georgiev V., Duridanov I. (eds.). 1971 – B"lgarski etimologičen rečnik. [vol. 1 – seqq.] Sofija.

Boisacq DEG = Boisacq É. 1938. Dictionnaire étymologique de la langue grecque. [3rd edition]. Heidelberg, Paris.

Boryś SE = Boryś W. 2005. Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków.

Dal’ TS = Dal’ V. 1955–1956. Tolkovyj slovar’ velikorusskogo jazyka. [4 vols]. Moskva.

Ernout-Meillet DEL = Ernout A., Meillet A. 1959. Dictionnaire étymologique de la langue latine. Histoire des mots. [4th edition]. Paris.

Frisk GEW = Frisk H. 1973–1979. Griechisches etymologisches Wörterbuch. [3 vols, 2nd edition]. Heidelberg.

Hellquist SEO = Hellquist E. 1980. Svensk etymologisk ordbok. [2 vols, 4th edition]. Lund.

Kluge-Mitzka EW = Kluge F. 1960. Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache. [Mitzka W. ed., 18th edition]. Berlin.

Kluge-Seebold EW = Kluge F. 1999. Etymologisches Wörterbuch der deutschen Sprache. [Seebold E. ed., 24th edition]. Berlin, New York.

KRS = Muniev B.D. (ed.). 1977. Kalmycko-russkij slovar’. Moskva.

ODEE = Onions C.T. (ed.). 1966. The Oxford dictionary of English etymology. Oxford.

OED = Simpson J.A., Weiner E.S.C. 1989. The Oxford English dictionary. [20 vols, 2nd edition]. Oxford.

OLA VIII = Basara J., Siatkowski J., Basara A. (eds.). 2003. Obščeslavjanskij lingvističeskij atlas. [Serija leksikoslovoobrazovatel’naja, vol. 8: Professii i obščestvennaja žizn’]. Warszawa.

Schuster-Šewc HEW = Schuster-Šewc H. 1978-1996. Historisch-etymologisches Wörterbuch der ober- und niedersorbischen Sprache. [5 vols]. Bautzen.

SG-P = Słownik grecko-polski. 2000–2001 [Jurewicz O. ed., based on Zygmunt Węclewski’s dictionary, 2 vols]. Warszawa.

SGP = Okoniowa J. et al. (eds.). 1993. Słownik gwar polskich. [card index]. Kraków.

SRJ = Barchudarov S.G. (ed.). 1975–. Slovar’ russkogo jazyka XI–XVII vv. [vol. 1 – seqq.] Moskva.

Symb. = Rostafiński J. 1900. Symbola ad historiam naturalem medii aevi. [2 vols]. Cracoviae.

Šanskij ES = Šanskij N.M. 1963–. Etimologičeskij slovar’ russkogo jazyka. [vol. 1 – seqq.] Moskva.

Vasmer ES = Vasmer M. 1964–1973. Etimologičeskij slovar’ russkogo jazyka. [Trubačev O.N. ed. and transl., 4 vols]. Moskva.

Vasmer REW = Vasmer M. 1953–1958. Russisches etymologisches Wörterbuch. [3 vols]. Heidelberg.

Walde-Hofmann LEW = Walde A. 1938–1954. Lateinisches etymologisches Wörterbuch. [Hofmann J.B. ed., 2 vols, 3th edition]. Heidelberg.

André J. 1956. Lexique des termes de botanique en latin. Paris.

Boretzky N. 1975–1976. Der türkische Einfluß auf das Albanische. [part 1: Phonologie und Morphologie der albanischen Turzismen, part 2: Wörterbuch der albanischen Turzismen]. Wiesbaden.

Chantraine P. 1968–1980. Dictionnaire étymologique de la langue grecque. Histoire des mots. [4 vols]. Paris.

Černych P.Ja. 1994. Istoriko-etimologičeskij slovar’ sovremennogo russkogo jazyka. [2nd edition, vol. 1–2]. Moskva.

Falk H., Torp A. 1960. Norwegisch-dänisches etymologisches Wörterbuch. [2nd edition]. Heidelberg.

Filipova-Bajrova M. 1969. Gr"cki zaemki v s"vremennija b"lgarski ezik. Sofija.

Genaust H. 2005. Etymologisches Wörterbuch der botanischen Pflanzennamen. [3rd edition]. Hamburg.

Hinze F. 1965. Wörterbuch und Lautlehre der deutschen Lehnwörter im Pomoranischen (Kaschubischen). Berlin.

Kolesnikov N.P. 1962. K etimologii slova karandaš. – Leksikografičeskij sbornik 5: 169–172.

Köhler P. 1993. Nazewnictwo i użytkowanie roślin leczniczych na ziemiach polskich w XIX wieku na podstawie ankiety Józefa Rostafińskiego. – Kuźnicka B. (ed.). Historia leków naturalnych. [vol. 4: Z historii i etymologii polskich nazw roślin leczniczych]. Warszawa: 61–85.

Kuźnicka B., Dziak A. 1960. Zioła lecznicze. Warszawa.

Kwaśniewska J., Skulimowski J., Tumiłowicz H. 1956. Poradnik zbieracza ziół. Warszawa.

Lajnert J. 1954. Rostlinske mjena serbske němske łaćanske radowane po přirodnym systemie. Berlin.

Lokotsch K. 1975. Etymologisches Wörterbuch der europäischen (germanischen, romanischen und slavischen) Wörter orientalischen Ursprungs. [2nd edition]. Heidelberg.

Németh Gy. 1966. Proischoždenije russkogo slova karandaš. – Tjurkologičeskij sbornik k 60-letiju A. N. Kononova. Moskva: 105–114.

Németh Gy. 1967. Das russische Wort karandaš ‚Bleistift’. – Acta Linguistica Academiae Scientiarum Hungariae 17: 211–221.

Olesch R. 1958. Der Wortshatz der polnischen Mundart von Sankt Annaberg. [pars 1]. Wiesbaden.

Podbielkowski Z., Sudnik-Wójcikowska B. 2003. Słownik roślin użytkowych. [7th edition]. Warszawa.

Preobraženskij A.G. 1959. Etimologičeskij slovar’ russkogo jazyka. [vol. 1–2, 2nd edition (phototype)]. Moskva.

Siatkowski J. 2004. Studia nad wpływami obcymi w Ogólnosłowiańskim atlasie językowym. Warszawa.

Spólnik A. 1990. Nazwy polskich roślin do XVIII wieku. [= Prace Komisji Językoznawstwa PAN w Krakowie 58]. Wrocław etc.

Waniakowa J. 2009. Co ma wspólnego ołówek z tatarakiem, czyli o wędrówce słów i znaczeń. – Janyšková I., Karlíková H. (eds.). Studia etymologica Brunensia 6: 403–411.

Informacje

Informacje: Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2013, Volume 130, Issue 4, s. 317 - 325

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

What the pencil and the sweet flag have in common or the migration of words and meanings

Angielski:

What the pencil and the sweet flag have in common or the migration of words and meanings

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-1651-1572

Jadwiga Waniakowa
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-1651-1572 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 18.11.2013

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Jadwiga Waniakowa (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski