FAQ

Ochrona praw wyborczych osób z niepełnosprawnościami w świetle przepisów Konstytucji RP – mit czy rzeczywistość?

Data publikacji: 07.2022

Przegląd Konstytucyjny, 2022, Numer 2 (2022), s. 117 - 132

https://doi.org/10.4467/25442031PKO.22.014.160121

Autorzy

Julia Wojnowska-Radzińska
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydział Prawa i Administracji, Św. Marcin 90 61-714 Poznań
https://orcid.org/0000-0003-4443-652X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Ochrona praw wyborczych osób z niepełnosprawnościami w świetle przepisów Konstytucji RP – mit czy rzeczywistość?

Abstrakt

Protection of the Voting Rights of Persons with Disabilities in the Light of the Polish Constitution – Myth or Reality

This article addresses the issue of legal barriers that prevent people with intellectual or mental disabilities from exercising their electoral rights, in particular their right to vote. The Constitution of the Republic of Poland of 1997 in Art. 62(2) specifies that persons who, by a final judgment of a court, have been subjected to legal incapacitation shall have no right to participate in a referendum nor a right to vote. However, the Convention on the Rights of Persons with Disabilities, ratified by Poland, guarantees that people with disabilities should be able to participate actively in decision-making processes concerning policies and programmes, including those that directly affect them. In particular, the Convention provides them with the right to vote and be elected, regardless of their disability.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Bhugra D. et al, Mental Illness and the Right to Vote: A Review of Legislation across the World, „International Review of Psychiatry” 2016, t. 28, nr 4.
Curini L., Pizzimenti E., Searching for a Unicorn. Fake News and Electoral Behaviour, w: Democracy and Fake News. Information Manipulation and Post-Truth Politics, red. S. Giusti, E. Piras, London–New York 2021.
Dąbrowski M., Ubezwłasnowolnienie częściowe a prawo wyborcze w świetle standardów europejskich, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2010, nr 2–3.
Elizur A., Melamed Y., Solomon Z., Voting by Israeli Patients, „Psychiatric Services” 1997, t. 48.
European Union Agency for Fundamental Rights, The Right to Political Participation for People with Mental Health Problems and Persons with Intellectual Disabilities, October 2010, < https://fra.europa.eu/en/publication/2010/right-political-participation-persons-mental-health-problems-and-persons>, dostęp: 10 września 2021 r.
European Union Agency for Fundamental Rights, Who Will (Not) Get to Vote in the 2019 European Parliament elections?, 26 February 2019, < https://fra.europa.eu/en/publication/2019/who-will-not-get-vote-2019-european-parliament-elections >, dostęp: 10 września 2021 r.
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Rzeczywiste prawa osób z niepełnosprawnością do głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Raport informacyjny, 25 marca 2019 r., < https://www.eesc.europa.eu/sites/default/files/files/qe-02-19-153-pl-n.pdf >, dostęp: 10 września 2021 r.
Federal Constitutional Court, Exclusion from Voting Rights of Persons Placed under Full Guardianship and of Offenders Confined in a Psychiatric Hospital Based on Exemption from Criminal Responsibility Is Unconstitutional, Press Release No. 13/2019 of 21 February 2019, < https://www.bundesverfassungsgericht.de/SharedDocs/Pressemitteilungen/EN/2019/bvg19-13.html  >, dostęp: 10 września 2021 r.
Fiala-Butora J., Stein M., Lord J.E., The Democratic Life of the Union: Toward Equal Voting Participation for Europeans with Disabilities, „Harvard International Law Journal” 2015, t. 55, nr 1.
Goldschmidt J.E., New Perspectives on Equality: Towards Transformative Justice through the Disability Convention?, „Nordic Journal of Human Rights” 2017, t. 35, nr 1.
Gurbai S., Ograniczenie czy respektowanie zdolności do czynności prawnych osób dorosłych z niepełnosprawnościami?, w: Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka, red. D. Pudzianowska, Warszawa 2014.
Hammarberg T., Persons with Disabilities Must Not Be Denied the Right to Vote, 22.03.2011,
Satrsbourg, < https://www.coe.int/en/web/commissioner/-/persons-with-disabilitiesmust-not-be-denied-the-right-to-vo-2>, dostęp: 5 września 2021 r.
Naleziński B., Komentarz do art. 62, w: Konstytucja RP, t. 1: Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Raad R., Karlawish J., Appelbaum P., The Capacity to Vote of Persons with Serious Mental Illness, „Psychiatric Services” 2009, t. 60.
Rybski R., Zdolność w sferze prawa osób z problemami zdrowia psychicznego. Raport Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej z 2013 r., w: Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka, red. D. Pudzianowska, Warszawa 2014.
Skotnicki K., Prawa wyborcze osób niepełnosprawnych i ich gwarancje, w: Społeczne i prawne aspekty funkcjonowania osób z niepełnosprawnością, red. K. Skotnicki, E. Widawska, Częstochowa 2014.
Sokolewicz W., Uwaga 6 do art. 62 Konstytucji, w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 4, red. L. Garlicki, Warszawa 2005. Julia Wojnowska-Radzińska
Szwed M., Przymusowe umieszczenie w zakładzie psychiatrycznym w świetle standardów ochrony praw człowieka, Warszawa 2020.
Uziębło P., Cenzusy wyborcze w XXI wieku – potrzeba nowego podejścia?, Toruń 2014.
World Bank Group Flagship Report, Mind, Society and Behaviour, 2015, < https://www.worldbank.org/content/dam/Worldbank/Publications/WDR/WDR%202015/WDR-2015-Full-Report.pdf >, dostęp: 10 września 2021 r.
Zima-Parjaszewska M., Artykuł 12 Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami a ubezwłasnowolnienie w Polsce, w: Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną lub psychiczną w świetle międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka, red. D. Pudzianowska, Warszawa 2014.

Informacje

Informacje: Przegląd Konstytucyjny, 2022, Numer 2 (2022), s. 117 - 132

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Ochrona praw wyborczych osób z niepełnosprawnościami w świetle przepisów Konstytucji RP – mit czy rzeczywistość?

Angielski:

Protection of the voting rights of persons with disabilities in the light of the Polish Constitution - myth or reality

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-4443-652X

Julia Wojnowska-Radzińska
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydział Prawa i Administracji, Św. Marcin 90 61-714 Poznań
https://orcid.org/0000-0003-4443-652X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydział Prawa i Administracji, Św. Marcin 90 61-714 Poznań

Publikacja: 07.2022

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Julia Wojnowska-Radzińska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski