%0 Journal Article
%T O łacińskim zaimku dzierżawczym suus. Klasyczne korzenie zmiany funkcjonalnej
%A Sapota, Tomasz
%A Sosnowski, Roman
%J Romanica Cracoviensia
%V Tom 8 (2008)
%N Tom 8, Numer 1
%P 100-108

%@ 1732-8705
%D 2008
%U https://ejournals.eu/czasopismo/romanica-cracoviensia/artykul/note-sul-possessivo-latino-suus-radici-classiche-del-cambiamento-funzionale
%X W artykule poruszany jest problem rozwoju form łacińskiego zaimka dzierżawczego suus i zmiany, które zaszły w jego użyciu pomiędzy łaciną a włoskim. Na przykładach pochodzących z łaciny klasycznej pokazane są niekonsekwencje i słabości systemowe, których niejednoznaczność osłabia spójność form i jest zalążkiem późniejszych zmian. Analiza zdań z okresu klasycznego (w większości z Cezara) wskazuje na wyjaśnienie: łacina nie posiadała dla oratio obliqua wyspecjalizowanych form zaimkowych (dzierżawczych), które mogłyby być użyte tylko w oratio obliqua. Suus, se, sibi są używane, aby zasygnalizować tożsamość referencyjną różnych elementów, co prowadzi do współwystępowania identycznych form odnoszących się do całkiem różnych referentów. Późniejsze (VI wiek) uogólnienie braku rozróżnienia pomiędzy formą zwrotną a zaimkową trzeciej osoby (łacina klasyczna używała w takim przypadku suus i eius) wynika z niejednoznaczności użycia w mowie zależnej w łacinie klasycznej. Początkowo mamy do czynienia z użyciem kontekstowym, później użycie kontekstowe zostaje rozszerzone, stając się normą i prowadząc do całkowitego zaniku rozróżnienia form zwrotnych i niezwrotnych.