Artykuł dotyczy aktywności samorządowej na polu opieki społecznej w powiecie tureckim w Wielkopolsce w skrajnie trudnych, powojennych warunkach Polski Ludowej. W pierwszych miesiącach po zakończeniu okupacji udało się zorganizować miejscowym społecznikom podstawową pomoc w formie ratowniczej dla osób najbardziej potrzebujących – głównie dożywiając ludność i tworząc domy dla starców i inwalidów. W ciągu pierwszego roku stworzono i sprawnie nadzorowano we wszystkich gminach sieć Gminnych Komitetów Opieki Społecznej. Dzięki nim możliwe było względnie dokładne rozpoznanie potrzeb w terenie, a także adekwatne do potrzeb rozdzielanie pomocy – również tej płynącej od organizacji międzynarodowych. Oczywiście problemy natury organizacyjnej, finansowej, politycznej i in. powodowały, iż opieka społeczna była taktowana jako jedna z ostatnich „spraw do załatwienia” podczas tworzeniu struktur powojennych samorządów. Niemniej jednak opisane pięć lat jej funkcjonowania charakteryzowało się wyraźnym rozwojem.

The article concerns self-government activity in the field of social welfare in the Turek Country in Greater Poland in the extremely difficult post-war conditions of the People’s Poland. In the first months after the end of the occupation, it was possible to organize basic help in the form of rescue operations for the most needy – mainly feeding the population and creating homes for the elderly and invalids. During the first year, a network of Communal Welfare Committees was created and supervised in all municipalities. Thanks to them, it was possible to identify the needs in the area, as well as their adequate allocation – also the one coming from international organizations. Of course, the problems of the organizational, financial, political and other nature caused that social care was treated as one of the “issues to be dealt with” during the creation of structures of post-war local governments. Nevertheless, the described five years of its functioning was characterized by a clear development.