Problem gwarancji konstytucyjności legislacji w ujęciu czystej teorii prawa Hansa Kelsena
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEProblem gwarancji konstytucyjności legislacji w ujęciu czystej teorii prawa Hansa Kelsena
Data publikacji: 2018
Przegląd Konstytucyjny, 2018, Numer 1 (2018), s. 65 - 91
Autorzy
The problem of guarantee of the constitutionality of legislation in the light of Hans Kelsen’s pure theory of law
Overall, from the perspective of H. Kelsen’s pure theory of law the constitutional guarantee means “ensuring the conformity of the state’s actions with the law.” A particularly important issue is the compliance of legislature with the constitution, as in view of the classic form of the doctrine of division of powers, it is the legislative power that occupies a distinctive position in that system. The issue of constitutional guarantee arises from the assertion that if the norms of the constitution outrank the norms of the “common law” they cannot be altered by them (“expressly or tacitly”). Pure theory of law demonstrates that the very structure of modern rationalised and specialised law causes that this problem is, in a sense, rooted directly in the meaning of the constitution in modern legal systems. According to H. Kelsen it is possible to distinguish three models of guarantee of compliance of law with the constitution (constitutional guarantees): model 1: the constitution does not contain any definition as to who should control the constitutionality of law, whilst in practice there are bodies that the constitution authorises to enforce the law; model 2: the constitution does not define an entity authorised to control the constitutionality of law and,moreover, it excludes such a possibility in the case of bodies applying the law, thus the legislative body itself is entitled to decide whether the law passed by it is constitutional; model 3: the constitution may appoint an organ other than the lawmaker and empower it to review the constitutionality of law, i.e. authorise to control the adoption of acts that are incompatible with the constitution. None of the above models fully secures the provisions of the constitution, however, model 3 reduces the shortcomings of models 1 and 2, namely it diminishes the uncertainty or illusory nature of constitutional guarantee of legislative acts. Model 3, which provides for a different organ examining the constitutionality of law than the lawmaker, “gives priority” to the legislative procedure governed by the Constitution. It is to prevent the emergence of “alternative legislation” (the consequence of model 2), i.e. the primacy of political power over the constitution, imposing its “alternative legal order” that is not based on “supreme law” but on pure political will. The guarantee of constitutionality of acts expressed by means of model 3 refers mainly to the legislative procedure specified in the constitution. Hans Kelsen postulates the restraint of the control body in matters of interpretation of fundamental constitutional principles such as justice, freedom or equality. Model 3 postulates a balance between the legislature and the control body: the basic criterion for the legislator may rest in political validity or effectiveness, while for the controlling body such a criterion consists in compliance with higher law, as far as it can be accurately interpreted. This excludes the dominance of any of the said bodies.
Ackerman B., Constitutional politics / constitutional law, „The Yale Law Jour- nal” 1989, t. 99, nr 3.
Ackerman B., We the people. Foundations, Cambridge, Londyn 1995.
Alexy R., Hans Kelsens Begriff der Verfassung, w: Hans Kelsen. Staatsrechtslehrer und Rechtstheoretiker des 20. Jahrhunderts, red. S.L. Paulson, M. Stolleis, Tybinga 2005.
Austin J., The province of jurisprudence determined, Nowy Jork 2001.
Bellamy R., Political constitutionalism: A republican defence of the constitutionality of democracy, Cambridge 2007.
Dreier H., Gilt das Grundgesetz ewig? Fünf Kapitel zum modernen Verfassungsstaat, Monachium 2009.
Dreier H., Rechtslehre, Staatssoziologie und Demokratietheorie bei Hans Kelsen, Baden-Baden 1990.
Dyzenhaus D., Legality and legitimacy. Carl Schmitt, Hans Kelsen and Hermann Heller in Weimar, Oksford 2003.
Eberl M., Verfassung und Richterspruch. Rechtsphilosophische Grundlegungen zur Souveränität, Justiziabilität und Legitimität der Verfassungsgerichtsbarkeit, Berlin 2006.
Fallon R.H. Jr., The core of an uneasy case for judicial review, „Harvard Law Review” 2008, t. 121, nr 7.
Ferejohn J., Judicializing politics, politicizing laws, „Law and Contemporary Problems” 2002, t. 65, nr 3.
Górnisiewicz A., Spór o strażnika konstytucji. Przypadek weimarski: Hans Kelsen – Carl Schmitt, „Przegląd Polityczny” 2016, nr 138.
Granat M., Legitymacja sądu konstytucyjnego na gruncie czystej teorii prawa Hansa Kelsena, „Przegląd Sejmowy” 1999, nr 4 (33).
Grimm D., The achievement of constitutionalism and its prospects in a changed world, w: The twilight of constitutionalism?, red. M. Loughlin, J.P. McCormick, N. Walker, Oksford 2012.
Habermas J., Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego, tłum. A. Romaniuk, R. Marszałek, Warszawa 2005.
Hart H.L.A., Doktryna Kelsena o jedności prawa, w: H.L.A. Hart, Eseje z filozofii prawa, tłum. J. Woleński, Warszawa 2001.
Hegel G.W.F., Encyklopedia nauk filozoficznych, tłum. Ś.F. Nowicki, Warszawa 1990.
Jellinek G., Allgemeine Staatslehre, Berlin 1929.
Jellinek G., Ein Verfassungsgerichtshof für Österreich, Wiedeń 1885.
Jellinek G., Gesetz und Verordnung. Staatsrechtliche Untersuchungen auf Rechts- geschichtlicher und Rechtsvergleichender Grundlage, Fryburg 1887.
Kelsen H., Allgemeine Staatslehre, Wiedeń 1993.
Kelsen H., Czysta teoria prawa, tłum. R. Szubert, Warszawa 2014. Kelsen H., Foundations of democracy, „Ethics” 1955, t. 66, nr 1.
Kelsen H., General theory of law and state, tłum. A. Wedberg, Cambridge 1949. Kelsen H., Istota i rozwój sądownictwa konstytucyjnego, tłum. B. Banaszkiewicz, Warszawa 2009.
Kelsen H., Judicial review of legislation: A comparative study of the Austrian and the American constitution, „The Journal of Politics” 1942, t. 4, nr 2.
Kelsen H., Reine Rechtslehre (zweite Auflage) mit einem Anhang Das Problem der Gerechtigkeit, Wiedeń 1967.
Kelsen H., The nature and development of constitutional adjudication, tłum. L. Vinx, w: L. Vinx, The guardian of the constitution. Hans Kelsen and Carl Schmitt on the limits of constitutional law, Cambridge 2015.
Kelsen H., Wer soll Hüter der Verfasung sein?, w: Die Wiener rechtstheoretische Schule. Band 2, red. H.R. Klecatsky, R. Marcic, H. Schambeck, Wiedeń 2010. Kelsen H., Wesen und Entwicklung der Staatsgerichtsbarkeit, w: Die Wiener rechtstheoretische Schule. Band 2, red. H.R. Klecatsky, R. Marcic, H. Schambeck, Wiedeń 2010.
Kustra A., Kelsenowski model kontroli konstytucyjności prawa a integracja europejska. Studium wpływu, Toruń 2015.
Lassalle F., O istocie konstytucji, tłum. J. Nowacki, M. Sobolewski, Warszawa 1960.
Locke J., Dwa traktaty o rządzie, tłum. Z. Rau, Warszawa 1992.
Loughlin M., What is constitutionalisation?, w: The twilight of constitutionalism?, red. M. Loughlin, J.P. McCormick, N. Walker, Oksford 2012.
Madison J., w: Eseje polityczne federalistów, red. F. Quinn, tłum. B. Czarska, Kraków, Warszawa 1999.
Marcic R., Verfassungsgerichtsbarkeit und Reine Rechtslehre, Wiedeń 1966. Mohl R., Über die rechtliche Bedeutung verfassungswidriger Gesetze, w: R. Mohl,
Staatsrechts, Völkerrecht und Politik, Tybinga 1860.
Preuß U.K., Der Begriff der Verfassung und ihre Beziehung zur Politik, w: Zum Begriff der Verfassung. Die Ordnung des Politischen, red. U.K. Preuß, Frankfurt nad Menem 1994.
Sadurski W., Prawo przed sądem. Studium sądownictwa konstytucyjnego w post- komunistycznych państwach Europy Środkowej i Wschodniej, Warszawa 2008. Sartori G., Constitutionalism: A preliminary discussion, „The American Political
Science Review” 1962, t. 56, nr 4.
Schmitt C., Der Hüter der Verfassung, Berlin 1996.
Shivakumar D., The pure theory as ideal type: Defending Kelsen on the basis of Weberian methodology, „The Yale Law Journal” 1996, t. 105, nr 5.
Sweet A.S., Governing with judges. Constitutional politics in Europe, Nowy Jork 2002.
Tuchnet M., Taking the constitution away from the courts, Princeton 1999.
Tuchnet M., The relation between political constitutionalism and weak-form judicial review, „German Law Journal” 2013, t. 14, nr 12.
Vinx L., The guardian of the constitution. Hans Kelsen and Carl Schmitt on the limits of constitutional law, Cambridge 2015.
Waldron J., A right-based critique of constitutional rights, „Oxford Journal of Legal Studies” 1993, t. 13, nr 1.
Waldron J., Locke’s legislature (and Rawls’s), w: J. Waldron, The dignity of legislation, Cambridge (i in.) 1999.
Waldron J., The core of the case against judicial review, „The Yale Law Journal” 2006, t. 115, nr 6.
Weber M., Obiektywność” poznania społeczno-naukowego i społeczno-politycznego, w: M. Weber, Racjonalność, władza, odczarowanie, tłum. M. Holona, Poznań 2004.
Weinberger O., Normentheorie als Grundlage der Jurisprudenz und Ethik. Eine Auseinandersetzung mit Hans Kelsens Theorie der Normen, Berlin 1981.
Wenzel N.G., Judicial review and constitutional maintenance: John Marshall, Hans Kelsen, and the popular will, „Political Science and Politics” 2013, t. 46, nr 3.
Wronkowska S., Posłowie, w: H. Kelsen, Istota i rozwój sądownictwa konstytucyjnego, tłum. B. Banaszkiewicz, Warszawa 2009..
Informacje: Przegląd Konstytucyjny, 2018, Numer 1 (2018), s. 65 - 91
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
The problem of guarantee of the constitutionality of legislation in the light of Hans Kelsen’s pure theory of law
Problem gwarancji konstytucyjności legislacji w ujęciu czystej teorii prawa Hansa Kelsena
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Polska
Publikacja: 2018
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 146
Liczba pobrań: 138