FAQ

Nauczanie historii Kościoła alumnów obrządku łacińskiego w Instytucie Teologicznym w Przemyślu 1772-1918

Data publikacji: 28.06.2024

Prace Historyczne, 2023, Numer 150 (4), s. 691 - 716

https://doi.org/10.4467/20844069PH.23.039.19450

Autorzy

Marcin Kapłon
ks. dr.
Wyższe Seminarium Duchowne w Przemyślu
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-7461-1715 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Nauczanie historii Kościoła alumnów obrządku łacińskiego w Instytucie Teologicznym w Przemyślu 1772-1918

Abstrakt

The author of the article – presenting the place of the ecclesiastical history in the curriculum of seminary studies under the Austrian partition on the example of the Przemyśl centre – introduces the history of this institution established in 1687. The following part contains the complicated fate of the Seminary in Przemyśl, which from 1772 had to struggle with the policy of the invader that first involved its closing (1783), then reactivation (1819) and finally functioning under the conditions of severe Austrian supervision. It is this stage of the activity of the discussed institution that constitutes the main interest of the article and shows the place of the ecclesiastical history in the curriculum of theological studies, the organization of lectures and the textbooks used. Particular attention was paid to the teaching staff throughout the discussed century, presenting their struggles with the Austrian bureaucracy and even facing repression by the authorities.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Źródła archiwalne

Archiwum Archidiecezjalne w Przemyślu, b. sygn., Relationes dioecesanae ad S. Sedem

Archiwum Archidiecezjalne w Przemyślu, b. sygn., Tabela służbowa ks. Bronisława Karakulskiego

Archiwum Archidiecezjalne w Przemyślu, b. sygn., Tabela służbowa ks. Jakuba Federkiewicza

Archiwum Archidiecezjalne w Przemyślu, b. sygn., Tabela służbowa ks. Kazimierza Kotuli

Archiwum Archidiecezjalne w Przemyślu, b. sygn., Tabela służbowa ks. Władysława Kochowskiego sygn. 250, Status Cleri 1875

Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu, b. sygn., J. Ataman, Zarys dziejów diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego, Przemyśl 1989 (mps)

Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu, b. sygn., M. Mateja, Ksiądz Biskup Jakub Glazer – sufragan przemyski (1836–1887– 1898), Przemyśl 1998 (mps)

Źródła drukowane

Catalogus universi venerabilis cleri saecularis et regularis archidioeceseos Leopolitanae ritus latini pro anno Domini 1874, Leopoli 1874.

Schematismus universi venerabilis cleri saecularis et regularis dioecesis rit. lat. premisliensis pro anno Domini 1884, Premisliae 1883.

Schematismus universi venerabilis cleri saecularis et regularis dioecesis rit. lat. premisliensis pro anno Domini 1888, Premisliae 1888.

Schematismus universi venerabilis cleri saecularis et regularis dioecesis rit. lat. premisliensis pro anno Domini 1898, Premisliae 1897.

Schematismus venerabilis cleri dioecesis premisliensis ritus latini in annum 1839, Premisliae 1838.

Sobór Trydencki, Dekret o reformie, can. 18 (ses. 23–15 VII 1563) [w:] Dokumenty Soborów Powszechnych. Tekst łaciński i polski, t. 4: (1511–1870) Lateran, Trydent, Watykan I, układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2005, s. 705–713.

Wołczański J., Listy abp. Józefa Teodorowicza do abp. Józefa Bilczewskiego z lat 1900– 1923 [w:] Arcybiskup Józef Teodorowicz (1864–1938). Studia i materiały, red. J. Wołczański, Kraków 2017, s. 93–243.

Zbiór przepisów odnoszących się do Kościoła i duchowieństwa katolickiego na podstawie zbioru ustaw administracyjnych wydawanego pod redakcją radcy namiestnictwa Jerzego Piwockiego, red. I. Korzeniowski, Lwów 1900.

Opracowania

Baj Z., Wspomnienie pośmiertne. Śp. ks. Władysław Kochowski, „Kronika Diecezji Przemyskiej” 1917, t. 17, z. 7–8, s. 115–123.

Bialic D., Glazer Jakub [w:] Encyklopedia katolicka, t. 5, red. zbior., Lublin 1989, kol. 1105.

Borcz H., Archidiecezja przemyska. Zarys dziejów i organizacji, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 2003, t. 79, s. 33–119.

Borcz H., Studium biblijne w Seminarium i Instytucie Teologicznym w Przemyślu od roku 1687 do czasów najnowszych, „Resovia Sacra” 1996, nr 3, s. 159–201.

Finkel L., Starzyński S., Historia Uniwersytetu Lwowskiego, Lwów 1894.

Kapłon M., Jakub Glazer [w:] Arcybiskupi i biskupi przemyscy. Słownik biograficzny, red. A. Sza l, H. Borcz, M. Kapłon, S. Zych, Przemyśl–Rzeszów 2021, s. 297–299.

Kochowski W., Historia Seminarium Duchownego diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego 1687–1895, oprac., uzup., wybór fot. J. Wołczański przy współp. G. Chajko, Lwów–Kraków 2011.

Kumor B., Nauczanie historii Kościoła. Okres od roku 1815 do 1973 [w:] Dzieje teologii katolickiej w Polsce, red. M. Rechowicz, t. 3: Wiek XIX i XX, cz. 1, Lublin 1976, s. 351–383.

Kumor B., Nowicki Franciszek Ksawery [w:] Słownik polskich teologów katolickich, t. 3, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1982, s. 223.

Kumor B., Ratio studiorum w polskich seminariach duchownych zaboru austriackiego [w:] Z zagadnień kultury chrześcijańskiej, red. K. Wojtyła et al., Lublin 1973, s. 473–480.

Kumor B., Ustrój i organizacja Kościoła polskiego w okresie niewoli narodowej 1772–1918, Kraków 1980.

Kwolek J., Organizacja studiów filozoficzno-teologicznych przy seminariach duchownych b. zaboru austriackiego [w:] Pamiętnik czwartego zjazdu w Kielcach 20 IV–22 IV 1927 roku, Kielce 1927, s. 44–59.

Kwolek J., „Przyjaciel Chrześcijańskiej Prawdy”. Szkic monograficzny pierwszego polskiego czasopisma teologicznego, wyd. D. Bialic, „Nasza Przeszłość” 1975, t. 43, s. 201–236.

Łopuszański B., Udział księży diecezji przemyskiej w konspiracjach galicyjskich w latach 1831–1846, „Nasza Przeszłość” 1975, t. 43, s. 171–199.

Mandziuk J., Kotula Kazimierz [w:] Słownik polskich teologów katolickich, t. 6, red. L. Grzebień, Warszawa 1983, s. 163–164.

Momidłowski S., Wspomnienia pośmiertne o przemyskich kapłanach, red. A. Sza l, Przemyśl 2019.

Müller W., Organizacja terytorialna diecezji przemyskiej w okresie przedrozbiorowym (1375–1772), „Nasza Przeszłość” 1976, t. 46, s. 29–52.

Petrani A., Nauka prawa kanonicznego w Polsce w XVIII i XIX wieku, Lublin 1961.

Rąb J., Seminarium Diecezjalne w Przemyślu pod kierownictwem Księży Misjonarzy (1687– 1783), „Nasza Przeszłość” 1960, t. 11, s. 255–360.

Rechowicz M., Studia alumnów w galicyjskim Seminarium Generalnym (1790–1819), „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 1955, t. 2, s. 61–107.

Sarna W., Episkopat przemyski o. ł. [Biskupi przemyscy obrz. łac.], cz. 1: (1375–1624), cz. 2: (1624–1900), Przemyśl 1902–1910.

Sułowski Z., Diecezja przemyska w średniowieczu, „Nasza Przeszłość” 1976, t. 46, s. 11–28.

Śliwa T., Federkiewicz Jakub [w:] Słownik polskich teologów katolickich, t. 5, red. L. Grzebień, Warszawa 1983, s. 359–360.

Śliwa T., Kochowski Władysław [w:] Słownik polskich teologów katolickich, t. 2, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1982, s. 314–316.

Śliwa T., Reaktywowanie diecezjalnego Seminarium Duchownego w Przemyślu w 1819 r., „Kronika Diecezji Przemyskiej” 1970, t. 56, z. 1, s. 18–31.

Śliwa T., Sylwetki wybranych duchownych przemyskich. Słownik biograficzny, Przemyśl 2021.

Śliwa T., Z dziejów archidiecezji przemyskiej, „Kronika Archidiecezji Przemyskiej” 1993– 1994 (numer okazyjny), s. 99–103.

Wołczański J., Nauczanie historii Kościoła na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie do roku 1939 [w:] Kościół w Polsce. Dzieje i kultura, t. 5, red. J. Walkusz, Lublin 2006, s. 89–159.

Wołczański J., Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie 1918– 1939, Kraków 2002.

Wołczański J., Wydział Teologiczny Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1661–1939 [w:] Universitati Leopoliensi trecentesimum quinquagesimum anniversarium suae fundationis celebranti in memoriam, Kraków 2011, s. 77–144.

Wyczawski H. E., Bielecki Adam [w:] Słownik polskich teologów katolickich, t. 1, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1981, s. 140.

Wyczawski H. E., Sulikowski Józef [w:] Słownik polskich teologów katolickich, t. 4, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1983, s. 223–224.

Zschokke H., Die theologischen Studien und Austalten der katholischen Kirchein Österreich, Wien–Leipzig 1894.

Informacje

Informacje: Prace Historyczne, 2023, Numer 150 (4), s. 691 - 716

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: Nauczanie historii Kościoła alumnów obrządku łacińskiego w Instytucie Teologicznym w Przemyślu 1772-1918
Angielski:
Ecclesiastical History in the seminary curriculum under the Austrian partition: A case study from Przemyśl 1772–1918

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-7461-1715

Marcin Kapłon
ks. dr.
Wyższe Seminarium Duchowne w Przemyślu
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-7461-1715 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Wyższe Seminarium Duchowne w Przemyślu
Polska

Publikacja: 28.06.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Marcin Kapłon (Autor) - 100%

Informacje o autorze:

Ks. dr Marcin Kapłon – doktor teologii ze specjalnością historia Kościoła, pracownik Archiwum Archidiecezjalnego i wykładowca w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu. Zainteresowania naukowe: historia najnowsza, historia diecezji przemyskiej. ORCID: 0000-0002-7461-1715. Kontakt: kaplon.marcin@wp.pl

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski