FAQ

Jak radykalna może być radykalna koncepcja interpretacji? O nie-dualizującym modelu interpretacji Josefa Mitterera

Data publikacji: 15.04.2015

Przegląd Kulturoznawczy, 2015, Numer 1 (23), s. 1 - 14

https://doi.org/10.4467/20843860PK.14.001.3519

Autorzy

Marzenna Cyzman
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
, Polska
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Jak radykalna może być radykalna koncepcja interpretacji? O nie-dualizującym modelu interpretacji Josefa Mitterera

Abstrakt

How Radical May Be the Radical Concept of Interpretation?
On the Non-dualizing Model of Interpretation by Josef Mitterer

The conception of the non-dualizing model of interpretation formulated by Josef Mitterer, is representative for his philosophy of the non-dualizing way of speaking. Founded on the anti-essentialistic and anti-ontologizing assumptions, non-dualizing model of interpretation – in opposition to the dualizing model – assumes that the interpretation starts from the text which functions as the interpretation so far changed in the interpretation from now. The aim of the interpretation – understood as a process – is the change, not the truth. As the consequence, plurality of interpretation is preferred in the opposition to the notion of the only one, true or adequate interpretation. In the situation of conflicts in which there are at least two concurrent interpretation, the non-dualizing logic prefers the formulation of new descriptions to which there could be reached a kind of compromise. We do not activate the other side of the discourse as the authority which is able to solve the conflict.
This model of interpretation provokes some critical remarks, for example: the problem of the (potential) differences between description and interpretation, the notion of change as the aim of the interpretational process, the way in which new descriptions are established and stabilized. However, the non-dualizing model of interpretation seems to be an interesting option for dualizing discourses of the contemporary humanistic.

 

Bibliografia

Abriszewski K., Notes towards Uniting Actor-Network Theory and Josef Mitterer’s Non-dualizing Philosophy, „Constructivism Foundations”, vol. 3, no. 3 (July 2008), special issue: The Non-dualizing Philosophy of Josef Mitterer, red. A. Riegler, S. Weber, s. 192–200.

Abriszewski K., Wszystko otwarte na nowo. Teoria Aktora-Sieci i filozofia kultury, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2010.

Bourdieu P., Passeron J.-C., Reprodukcja: elementy teorii systemu nauczania, przeł. E. Neyman, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.

Cyzman M., Beyond Objectiveness: Non-dualism and Fiction, „Constructivist Foundations”, vol. 8, no. 2 (March 2013), special issue: Non Dualism: A Conceptual Revision?, red. A. Riegler, S. Weber, s. 173–182.

Cyzman M., Nieznośna płynność rzeczy. Dyskurs, retoryka, interpretacja w nie-dualizującym sposobie mówienia, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2015 (w druku).

Dalasiński T., Czy tekst można czytać? Próba pragmatyzacji „On Interpretation” Josefa Mitterera w trzech glosach na marginesach „tekstu”, [w:] Z. Czapiga, J. Pasterska, M. Kołodziej, V. Ciećko (red.), Filologiczne konteksty współczesności. Wyzwania literatury i języka w XX/XXI wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2013, s. 17–29.

Eco U., Rorty R., Culler J., Brooke-Rose Ch., Interpretacja i nadinterpretacja, red. S. Collini, przeł. T. Bieroń, Znak, Kraków 1996.

Fish S., Drogą antyformalistyczną aż do końca, przeł. A. Szahaj, [w:] idem, Interpretacja, retoryka, polityka, red. A. Szahaj, Universitas, Kraków 2008, s. 178–179.

Fish S., Interpretacja, retoryka, polityka, red. A. Szahaj, Universitas, Kraków 2008.

Fish S., Interpreting the “Variorum”, [w:] idem, Is There a Text in This Class? The Authority of Interpretative Communities, Harvard University Press, Cambridge, MA–London 1980, s. 147–173.

Fish S., Interpretując „Variorum”, przeł. T. Kunz, [w:] H. Markiewicz (red.), Sztuka interpretacji w ostatnim półwieczu, t. 3, Universitas, Kraków 2011, s. 363–392.

Fleischer M., Obserwator trzeciego stopnia. O rozsądnym konstruktywizmie, przeł. D. Wączek, J. Barbacka, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2005.

Foucault M., Porządek dyskursu. Wykład inauguracyjny wygłoszony w Collège de France 2 grudnia 1970, przeł. M. Kozłowski, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 1971.

Glasersfeld E. von, An Introduction to Radical Constructivism, [w:] P. Watzlawick (red.), The Invented Reality: How Do We Know What We Believe We Know? (Contributions to Constructivism), W.W. Norton & Co., New York 1984, s. 17–40. Tekst dostępny na stronie: www.vonglasersfeld.com/070.1.

Glasersfeld E. von, On the Concept of Interpretation, „Poetics” 1983, nr 12 (2/3), s. 207–218. Tekst dostępny na stronie: www.vonglasersfeld.com/082.

Gross A.G., Some Limits of Non-dualism, „Constructivist Foundations”, vol. 8, no. 2 (March 2013), special issue: Non Dualism: A Conceptual Revision?, red. A. Riegler, S. Weber, s. 242–246.

Kuźma E., Madejski J., Skrendo A. (red.), Konstruktywizm w badaniach literackich: antologia, Universitas, Kraków 2006.

Mitterer J., Aneks: Jak radykalny jest radykalny konstruktywizm. Krytyka epistemologii Humberta Maturany, [w:] idem, Tamta strona filozofii. Przeciwko dualistycznej zasadzie poznania, przeł. M. Łukasiewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa 1996, s. 77–107.

Mitterer J., Das Jenseits der Philosophie. Wider das dualistische Erkenntnisprinzip, Velbrück Wissenschaft, Weilerswist 2011.

Mitterer J., Dodatek 2. Radykalny konstruktywizm: What difference does it make?, [w:] idem, Ucieczka z dowolności, przeł. A. Zeidler-Janiszewska, Oficyna Naukowa, Warszawa 2004, s. 99–106.

Mitterer J., Interpretacja, przeł. K. Abriszewski, [w:] E. Bińczyk, A. Derra, J. Grygieńć (red.), Konstruktywizm. Tradycje i współczesność, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2015 (w druku).

Mitterer J., On Interpretation, „Constructivist Foundations”, vol. 8, no. 2 (March 2013), special issue: Non Dualism. A Conceptual Revision?, red. A. Riegler, S. Weber, s. 143–147.

Mitterer J., Tamta strona filozofii. Przeciwko dualistycznej zasadzie poznania, przeł. M. Łukasiewicz, Oficyna Naukowa, Warszawa 1996.

Mitterer J., Über Interpretation, [w:] A. Riegler, S. Weber (red.), Die Dritte Philosophie. Kritische Beiträge zu Josef Mitterers Non-Dualismus, Velbrück, Weilerswist 2010, s. 286–296.

Mitterer J. (2004), Ucieczka z dowolności, przeł. A. Zeidler-Janiszewska, Oficyna Naukowa, Warszawa.

Neges K., Non-dualism and World: Ontological Questions in the Non-dualizing Mode of Discourse, „Constructivist Foundations”, vol. 8, no. 2 (March 2013), special issue: Non Dualism: A Conceptual Revision?, red. A. Riegler, S. Weber, s. 158–165.

Ofner F., Some Ideas towards a Non-dualism-Compatible Theory of Science, „Constructivist Foundations”, vol. 8, no. 2 (March 2013), special issue: Non Dualism: A Conceptual Revision?, red. A. Riegler, S. Weber, s. 166–172.

Rorty R., Teksty i grudki; Badanie jako rekontekstualizacja. Antydualistyczne ujęcie interpretacji, [w:] idem, Obiektywność, relatywizm i prawda. Pisma filozoficzne, t. 1, przeł. J. Margański, Aletheia, Warszawa 1999, s. 119–139, 141–167.

Schmidt S., From Objects to Processes: A Proposal to Rewrite Radical Constructivism, „Constructivism Foundations”, vol. 7, no. 1 (November 2011), s. 1–9.

Informacje

Informacje: Przegląd Kulturoznawczy, 2015, Numer 1 (23), s. 1 - 14

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Jak radykalna może być radykalna koncepcja interpretacji? O nie-dualizującym modelu interpretacji Josefa Mitterera

Angielski:

How radical may be the radical concept of interpretation? On the non-dualizing model of interpretation by Josef Mitterer

Autorzy

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Polska

Publikacja: 15.04.2015

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Marzenna Cyzman (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski