Naturalne światło w budownictwie mieszkaniowym początku XXI wieku. Standard czy luksus?

Karolina Warzocha

Tytuły

Natural light in city housing of the XXI century. Is this a standard or luxury?

Abstrakt

Within the past century living conditions in Polish cities improved significantly. Post-war deficiency was solved by so called the pre-fab (concrete slab). Vast areas intended for housing estates enabled to design buildings in considerable distances that allowed the inhabitants to have intimacy and better lighting of the interiors. Along with the change of the political system in Poland, there was a change in designing housing estates that started to look like sets of objects randomly put together. Serious shortening of the distances between buildings and numerous ways to maximize managing investment plots had bad influence on the apartments quality. The aim of the article is to draw attention to the low level of lightening living space in multifamily buildings erected within the last decade. Various examples of developing Cracovian housing estates show that not only the problem is in the lack of direct sunlight in the apartment but also, even more – the lack of scattered natural light. Relentless property market and progressing liberalization of building law have been making the situation even worse.

W ciągu ostatniego wieku znacznie polepszyły się warunki mieszkaniowe w polskich miastach. Problem powojennego deficytu rozwiązała tzw. wielka płyta. Rozległe tereny przeznaczone pod budowę osiedli umożliwiły projektowanie budynków w znacznych odległościach, co zapewniało mieszkańcom intymność i lepsze doświetlenie wnętrz. Wraz z przemianą ustroju w Polsce, nastąpiła zmiana w sposobie projektowania osiedli, które zaczęły przybierać formę kolaży z przypadkowo zestawionych ze sobą obiektów. Drastyczne zmniejszenie odległości między budynkami oraz różne sposoby na maksymalne zabudowanie działek inwestycyjnych, negatywnie wpłynęły na jakość mieszkań. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na niski stopień doświetlenia pomieszczeń mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych, wzniesionych w ciągu ostatniej dekady. Jak pokazują liczne przykłady rozwijających się krakowskich osiedli, problemem nie jest jedynie brak bezpośrednich promieni słonecznych we wnętrzu mieszkania, ale brak nawet rozproszonego światła naturalnego. Pogarszającej się sytuacji sprzyja bezwzględny rynek nieruchomości oraz postępująca liberalizacja prawa budowlanego.

Natural light in city housing of the XXI century. Is this a standard or luxury?

Abstract

Within the past century living conditions in Polish cities improved significantly. Post-war deficiency was solved by so called the pre-fab (concrete slab). Vast areas intended for housing estates enabled to design buildings in considerable distances that allowed the inhabitants to have intimacy and better lighting of the interiors. Along with the change of the political system in Poland, there was a change in designing housing estates that started to look like sets of objects randomly put together. Serious shortening of the distances between buildings and numerous ways to maximize managing investment plots had bad influence on the apartments quality. The aim of the article is to draw attention to the low level of lightening living space in multifamily buildings erected within the last decade. Various examples of developing Cracovian housing estates show that not only the problem is in the lack of direct sunlight in the apartment but also, even more – the lack of scattered natural light. Relentless property market and progressing liberalization of building law have been making the situation even worse.

Słowa kluczowe

natural light, city housing, building law, technical conditions

światło naturalne, budownictwo mieszkaniowe, prawo budowlane, warunki techniczne ; natural light, city housing, building law, technical conditions

Bibliografia

[1] Bartnicka M.: Doświetlenie wnętrz mieszkalnych. Monografia konferencyjna: Badania Interdyscyplinarne w Architekturze. Tom 1, WA Politechniki Śląskiej, Gliwice 2015, s. 136-146.
[2] Bartnicka M.: Wczoraj, dziś i jutro w promieniach słonecznych (?). Czasopismo Techniczne z. 15. Architektura z. 7-A2, Kraków 2010.
[3] Kolisz K., Kłosak A., Bucka A., Ziarko B.: Możliwości rewitalizacji układu przestrzennego zespołu mieszkaniowego z budynkami wielkopłytowymi na przykładzie osiedla Ruczaj-Zaborze w Krakowie. Przegląd Budowlany nr 6/2015, Kraków 2015.
[4] Rozporządzenie MAGTiOŚ z dnia 3 lipca 1980 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki. Dz.U. 1980 Nr 17, poz. 62.
[5] Rozporządzenie MGPiB z dnia 14 grudnia 1994 r. w sprawie warunków technicznych, jaki powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. DZ.U. 1995 Nr 10, poz. 46.
[6] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dz.U. 2002 Nr 7, poz. 690.
[7] Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 lutego 1928 r. o prawie budowlanem i zabudowaniu osiedli. Dz.U. z 1928r. Nr 23, poz. 202.
[8] Rozporządzenie Przewodniczącego Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury z dnia 21 lipca 1961 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane budownictwa powszechnego. Dz.U. 1961 Nr 38, poz. 196.
[9] Springer F.: 13 pięter. Wyd. Czarne, Wołowiec 2015.
[10] Springer F.: Źle urodzone. Wyd. Karakter, Kraków 2011.
[11] Twarowski M.: Słońce w architekturze. Wydanie 4. Wyd. Arkady, Warszawa 1996.
[12] Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz zmianie niektórych ustaw. Dz.U. 2003 Nr 80, poz. 718.
[13] Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane. Dz.U. 1994 Nr 89, poz. 414.
[14] Zarządzenie nr 9 MGTiOŚ z dnia 29 stycznia 1974 r. w sprawie wskaźników i wytycznych dla terenów mieszkaniowych w miastach. Dz.Bud. nr 2 z dnia 2 lutego 1974 r., poz. 2.
[15] Ziarko B., Bucka A., Kolisz K., Kłosak A.: Możliwości rewitalizacji formy architektonicznej i układu funkcjonalno-przestrzennego budynków wielkopłytowych na przykładzie osiedla Ruczaj-Zaborze w Krakowie. Przegląd Budowlany nr 6/2015, Kraków 2015.

Informacje

Informacje: Środowisko Mieszkaniowe, 2017, 18/2017, s. 130 - 138

DOI: https://doi.org/10.4467/25438700SM.17.014.7604

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy