cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 2023
Prace Etnograficzne, 2022, Tom 50, s. 33 - 67
https://doi.org/10.4467/22999558.PE.22.004.17632Autorzy
Practising Spisz Regionality: On the Discourse of Cultural Heritage, Part I
The text is the first part of an article on mechanisms of creating the regional cultural heritage of Polish Spisz. The area under discussion is a small part of a historical region whose main territory is part of today’s Slovakia. For hundreds of years, it was part of the Kingdom of Hungary, hence its specific character and cultural distinctiveness. The first part of the article discusses the processes of aestheticization, reconstructionism and patrimonization of cultural heritage, while the second part discusses the processes of fossilization and articulation. As a result, contemporary regional cultural heritage becomes a kind of metacultural practice and commentary on the regional cultural legacy.
* Projekt został sfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji nr UMO-2017/25/B/HS3/00043.
Anderson B.
1997 Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, przeł. S. Amsterdamski, Kraków.
Appadurai A.
2005 Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji, przeł. Z. Pucek, Kraków.
Balara M.
1986 Na Spiszu. Obrzędy ludowe, opowieści, bajdy, Warszawa.
Baraniecka-Olszewska K.
2018 Reko-rekonesans. Praktyka autentyczności. Antropologiczne studium odtwórstwa historycznego drugiej wojny światowej w Polsce, Kęty.
Barański J.
2014 Janosik na Spiszu. „Rytuał estetyczny” a tożsamość regionalna, „Zeszyty Naukowe
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II”, t. 57, nr 4, s. 3–24.
2016 „Objects de memoire”. Rustykalna estetyka na Spiszu w: M. Czapiga, K. Konarska (red.), O rzeczach zbędnych, zagubionych i zmarnowanych, Wrocław, s. 23–48.
2017 Etnologia w erze postludowej. Dalsze eseje antyperyferyjne, Kraków.
2018 „Arka” Jozefa Iwańczaka – o pewnym spiskim muzeum rodzinnym, „Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej”, nr 5, s. 67–155, https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/ZWAM/article/view/18891/16382 (dostęp: 24.01.2022).
2019 Spiski regionalizm. Uwagi o tradycji, dziedzictwie i metakulturowości, „Rocznik Podhalański”, t. 14, s. 240–271.
Ben-Amos D.
1971 Toward a Definition of Folklore in Context, „Journal of American Folklore”, t. 84 (331), s. 3–15.
Bendix R.
2009 An Assessment from the Perspective of Cultural Anthropology w: L. Smith, N. Akagawa (red.), Intangible Heritage, London–New York, s. 253–269.
Berger P.L., Luckmann T.
1983 Społeczne tworzenie rzeczywistości, przeł. J. Niżnik, Warszawa.
Bourdieu P.
2005 Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, przeł. P. Biłos, Warszawa.
Braudel F.
1999 Historia i trwanie, przeł. B. Geremek, Warszawa.
Brzezińska A.W.
2009 Specjaliści od kultury ludowej?, „Nauka”, nr 3, s. 155–172.
Brzozowska-Krajka A.
1999 Regionalizm swoistą formą religii. Paradygmat podhalański i jego mutacja amerykańska, „Studia Etnologiczne i Antropologiczne”, t. 2, s. 313–326.
Bukraba-Rylska I.
2008 Socjologia wsi polskiej, Warszawa.
Certeau M. de
2008 Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, przeł. K. Thiel-Jańczuk, Kraków.
Clifford J.
2013 Returns: Becoming Indigenous in the Twenty-First Century, Cambridge.
Comaroff J.L., Comaroff J.
2011 Etniczność sp. z o.o., przeł. W. Usakiewicz, Kraków.
Czarnowski S.
1958 Kultura, Warszawa.
Fabian J.
2003 Time and the Other: How Anthropology Makes Its Object, New York.
Featherstone M.
1997 Postmodernizm i estetyzacja życia codziennego, przeł. P. Czapliński, J. Lang w: R. Nycz (red.), Postmodernizm. Antologia przekładów, Kraków, s. 299–334.
Geertz C.
2005 Interpretacja kultur. Wybrane eseje, przeł. M. Piechaczek, Kraków.
Giddens A.
2001 Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przeł. A. Szulżycka, Warszawa.
Herzfeld M.
2007 Zażyłość kulturowa. Poetyka społeczna w państwie narodowym, przeł. M. Buchowski, Kraków.
Hofstein V.T.
2014 Cultural Heritage w: R.F. Bendix, G. Hasan-Rokem (red.), A Companion to Folklore, Chichester, s. 500–519.
Kaniowska K.
2004 ‘Memoria’ i ‘postpamięć’ a antropologiczne badania wspólnoty, „Łódzkie Studia Etnograficzne”, t. 43, s. 9–27.
Kirshenblatt-Gimblett B.
1995 Theorizing Heritage, „Ethnomusicology”, t. 39 , nr 3, s. 367–380.
1998 Destination Culture: Tourism, Museums, and Heritage, Berkeley–Los Angeles.
2016 Przedmioty etnografii, przeł. E. Klekot, „Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej”, nr 3, s. 30–45.
Klekot E.
2011 Etnograf wobec nikiformy w: T. Rakowski, A. Malewska-Szałygin (red.), Humanistyka i dominacja. Oddolne doświadczenia społeczne w perspektywie zewnętrznych rozpoznań, Warszawa, s. 139–147.
2016 Dziedzictwo i jego antropologia, „Rocznik Antropologii Historii”, nr 9, s. 7–13.
Kłoskowska A.
1996 Kultury narodowe u korzeni, Warszawa.
Koczanowicz D.
2008 Doświadczenie sztuki, sztuka życia. Wymiary estetyki pragmatycznej, Wrocław.
Kuligowski W.
2012 Różnicowanie nowoczesności. Nowa debata w antropologii społecznej, Poznań.
Kurczewska J.
2006 Pamięć lokalna z perspektywy rodziny i… narodu w: J. Kurczewska (red.), Oblicza lokalności. Różnorodność miejsc i czasu, Warszawa, s. 349–373.
2015 Dwa spotkania międzykulturowe – przedstawienia i konteksty, „Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa”, t. 6, s. 28–55.
Kroh A.
1999 Sklep potrzeb kulturalnych, Warszawa.
Łukuś E.
2009 Chodzenie z koniem – ostatki w Niedzicy, „Prace Pienińskie”, t. 19, nr 3, s. 288–290.
Machuca J.A.
2013 Challenges for Anthropological Research on Intangible Cultural Heritage w: L. Arizpe, C. Amescua (red.), Anthropological Perspectives on Intangible Cultural Heritage, Cham, s. 57–70.
Maffesoli M.
1996 The Contemplation of the World: Figures of Community Style, przeł. S. Emanuel, Minneapolis.
Masłowiec J.
2012 Obrzędy doroczne w: U. Janicka-Krzywda (red.), Kultura ludowa Gorali Spiskich, Kraków, s. 245–268.
Meyer B.
2009 Introduction: From Imagined Communities to Aesthetic Formations: Religious Mediations, Sensational Forms, and Styles of Binding w: B Meyer (red.), Aesthetic Formations: Media, Religion, and Senses, New York, s. 1–28.
Niedźwiedź A.
2015 Religia przeżywana. Katolicyzm i jego konteksty we współczesnej Ghanie, Kraków.
Redliński E.
1982 Nikiformy, Warszawa.
Rosaldo R.
1993 Culture & Truth: The Remaking of Social Analysis, Boston.
Shusterman R.
1998 Estetyka pragmatyczna. Żywe piękno i refleksja nad sztuką, przeł. A. Chmielewski, Wrocław.
Simonides D.
1978 O procesie zmian w folklorze słownym w: Z. Jasiewicz, B. Linette, Z. Staszczak (red.), Tradycja i przemiana. Studia nad dziejami i współczesną kulturą ludową, Poznań, s. 267–274.
Słabosz-Palacz K.
2012 Górale Spiscy w piśmiennictwie w: U. Janicka-Krzywda (red.), Kultura ludowa Gorali Spiskich. Praca zbiorowa, Kraków, s. 365–426.
Sławiński J.
1988 Język poetycki [hasło] w: M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński (red.), Słownik terminow literackich, Wrocław.
Smith L.
2006 Uses of Heritage, London–New York.
2016 „Zwierciadło dziedzictwa”. Narcystyczna iluzja czy zwielokrotnione odbicie?, przeł. E. Klekot, „Rocznik Antropologii Historii”, nr 9, s. 25–44.
Sulima R.
1982 Literatura a dialog kultur, Warszawa.
2001 Głosy tradycji, Warszawa.
Szlendak T.
2012 Wehrmacht nie macha. Rekonstrukcyjna codzienność jako sposób zanurzenia w kulturze w: T. Szlendak, J. Nowiński, K. Olechnicki, A. Karwacki, W.J. Burszta (red.), Dziedzictwo w akcji. Rekonstrukcja historyczna jako sposób uczestnictwa w kulturze, Warszawa, s. 7–70.
Szpociński A.
2012 Widowiska przeszłości. Pamięć jako wydarzenie w: E. Hałas (red.), Kultura jako pamięć. Posttradycjonalne znaczenie przeszłości, Kraków, s. 63–75.
Tilley C.
1997 Performing Culture in the Global Village, „Critique of Anthropology”, t. 17, nr 1, s. 67–89.
Tomicki R.
1981 Kultura – dziedzictwo – tradycja w: M. Biernacka, M. Frankowska, W. Paprocka (red.), Etnografia Polski. Przemiany kultury ludowej, Wrocław, s. 353–370.
Trevor-Roper H.
2008 Goralska tradycja Szkocji w: E. Hobsbawm, T. Ranger (red.), Tradycja wynaleziona, przeł. M. Godyń, F. Godyń, Kraków, s. 25–52.
Turner R.
1989 The Play of History: Civil War Reenactments and Their Use of the Past, „Folklore Forum”, t. 22, nr 1–2, s. 54–61.
Wallace A.
2004 Nativism and Revivalism w: A. Lehmann, J. Myers, P. Moro (red.), Magic, Witchcraft and Religion, London, s. 319–324.
Walsh R.
1994 Phantom Church of Cluny, „American Way” (American Airlines), nr 27, s. 15–16.
Węglarz S.
1994 Chłopi jako „obcy”. Prolegomena w: W.J. Burszta, J. Damrosz (red.), Pożegnanie paradygmatu? Etnologia wobec współczesności. Studia poświęcone pamięci profesora Józefa Burszty, Warszawa, s. 78–101.
Wojakowski D.
2006 Kultura lokalna, czyli węzeł symboliczny. Z doświadczeń badacza współczesnych społeczności pogranicza wschodniego Polski w: J. Kurczewska (red.), Oblicza lokalności. Różnorodność miejsc i czasu, Warszawa, s. 127–144.
Źródła internetowe
http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=704:wirtualny&catid=44&Itemid=145 (dostęp: 29.03.2020).
http://www.kultura-regionow.pl/8,167,WSPOLCZESNY_ODBIOR_TRADYCJI.htm (dostęp: 22.02.2017).
Informacje: Prace Etnograficzne, 2022, Tom 50, s. 33 - 67
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Practising Spisz Regionality: On the Discourse of Cultural Heritage, Part I
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 495
Liczba pobrań: 304