O łacińskim zaimku dzierżawczym suus. Klasyczne korzenie zmiany funkcjonalnej
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 2008
Romanica Cracoviensia, Tom 8 (2008), Tom 8, Numer 1, s. 100-108
Autorzy
Note sul possessivo latino suus. Radici classiche del cambiamento funzionale
W artykule poruszany jest problem rozwoju form łacińskiego zaimka dzierżawczego suus i zmiany, które zaszły w jego użyciu pomiędzy łaciną a włoskim. Na przykładach pochodzących z łaciny klasycznej pokazane są niekonsekwencje i słabości systemowe, których niejednoznaczność osłabia spójność form i jest zalążkiem późniejszych zmian.
Analiza zdań z okresu klasycznego (w większości z Cezara) wskazuje na wyjaśnienie: łacina nie posiadała dla oratio obliqua wyspecjalizowanych form zaimkowych (dzierżawczych), które mogłyby być użyte tylko w oratio obliqua. Suus, se, sibi są używane, aby zasygnalizować tożsamość referencyjną różnych elementów, co prowadzi do współwystępowania identycznych form odnoszących się do całkiem różnych referentów. Późniejsze (VI wiek) uogólnienie braku rozróżnienia pomiędzy formą zwrotną a zaimkową trzeciej osoby (łacina klasyczna używała w takim przypadku suus i eius) wynika z niejednoznaczności użycia w mowie zależnej w łacinie klasycznej. Początkowo mamy do czynienia z użyciem kontekstowym, później użycie kontekstowe zostaje rozszerzone, stając się normą i prowadząc do całkowitego zaniku rozróżnienia form zwrotnych i niezwrotnych.
AETHERIA. 1965. Itinerarium Egeriae seu Peregrinatio ad loca sancta (ed.) P. Geyer, O. Cuntz.
BONNET M. 1890. Le Latin de Grégoire de Tours. Paris.
CASTELLANI POLLIDORI O. 1966. Ricerche sui costrutti col possessivo in italiano. Studi Lingustici Italiani 6: 3–48, 81–137.
CENNAMO M. 1991. Se, sibi, suus nelle Inscriptiones Latinae Christianae Veteres ed i successivi sviluppi romanzi. Medioevo Romanzo 16: 3–20.
CENNAMO M. 1999. Late Latin Pleonastic Reflexives and the Unaccusative Hypothesis. Transactions of the Philological Society 97: 103–150.
GILDERSLEEVE B.L., G. LODGE. 1980. Gildersleeve’s Latin Grammar. New York.
HOLKER K. 1996. Die Possessive des Italienischen. Münster.
JURET A.C. 1933. Système de la syntaxe latine. Paris
MADVIG I.N. 1863. A Latin Grammar. Oxford
MAIDEN M. 1998. Storia linguistica dell'italiano. Bologna.
POLITZER R.L. 1952. On the Romance Third Person Possessives. Word 8: 65–71.
GGIC = Grande Grammatica Italiana di Consultazione. 1988–1995. (ed.) L. Renzi, G. Salvi, A. Cardinaletti. Bologna.
NUNC = NewsGroups UseNet Corpora. http://www.bmanuel.org/projects/ng-HOME.html.
ROHLFS G. 1966–1969. Grammatica storica dell'italiano e dei suoi dialetti. Torino.
SALA M. (ed.) 1989. Enciclopedia limbilor romanice. Bucarest.
SAPOTA T., H. WOLANIN. 1997. Problemy związane z użyciem zaimków w oratio obliqua. Nowy Filomata 1: 272–281.
TEKAVČIĆ P. 1972. Grammatica storica della lingua italiana. Bologna.
TOGEBY K. 1968. Suus et illorum dans les langues romances. Revue romaine 3: 66–71.
VÄÄNÄNEN V. 1982. Introduzione al latino volgare. Bologna.
WIKARJAK J. 2005. Gramatyka języka łacińskiego. Warszawa.
Informacje: Romanica Cracoviensia, Tom 8 (2008), Tom 8, Numer 1, s. 100-108
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
O łacińskim zaimku dzierżawczym suus. Klasyczne korzenie zmiany funkcjonalnej
Note on the Latin possessive suus. Classical roots of a functional change
Uniwersytet Śląski w Katowicach
ul. Bankowa 12, 40-007 Katowice, Polska
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 2008
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
WłoskiLiczba wyświetleń: 1887
Liczba pobrań: 10688