Konstytucyjne prawo równego dostępu do służby publicznej a instytucja podwójnego obywatelstwa
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 05.2024
Przegląd Konstytucyjny, 2023, Numer 4 (2023), s. 7 - 35
https://doi.org/10.4467/25442031PKO.23.025.19352Autorzy
Konstytucyjne prawo równego dostępu do służby publicznej a instytucja podwójnego obywatelstwa
The “Law and Justice” government in Poland in 2016–2020 conducted a controversial “judicial reform”. As a result, access to the profession of judge and prosecutor for people with dual citizenship was initially denied and eventually significantly restricted. In this piece, we analyze these legislative changes through the lens of their conformity with the Polish Constitution, in particular with the constitutional right of access to public service, as well as with Poland’s binding international law. We are also critically examining the arguments raised to justify these regulations and identifying the effects of their implementation. We argue that depriving people of multiple citizenship of access to the judge or prosecutor profession violates the Polish Constitution, as well as international law.
Begier A., Cebula R., Małecki-Tepicht Ł, Plaskacz M., Wypych-Knieć A., Żółtak U., Obietnice a rzeczywistość – statystyki sądów rejonowych po pięciu latach „reform” (2015–2020), Warszawa 2021.
Bodnar A., Obywatelstwo wielopoziomowe. Status jednostki w europejskiej przestrzeni konstytucyjnej, Warszawa 2008.
Bodnar A., Polish Road Toward an Illiberal State: Methods and Resistance, „Indiana Law Journal” 2021, vol. 96, nr 4.
Bodnar A., Protection of Human Rights After the Constitutional Crisis in Poland, „Jahrbuch des öffentlichen Rechts der Gegenwart” 2018, vol. 66.
Bodnar A., System polityczny Rzeczypospolitej Polskiej w świetle teorii konkurencyjnego autorytaryzmu, w: Wokół kryzysu praworządności, demokracji i praw człowieka. Księga jubileuszowa Profesora Mirosława Wyrzykowskiego, red. A. Bodnar, A. Ploszka, Warszawa 2020.
Bodnar A., Ploszka A., Rozszerzenie czynnego i biernego prawa wyborczego w wyborach samorządowych na osoby nieposiadające obywatelstwa Unii Europejskiej, „Samorząd Terytorialny” 2013, nr 9.
Czapski W., O przyjmowaniu na terytorium państwa osób mających podwójne obywatelstwo, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1970, vol. 32, z. 1.
Drinóczi T., Bień-Kacała A., Illiberal Constitutionalism in Poland and Hungary: The Deterioration of Democracy, Misuse of Human Rights and Abuse of the Rule of Law, Routledge, 2021.
Florczak-Wątor M., w: Konstytucja RP, t. 1: Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Fundacja Batorego, Ustawa w 2 godziny 20 minut. XIII Komunikat Obywatelskiego Forum Legislacji podsumowujący aktywność legislacyjną rządów Zjednoczonej Prawicy, SejmuV III kadencji i Senatu IX kadencji (2015–2019), Warszawa 2019.
Główny Urząd Statystyczny, Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011. Raport z wyników, Warszawa 2012.
Grajewski A., Blaski i cienie podwójnego obywatelstwa z polskiej perspektywy, w: Obywatelstwo w Europie Środkowo-Wschodniej: materiały z konferencji „Prawo do posiadania obywatelstwa w Europie Środkowo-Wschodniej”, Jabłonna, 15–17 grudnia 1995, Warszawa 1996.
Halmai G., The Making of “Illiberal Constitutionalism” With or Without a New Constitution: the Case of Hungary and Poland, w: Comparative Constitution Making, eds. D. Landau, H. Lerner, Edward Elgar Publishing, 2019.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Stan oskarżenia. Prokuratura w latach 2016–2022, Warszawa 2022, < https://hfhr.pl/upload/2022/03/stan-oskarzenia-hfpc.pdf >, dostęp: 30 grudnia 2023 r.
Kochenov D., Double Nationality in the EU: An Argument for Tolerance, „European Law Journal” 2011, vol. 17, nr 3.
Lider MN: Prezydencki projekt ustawy o Sądzie Najwyższym łamie prawa mniejszości! Gazeta Wyborcza Opole, 29 września 2017 r ., < https://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,22444189,lider-mn-prezydencki-projekt-ustawy-o-sn-lamie-prawa-mniejszosci.html >, dostęp: 30 grudnia 2023 r.
Mazur D., Sędziowie pod specjalnym nadzorem, czyli „wielka reforma” wymiaru sprawiedliwości, w: Konstytucja. Praworządność. Władza sądownicza. Aktualne problemy trzeciej władzy w Polsce, red. Ł. Bojarski, K. Grajewski, J. Kremer, G. Ott, W. Żurek, Warszawa 2019.
O’Brien S., Dual Citizenship, Foreign Allegiance and s. 44(i) of the Australian Constitution, Background Paper Number 29, Canberra 1992, <https://parlinfo.aph.gov.au/parlInfo/download/library/prspub/EV610/upload_binary/EV610.pdf;fileType=application%2Fpdf#search=%22library/prspub/EV610%22 >, dostęp: 30 grudnia 2023 r.
Pach M., Niedbalstwo, ale transparentne. Wiesław Johann przyznaje, że KRS nie sprawdziła, ile obywatelstw ma kandydat do SN, konstytucyjny.pl, 24 października 2018 r., < https://konstytucyjny.pl/maciej-pach-niedbalstwo-ale-transparentne-wieslaw-johann-przyznaje-ze-krs-nie-sprawdzila-ile-obywatelstw-ma-kandydat-do-sn/ >, dostęp: 30 grudnia 2023 r.
Piotrowski R., Ex iniuria iudex non oritur. Uwagi o ustrojowym znaczeniu tożsamości konstytucyjnej Krajowej Rady Sądownictwa, w: Wokół kryzysu praworządności, demokracji i praw człowieka. Księga jubileuszowa Profesora Mirosława Wyrzykowskiego, red. A. Bodnar, A. Ploszka, Warszawa 2020.
Ploszka A., From Human Rights to Human Wrongs. How Local Government Can Negatively Influence the Situation of an Individual. The Case of Polish LGBT Ideology-Free Zones, „The International Journal of Human Rights” 2023, vol. 27, nr 2.
Ploszka A., It Never Rains but it Pours: The Polish Constitutional Tribunal Declares the European Convention on Human Rights Unconstitutional, „Hague Journal on the Rule of Law” 2023, vol. 15.
Poseł Galla w starciu z Krystyną Pawłowicz. „Ja Polsce wstydu nie przynoszę”, Gazeta Wyborcza, Wiadomości Opole, 6 grudnia 2017 r., < https://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,22746222,posel-galla-w-starciu-z-krystyna-pawlowicz-ja-polsce-wstydu.html >, dostęp: 30 grudnia 2023 r.
Sadurski W., Poland’s Constitutional Breakdown, Oxford University Press, 2019.
Sadurski W., Polish Constitutional Tribunal Under PiS: From an Activist Court, to a Paralysed Tribunal, to a Governmental Enabler, „Hague Journal on the Rule of Law” 2019, vol. 11.
Sokolewicz W., Wojtyczek K., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Komentarz, t. 2, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
Spiro P.J., Dual Citizenship as Human Right, „International Journal of Constitutional Law” 2010, vol. 8, nr 1.
Witkowski Z., Prawo dostępu do służby publicznej, w: M. Chmaj, W. Orłowski, W. Skrzydło, Z. Witkowski, A. Wróbel, Wolności i prawa polityczne, t. 3, Kraków 2002.
Wyrzykowski M., Experiencing the Unimaginable: The Collapse of the Rule of Law in Poland, „Hague Journal on the Rule of Law” 2019, vol. 11.
Zabłocki S., Notatki 2014–2020, czyli sześć lat tłusto-chudych, Warszawa 2023.
Zdanowicz M., Wielokrotne obywatelstwo w prawie międzynarodowym i krajowym, Warszawa 2001.
Informacje: Przegląd Konstytucyjny, 2023, Numer 4 (2023), s. 7 - 35
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet SWPS
Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28 00-927 Warszawa
Publikacja: 05.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Informacje o autorze:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 324
Liczba pobrań: 183