Etykiety i godności. Określanie inności w postkolonialnych krajach śródziemnomorskich
Celem artykułu jest próba odczytania wyjątkowo surowych i gwałtownych w swym literackim wyrazie powieści marokańskiego pisarza Drissa Chraïbiego, w szczególności Les Boucs (1955). Bezpardonowość jego pisarstwa staje się zrozumiała w kontekście manipulacyjnych i eufemistycznych dyskursów, przeciwko którym Chraïbi się zwraca. Podstawowym celem literackiego przedsięwzięcia, jaki można odnaleźć również u innych autorów północnoafrykańskich, jest znalezienie adekwatnej nazwy dla tożsamości lub uobecnienie jej nienazwanych wymiarów. W ten sposób pisarstwo tworzone zarówno w Maroku, jak i w warunkach imigracyjnych, decydujące się na wybór języka francuskiego jako środka wyrazu, próbuje przełamywać wielorakie ograniczenia związane z ciężarem lokalnej tradycji i z przeszłością kolonialną, ale także z „brzemieniem przyszłości”, jaki wnosi perspektywa modernizacji.

Étiquettes et dignités. Désigner l’altérité dans les pays méditerranéens postcoloniaux

L’article est une tentative de lecture des romans de l’écrivain marocain Driss Chaïbi, tels que Les Boucs (1955), dont l’expression littéraire est particulièrement crue et violente. Cette intransigeance devient compréhensible dans le contexte des discours manipulatoires, remplis d’euphémismes, contre lesquelles Chraïbi se propose d’écrire. Le but de cette entreprise d’écriture, but qu’on peut retrouver aussi chez d’autres auteurs marocains, est la découverte soit d’une appellation adéquate d’une identité, soit d’une représentation adéquate de ses dimensions cachées. De cette manière, la littérature créée au Maroc et dans le contexte des immigrants nord-africains, choisissant la langue française comme son moyen d’expression, essaye de vaincre de multiples conditionnements, liés autant aux traditions locales, au passé colonial et, de l’autre côté, au « fardeau de l’avenir », constitué par la modernité.