Problem niezawisłości sędziów pokoju
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEProblem niezawisłości sędziów pokoju
Data publikacji: 2021
Przegląd Konstytucyjny, 2021, Numer 4 (2021), s. 30 - 59
Autorzy
Problem niezawisłości sędziów pokoju
The Problem of the Independence of Justices of the Peace
The judiciary undoubtedly requires reforms that will contribute to the improvement of its effectiveness. Establishing the institution of justices of the peace, in accordance with the drafters' assumptions, is to contribute to the improvement of the operation of common courts. In the opinion of the drafters of the acts establishing this institution, the judiciary administered by justices of the peace may, in the public opinion, work better, and the judgments issued by them will be more socially accepted. The establishment of justices of the peace requires that their independence be guaranteed. The aim of the article is an attempt to answer the question whether the proposed judicial model of justices of the peace complies with the principle of judicial independence. Bearing in mind that one of the projects to restore the institution of justices of the peace includes the possibility of exercising this function by persons who may not have a legal education, or even having one, do not have a legal experience, it is highly doubtful that they can interpret the law properly on their own. Even if justices of the peace only judge in minor cases, judges without knowledge of the law and judicature will not be able to work effectively, which will directly affect the purposefulness of the proposed reform. The guarantee of judicial independence is also the irremovability of a judge from office. On the other hand, according to the presented proposals, justices of the peace are to be elected and perform their functions for terms of office, which undoubtedly does not contribute to the implementation of the indicated guarantee. Doubts are also raised because of the group of entities that can propose candidates for justices of the peace, and thus the very apolitical nature of justices of the peace. Correct construction of the institution of justices of the peace is not possible without taking into account the elements that make up the principle of judicial independence, otherwise it would be difficult to talk about their proper administration of justice.
Banaszak B., w: Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
Biała księga w sprawie wprowadzenia do polskiego porządku prawnego instytucji sądów (sędziów) pokoju, red. P. Kruszyński, M. Jabłoński, < http://stanislawtyszka.pl/wp-content/uploads/2018/11/BIAŁA-KSIĘGA-ws.-wprowadzeniainstytucji-sądow-pokoju-1.pdf >, dostęp: 14 września 2021 r.
Bieńkowska B.T., Sądy pokoju – głos w dyskusji, w: Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, red. R. Piotrowski, Warszawa 2021.
Ereciński T., Gudkowski J., Iwulski J., Komentarz do prawa o ustroju sądów powszechnych i ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, Warszawa 2002.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2020.
Hofmański P., Wrobel A., w: Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Komentarz do art. 1–18, red. L. Garlicki, t. 1, Warszawa 2010.
Horodniczy M., Wykonywanie przez referendarzy sądowych czynności z zakresu ochrony prawnej, „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2012, nr 3.
Kil J., Skład sądu w polskim procesie karnym, rozprawa doktorska, < https://phavi.umcs.pl/at/attachments/2020/0714/095945-kil-j-rozprawa-doktorskasklad-sadu-w-polskim-procesie-karnym.pdf>, dostęp: 18 września 2021 r.
Kruszyński P., Jeden sędzia pokoju na 10 tys. mieszkańców, „Rzeczpospolita” z 8 września 2021 r., < https://www.rp.pl/sady-i-trybunaly/art18899791-jeden-sedzia-pokoju-na-10-tys-mieszkancow >, dostęp: 13 września 2021 r.
Kruszyński P., Kil J., Sądownictwo sędziów pokoju w drobnych sprawach karnych – perspektywa legislacyjna, „Roczniki Administracji i Prawa” 2019, t. 1.
Kustra A., Glosa do wyroku TK z dnia 24 października 2007 r., SK 7/06, „Przegląd Sejmowy” 2008, nr 11–12.
Łukaszewicz A., Sędziowie pokoju – jest pomysł na reformę sądów bez zmiany konstytucji: bez aplikacji, dyplom prawa i 3 lata doświadczenia, „Rzeczpospolita” z 2 lipca 2021 r., < https://www.rp.pl/sady-i-trybunaly/art54651-sedziowie-pokoju-jest-pomysl-na-reforme-sadow-bez-zmiany-konstytucjibez-aplikacji-dyplom-prawa-i-3-lata-doswiadczenia >, dostęp: 9 września
2021 r.
Murzynowski A., Zieliński A., Ustrój wymiaru sprawiedliwości w przyszłej konstytucji, „Państwo i Prawo” 1992, nr 9.
Naleziński B., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, LEX/el. 2021.
Olaś A., 2.3. Zasada sądowego wymiaru sprawiedliwości a konstytucyjny status sędziego, w: System Prawa Procesowego Cywilnego. Tom IV. Część I. Postępowanie nieprocesowe. Vol. 1, red. T. Ereciński, K. Lubiński, Warszawa 2021.
Oniszczuk J., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Krakow 2000.
Piotrowski R., Sędziowie pokoju raczej sądom nie pomogą, < https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/sedziowie-pokoju-wg-prof-piotrowskiego-raczej-sadomnie-pomoga, 507493.html >, dostęp: 14 kwietnia 2021 r.
Podręcznik prawa europejskiego dotyczącego dostępu do wymiaru sprawiedliwości, Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej i Rada Europy, 2016.
Polański S., Wykonywanie przez asesorów sądowych czynności sędziowskich. Glosa do wyroku TK z dnia 24 października 2007 r., SK 7/06, „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2008, nr 3.
Stępień-Załucka B., Niezawisłość sądownictwa a niezależność sądów i niezawisłość sędziów, „Przegląd Prawa i Administracji” 2011, t. LXXXV.
Stępniak K., Niepokojące sądy pokoju, < https://serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia/artykuly/8131669,sady-pokoju-konstytucja-wymiar-sprawiedliwoscisedziowie.html >, dostęp: 13 września 2021 r.
Świątkowski A., Niezawisłość, bezstronność i niezależność – specyficzne, bezwzględnie obowiązujące, cechy zatrudnienia w zawodzie sędziego, „Palestra” 2020, nr 3.
Walasik M., Konstytucyjna koncepcja sądowego wymiaru sprawiedliwości, w: Honeste procedere. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Kazimierzowi Lubińskiemu, red. A. Laskowska-Hulisz, J. May, M. Mrowczyński, Warszawa 2017.
Walasik M., Wyrokowanie przez sądy w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, w: Ius est a iustitia appellatum. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Wiśniewskiemu, red. M. Tomalak et al., Warszawa 2017.
Wasilewski A., Władza sądownicza w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, „Państwo i Prawo” 1998, nr 7.
Wiśniewski L., Wolności i prawa jednostki oraz ich gwarancje w praktyce, w: Podstawowe problemy stosowania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, red. K. Działocha, Warszawa 2004.
Włodyka S., Ustrój organów ochrony prawnej, Warszawa 1968.
Zieliński A., Niezawisły, bezstronny, właściwy…, w: Wokół kryzysu praworządności demokracji i praw człowieka, Księga jubileuszowa Profesora Mirosława Wyrzykowskiego, red. A. Bodnar, A. Ploszka, Warszawa 2020.
Zubik M., Konstytucja III RP w tezach orzeczniczych Trybunału Konstytucyjnego i wybranych sądów, Warszawa 2008.
Informacje: Przegląd Konstytucyjny, 2021, Numer 4 (2021), s. 30 - 59
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Problem niezawisłości sędziów pokoju
The Problem of the Independence of Justices of the Peace
Akademia Leona Koźmińskiego
ul. Jagiellońska 57/59, 03-301 Warszawa, Polska
Publikacja: 2021
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 190
Liczba pobrań: 142