Przyjemscy z Przyjmy – wielkopolska rodzina magnacka w XVI-XVIII wieku
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 27.11.2024
Polonia Maior Orientalis, 2024, XI, s. 405 - 432
https://doi.org/10.4467/27204006PMO.24.019.20313Autorzy
Przyjemscy z Przyjmy – wielkopolska rodzina magnacka w XVI-XVIII wieku
Artykuł ma za zadanie ukazać dzieje wielkopolskiej rodziny magnackiej – Przyjemskich w XVI– XVIII wieku. Autor stara się wskazać źródła majątkowej i politycznej kariery członków tej rodziny. Istotnym elementem analizowanym w tekście są koligacje z innymi rodzinami wielkopolskimi i koronnymi w okresie trwania magnackiej potęgi Przyjemskich. Utrzymywaniu pozycji magnackiej, choć na pozór lokalnie, służył także splendor poszczególnych członków rodziny, a także budowana już od końca XVI wieku działalność fundacyjna Przyjemskich. Wiązała się ona nie tylko z upamiętnianiem poszczególnych postaci, a pomocą choćby nagrobków czy epitafiów. Rodzina magnacka miała wręcz misję fundowania instytucji kościelnych, jak klasztory czy kościoły parafialne, a następnie ich utrzymywanie. Z tego elementu również Przyjemscy wywiązywali się znakomicie.
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Księgi grodzkie konińskie
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Księgi grodzkie kaliskie
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Księgi grodzkie poznańskie
Cyboni K. J. (1678), Zawód płynącej pod żaglem serdecznych afektów Łodzi przy szczęśliwym szukanej miłości porcie ściągniona na dożywotnej zakład przyjaźni ręka udatnej tryumfalnego Rawicza heroiny zastanowiony przy weselnym akcie jaśnie wielmożnych oblubieńców Jego Mości Pana Piotra na Bninie Opaleńskiego starosty międzyrzeckiego etc. etc. i Jejmości Panny Katarzyny na Przyjmie Przyjemskiej chorążanki kaliskiej […], Poznań
Ellert F. (1684), Rewizja Łodzi od brzegu śmiertelności na morze wieczności odkładającej kazaniem pogrzebowym przy egzekwiach na wyprowadzeniu ciała z zamku poznańskiego jaśnie wielmożnego Jegomości Pana Jana na Bninie Opaleńskiego wojewody brzeskiego kujawskiego, województw wielgopolskich generała, Poznań
Godziszewski J. (1629), Kazanie na pogrzebie jaśnie wielmożnej Paniej jej Mości P. Anny z Czarnkowa Przyjemskiej wojewodzinej inowłocławskiej, generałowej wielkopolskiej, konińskiej etc. etc. starościnej […], Poznań
Gorczyński K. (1674), Rawicz starożytny w nieuchronne śmiertelności zagoniony sieci, w szczęśliwej jednak wieczności, wolnością darowany kazaniem przy pogrzebie jaśnie wielmożnego Jego Mści Pana Piotra z przejmy Przyjemskiego, kasztelana śremskiego […], Kraków
Kosowicz J. (1701), Godzina doczesna jaśnie wielmożnej I.M. Pani Marianny z Mycielskich Przyjemskiej chorążyny kaliskiej, starościny kolskiej etc. z wiecznością szczęśliwą godnie pomierzona żałobna w pogrzebowym kazaniu mowa jaśnie wskazana […], Poznań
Łukaszewicz J. (1859), Krótki opis kościołów parochialnych, kościółków, kaplic, klasztorów, szkółek parochialnych, szpitali i innych zakładów dobroczynnych w dawnej dyecezyi poznańskiej, t. 2, Poznań
Młodzianowski T. (1681), Kazanie na pogrzebie wielmożnego Jego Mości Pana Stanisława Przyjemskiego marszałkowica koronnego nadwornego, [w:] idem, Kazania i homilyje na święta uroczystsze, także pogrzeby […], Poznań
Niesiecki K. (1841), Herbarz polski, t. 7, Lipsk
Raczyński E. (1843), Wspomnienia Wielkopolski, to jest województw poznańskiego, kaliskiego i gnieźnieńskiego, t. 2, Poznań
Teki Dworzaczka. Materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty wielkopolskiej XV-XX w. (1997), wyd. Biblioteka Kórnicka PAN, Kórnik-Poznań
Urzędnicy kujawscy i dobrzyńscy XVI–XVIII wieku. Spisy (1990), oprac. K. Mikulski i W. Stanek, przy współudziale Z. Górskiego i R. Kabacińskiego, Kórnik
Zorzewski A. (1618), Melodia rythmowa zacnych domów Ieich Mciów Panów Przyemskich zarównie Ieich Mciów Panów Grzymułtowskich sławne krótko opiewająca sprawy na Jego Mci Pana Adama Przyemskiego starosty kowalskiego społem Jej Mci Panniej Zofiej Rusocki(ej) fest weselny, Poznań
Broniarczyk M. (2012), Wykształcenie świeckich senatorów w Koronie za Władysława IV,
„Kwartalnik Historyczny”, nr 2
Chłapowski K. (2017), Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 (materiały źródłowe), Warszawa
Czaplewski P. (1921), Senatorowie świeccy, podskarbiowie i starostowie Prus Królewskich 1454-1772, Toruń
Czapliński W., Długosz J. (1976), Życie codzienne magnaterii polskiej w XVII wieku, Warszawa
Dworzaczek W. (1959), Genealogia, Warszawa
Dworzaczek W. (1969), Struktura społeczna szlachty, [w:] Dzieje Wielkopolski, t. 1: Do roku 1793, red J. Topolski, Poznań
Dworzaczek W. (1986), Adam Wojciech (Olbracht) Przyjemski (zm. 1644), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Dworzaczek W. (1986), Aleksander Przyjemski (zm. 1694), podstoli koronny, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Dworzaczek W. (1986), Krzysztof Przyjemski (ok. 1605-1663), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Dworzaczek W. (1986), Andrzej Przyjemski (ok. 1615-1663), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Dworzaczek W. (1986), Rafał Przyjemski (zm. 1576), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Dworzaczek W. (1986), Stanisław Przyjemski (zm. 1642), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Dworzaczek W. (1986), Władysław Przyjemski (zm. 1699), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Dworzaczek W. (1986), Wojciech Przyjemski (zm. 1571/72), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Dworzaczek W. (1986), Zygmunt Przyjemski (zm. 1652), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Dworzaczek W., Kowalska H. (1986), Andrzej Przyjemski (zm. 1618), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Dworzaczek W., Kowalska H. (1986), Stanisław Przyjemski (zm. 1595), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Dziubkowa J. (1996), Vanitas. Portret trumienny na tle sarmackich obyczajów pogrzebowych, Poznań
Dziubkowa J. (2000), Portret trumienny – kłopoty z denotacją, „Studia Muzealne”, t. 19
Józef Ł. (1835), O kościołach braci czeskich w dawnej Wielkopolsce, Poznań
Karpowicz M. (1999), Mecenat artystyczny w Polsce nowożytnej 1500-1767, [w:] Z dziejów mecenatu kulturalnego w Polsce, red. J. Kostecki, Warszawa
Klint P. (2013), Radość tworzenia, czyli o mało poważnych rysunkach w sądowych księgach wielkopolskich z XVII wieku, [w:] Kultura radości na ziemi wschowskiej. Obraz uroczystości, jubileuszy, wizyt gości, świąt, red. P. Klint, M. Małkus, K. Szymańska, Wschowa-Leszno
Kowalska H. (1986), Władysław Przyjemski (ok. 1571-1627), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Liedke M. (2016), Rodzina magnacka w Wielkim Księstwie Litewskim w XVI – XVIII wieku. Studium demograficzno-społeczne, Białystok
Łukomski S. (1914), Koźmin Wielki i Nowy. Monografia historyczna, Poznań
Nowosad W. (2014), Konopaccy herbu Odwaga – dzieje pomorskiej rodziny senatorskiej z XV–XVIII wieku. Studium genealogiczno-majątkowe, Warszawa.
Opaliński E. (1981), Elita władzy w województwach poznańskim i kaliskim za Zygmunta III, Poznań
Opaliński E. (2007), Rodziny wielkosenatorskie w Wielkopolsce, na Kujawach i na Mazowszu za Zygmunta III, Warszawa
Orszulik S. (1982), Pisma polityczne bezkrólewia po śmierci Jana III Sobieskiego, Kraków
Pielas J. (2008), „Divisio bonorum”. U podstaw majątkowego funkcjonowania rodziny szlacheckiej w XVII wieku, [w:] Rodzina i gospodarstwo domowe na ziemiach polskich w XV-XX wieku. Struktury demograficzne, społeczne i gospodarcze, red. C. Kuklo, Warszawa
Pielas J. (2012), Majątkowe zabezpieczenie sióstr w szlacheckich podziałach dóbr ziemskich w Koronie w XVII wieku, [w:] Per mulierem... Kobiety w dawnej Polsce w średniowieczu i w dobie staropolskiej, red. K. Justyniarska-Chojak, S. Konarska-Zimnicka, Warszawa
Pielas J. (2013), Podziały majątkowe szlachty koronnej w XVII wieku, Kielce
Sajkowski A. (1960), Krzysztof Opaliński, wojewoda poznański, Poznań
Sobisiak W. (1967), Dzieje ziemi rawickiej, Poznań
Szczygielski W. (1986), Andrzej Przyjemski (ok. 1705-1782), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Szczygielski W., Wojciechowski B. (1986), Ignacy Przyjemski (ok. 1703-1787), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Szczygielski W., Wojciechowski B. (1986), Tomasz Przyjemski (1749-1802), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław
Witczak H. (2006), Z życia religijnego w królewskim mieście Koninie. Dzieje parafii św. Bartłomieja w Koninie do roku 1818, Włocławek
Zielińska T. (1989), Rozważania nad kwestią wyposażenia szlachcianek w Wielkim Księstwie Litewskim w XVIII stuleciu, „Kwartalnik Historyczny”, nr 1-2
Informacje: Polonia Maior Orientalis, 2024, XI, s. 405 - 432
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet Wrocławski
Polska
Publikacja: 27.11.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 64
Liczba pobrań: 39