Co kryje się pod pojęciem teorii umysłu oraz jak ją badać?
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTECo kryje się pod pojęciem teorii umysłu oraz jak ją badać?
Data publikacji: 13.07.2008
Rocznik Kognitywistyczny, 2008, Tom 2, s. 53 - 60
Autorzy
Co kryje się pod pojęciem teorii umysłu oraz jak ją badać?
Dominujący kierunek badań nad poznaniem społecznym wyznacza obecnie problematyka teorii umysłu. Zainteresowanie pojęciem ,,teoria umysłu” zostało zapoczątkowane przez Premacka i Woodruffa, którzy trzydzieści lat temu zasugerowali, że szympansy posiadają zdolność do przypisywania stanów mentalnych innym osobnikom swojego lub innego gatunku i formułowania przewidywań dotyczących ich zachowania [Primack, Woodruff 1978]. Ta zdolność została nazwana przez badaczy teorią umysłu (theory of mind – ToM). Autorzy ponadto uznali, że zdolność do przewidywania zachowań na podstawie poprzedzających je stanów mentalnych (np. pragnień, przekonań, intencji) jest czynnością prostą i podstawową. Analiza Premacka i Woodruffa została poddana ostrej krytyce (w szczególności ich przekonanie, że szympansy posługują się ,,teorią umysłu”), lecz zapoczątkowała trzydziestoletnie już badania nad tą niewątpliwie fascynującą zdolnością.
Abu-Akel A. 2003, A neurobiological mapping of theory of mind, “Brain Research Reviews” 43, s. 29–40.
Badania osób z uszkodzonym mózgiem. Niepublikowany projekt pracy doktorskiej. Wydział Psychologii. Uniwersytet Warszawski.
Baron-Cohen S. 1995, Mindblindness: An Essay on Autism and Theory of Mind, Cambridge, Brandford/MIT Press.
Baron-Cohen S., Leslie A., Frith U. 1985, Does the autistic child have a theory of mind”?, “Cognition” 21, s. 37–46.
Birchwood M., Jackson C. 2006, Schizofrenia. Modele kliniczne i techniki terapeutyczne dla praktyków i pacjentów. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Gdańsk.
Brune M., Brune-Cohrs U. 2006, Theory of mind-evolution, ontogeny, brain mechanisms and psychopathology, “Neuroscience and Biobehavioral Reviews” 30, s. 437–455.
Cacioppo J., Visser P., Pickett C. 2006, People Thinking about Thinking People, The MIT Press, England.
Herzyk A. 2005, Wprowadzenie do neuropsychologii klinicznej, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
Keysar B., Lin S., Barr D. 2003, Limits on theory of mind use in adults, “Cognition” 89, s. 25–41.
Leslie A. 1992, Pretense, Autism, and the Theory-of-Mind Module, American Psychological Society, Cambridge University Press.
Perner J., Lang B. 1995, Development of theory of mind and executive control, “Trends in Cognitive Scence” 3 (9).
Pluta A. 2006, Architektura teorii umysłu: zdolność jednorodna, czy wieloaspektowa?
Premack D., Woodruff, G. 1978, Does the chimpanzee have a theory of mind?, “Behavioral and Brain Sciences”, 1, s. 515–526.
Psychology Press.
Samson D., Apperly I., Chiavarino C., Humphreys G.W. 2004, Left Temporoparietal junction is necessary for representing someone else’s belief, “Nature Neuroscience” Volume 7, Number 5.
Saxe R. 2006, Why and how to study Theory of Mind with fMRI, “Brain Research” 1079, s. 57–65.
Saxe R., Baron-Cohen S. 2006, Theory of mind. A Special Issue of Social Neuroscience, Psychology Press.
Saxe R., Carem S., Kanwisher N. 2004, Understanding other minds: Linking Developmental Psychology and Functional Neuroimaging, “Annual Review of Psychology” 55, s. 87–124.
Siegal M., Carrington J., Radel M. 1996, Theory of mind and pragmatic understanding following right hemisphere damage, “Brain and Language” 53, s. 40–50.
Stone V., Baron-Cohen S., Knight R. 1998, Frontal Lope Contributions to Theory of Mind, “Journal of Cognitive Neuroscience” 10:5, s. 640–656.
Stone V., Gerrans P. 2006, Does the normal brain hale a theory of mind?, “Trends in Cognitive Sciences” vol. 10, No 1.
Surian L., Siegal M. 2001, Sources of performance on theory of minds tasks in right hemisphere- damaged patients, “Brain and Language” 78, s. 224–232.
Tonn R., T., Obrzut J., E. 2005, The Neuropsychological Perspective on Autism, “Journal of Developmental and Physical Disabilities”, vol. 17, No. 4.
Wimmer H., Perner J. 1983, Beliefs about beliefs: Representation and constraining function of wrong beliefs in young children’s understanding of deception, “Cognition”, 13, s. 103–128.
Informacje: Rocznik Kognitywistyczny, 2008, Tom 2, s. 53 - 60
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Co kryje się pod pojęciem teorii umysłu oraz jak ją badać?
Co kryje się pod pojęciem teorii umysłu oraz jak ją badać?
Publikacja: 13.07.2008
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2839
Liczba pobrań: 18979