FAQ

Konstytucja marcowa – konstytucja paradoksów

Data publikacji: 06.2022

Przegląd Konstytucyjny, 2022, Numer 1 (2022), s. 7 - 23

https://doi.org/10.4467/25442031PKO.22.001.15727

Autorzy

Marek Safjan
https://orcid.org/0000-0002-5712-451X Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Konstytucja marcowa – konstytucja paradoksów

Abstrakt

The March constitution – a constitution of paradoxes

This article presents a synthetic attempt to address the role that the March Constitution of 1921 has played in the development of the Polish constitutional thought. It discusses the achievements and the weaknesses of the March Constitution. On the one hand, its significant advantages included recognising a catalogue of fundamental rights, guaranteeing independence of the judiciary, introducing judicial control of administrative acts and state liability for breaches of law. On the other hand, its weaknesses lay in the lack of solutions to stabilise the position of the government, a broad and imprecisely defined status of decree laws, and the lack of constitutionality review of laws. The modern and democratic solutions of the March Constitution exceeded the level of advancement of the political and legal culture in the society, which led to abuse and distortion of its constitutional mechanisms, and to an inability to secure the rule of law.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Burda A., Rozwój i rola polityczno-ustrojowa najwyższego organu przedstawicielskiego w państwie socjalistycznym, w: Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Studium prawno-polityczne, red. A. Burda, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1975.
Buzek J., Projekt Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz uzasadnienie i porównanie tegoż projektu z konstytucjami szwajcarską, amerykańską i francuską, Warszawa 1919.
Działocha K., Trzciński J., Zagadnienie obowiązywania konstytucji marcowej w Polsce Ludowej 1944–1952, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1977.
Jarosz-Nojszewska A., Ubezpieczenia emerytalne robotników w Polsce w latach 1918–1939, w: Z dziejów przemysłu przed 1945, red. J. Chumiński, M. Zawadka, Wrocław 2012.
Jastrzębski R., Konstytucyjność aktów ustawodawczych w judykaturze II Rzeczypospolitej, „Przegląd Sejmowy” 2010, nr 2 (97).
Kaczorowska K., Od skrajności do skrajności. Piłsudski mówił tak, jak żył, „Nasza Historia” 2017, 26 października.
Komarnicki W., Polskie prawo polityczne (geneza i system), Warszawa 1922.
Kruk-Jarosz M., Siła i słabość konstytucji RP z 17 marca 1921 r. Rozważania w 100-lecie uchwalenia polskiej Konstytucji marcowej, „Ius Novum” 2021, vol. 15, nr 2.
Langrod J.S., Praworządność w problemie odszkodowania. O odpowiedzialności państwa za naruszenia prawa przez jego organy, Warszawa 1926.
Łętowska E., Zajadło J., O wygaszaniu państwa prawnego, Warszawa 2020.
Lewandowski B., Sąd Konstytucyjny Republiki Czechosłowackiej w latach 1920–1939, Warszawa 2020.
Mohyluk M., Wacław Komarnicki o Konstytucji marcowej, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2015, t. XIV, z. 2.
Niepublikowanie wyroków TK. „Premier poleciła mi, abym nie kierowała sprawy do ogłoszenia w Dzienniku Ustaw”, „Dziennik Gazeta Prawna” 2017, 1 grudnia.
Konstytucyjny spór o granice zmian organizacji i zasad działania Trybunału Konstytucyjnego czerwiec 2015–marzec 2016, red. P. Radziewicz, P. Tuleja, Wolters Kluwer 2017.
Safjan M., Ewolucja odpowiedzialności władzy publicznej – od winy funkcjonariusza do bezprawności normatywnej, „Zeszyty Prawnicze UKSW” 2003, nr 3.
Safjan M., Matuszyk K.J., Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej, Warszawa 2009, wyd. 2.
Sarnecki P., Konstytucja marcowa a rozwój konstytucjonalizmu polskiego, „Przegląd Sejmowy” 2001, nr 2 (43).
Stus M., „Byle polski sejm zaciszny, byle polski sejm spokojny”. Budowa i wygaszanie państwa prawa w II Rzeczypospolitej, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021, nr 3.
Wiącek M., Wpływ Konstytucji marcowej na treść i praktykę stosowania Konstytucji z 1997 r., „Państwo i Prawo” 2018, nr 11.
Wywiad udzielony przez Piłsudskiego Miedzińskiemu 26 sierpnia 1930, „JPilsudski.com” 2014, 17 grudnia, < http://www.jpilsudski.org/prasa-wywiady/1269-wywiad-udzielony-przez-pilsudskiego-miedzinskiemu-26-sierpnia-1930 >, dostęp: 30 kwietnia 2022 r.
Zakroczymski S., Jaka konstytucja dla Niepodległej, Sulejówek 2020 (seria: Zeszyty do Debat Historycznych).
Zakroczymski S., Konstytucja marcowa. Takiej jedności polska scena polityczna już nie zobaczyła, „Newsweek Historia” 2018, 21 sierpnia.

Informacje

Informacje: Przegląd Konstytucyjny, 2022, Numer 1 (2022), s. 7 - 23

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Konstytucja marcowa – konstytucja paradoksów

Angielski:

The March constitution – a constitution of paradoxes

Publikacja: 06.2022

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Marek Safjan (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 411

Liczba pobrań: 704

<p> Konstytucja marcowa – konstytucja paradoksów</p>