Dzieje parafii ewangelicko-augsburskiej w Stawiszynie w latach 1777-1934 w świetle E. Kneifel, Die evangelisch-augsburgischen Gemeinden der Kalischer Diozese
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEDzieje parafii ewangelicko-augsburskiej w Stawiszynie w latach 1777-1934 w świetle E. Kneifel, Die evangelisch-augsburgischen Gemeinden der Kalischer Diozese
Data publikacji: 2020
Polonia Maior Orientalis, 2020, VII, s. 13 - 28
https://doi.org/10.4467/27204006PMO.20.001.15487Autorzy
Dzieje parafii ewangelicko-augsburskiej w Stawiszynie w latach 1777-1934 w świetle E. Kneifel, Die evangelisch-augsburgischen Gemeinden der Kalischer Diozese
Stawiszyn to miasto wielokulturowe, w którym żyli niegdyś katolicy, ewangelicy i Żydzi. Te trzy kultury wzajemnie się przenikały, a do dziś w miejscowości można spotkać ślady ich istnienia. O działalności parafii ewangelicko-augsburskiej w Stawiszynie przypominają zachowane obiekty m.in. kościół i cmentarz. Źródłem do próby rekonstrukcji dziejów tej gminy protestanckiej stała się publikacja wybitnego doktora teologii Eduarda Kneifla Die evangelische-augsburgischen Gemeinden der Kalischer Diozese. Niewątpliwie książka jest najbardziej przydatnym i wiarygodnym źródłem ujmującym zarys historyczny stawiszyńskiej parafii w latach 1777-1940. Stanowi także pierwszą zachowaną próbę odtworzenia historii tej społeczności. Parafia została założona 2 lutego 1777 r. Była to jedna z pierwszych gmin, powstałych na terenie kaliskiej diecezji ewangelickiej. Przez wszystkie lata istnienia prężnie działała, angażując do swoich przedsięwzięć mieszkańców.
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Akta dotyczące gminy ewangelicko-augsburskiej wyznania w Stawiszynie w woj. kaliskim 1808-1840.
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Majątek Stawiszyn gen. Józefa Zajączka, zespół 5302, sygn.1.
Archiwum Państwowe w Łodzi, Archiwum Radoszewskich
Archiwum Państwowe w Kaliszu, Księgi i akta hipoteczne sądów w Kaliszu, Księga hipoteczna Stawiszyn nr 1204, t. 1.
Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski pod red A. Gąsiorowskiego, Poznań 1982.
Teki Dworzaczka, Materiały genealogiczno-historyczne do dziejów szlachty wielkopolskiej XV-XX w., www.tekibkpan.poznan.pl.
Matriculorum Regni Poloniae Summaria red. T. Wierzbickiego.
Monografie, Łubowie herbu Lubicz 1, www.tekibkpan.poznan.pl.
„Zwiastun Ewangeliczny” – 1865, 1901, 1902.
Celer B. (2018), Biografistyka ewangelicka w świetle wybranych słowników. Próba charakterystyki i analiza biogramów związanych z ziemią kaliską, „Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk”, nr 18.
Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku (1981), t. 2, red. A. Mączak, Warszawa.
Józwiak E (2017), Sachsowie. Polacy z wyboru, Wieluń.
Kłaczkow J. (2008), Protestanckie wydawnictwa prasowe na ziemiach polskich w XIX w. i pierwszej połowie XX w., Toruń.
Kołodziej M. (2000), Pastor Juliusz Bursche, patron jednej z kaliskich ulic, „Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk”, nr 6.
Kopczyńska-Jaworska B., Woźniak K. (2017), Łódzcy Luteranie. Społeczność i jej organizacja, Łódź.
Kneifel E. (1937), Die evangelische-augsburgischen Gemeinden der Kalischer Diozese, Posen.
Kneifel E. (1967), Die Pastoren der Ewangelisch-Augsburgischen Kirche in Polen, Eging.
Mikołajczyk M. (2018), Z dziejów parafii ewangelicko-augsburskiej w Sobiesękach, „Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk”, nr 18.
Słownik Biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej, t. 2, (2003) red. D. Wańka, Kalisz.
Słownik Biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej, t. 3, (2007) red. D. Wańka, Kalisz.
Wielgosz S (2013), Kościół pod wezwaniem Świętych Wojciecha i Stanisława, [w:] Dziedzictwo kulturowe miasta Kalisza i regionu, red. S. Kowalska, Kalisz-Poznań.
Żychliński T. (1881), Złota księga szlachty polskiej. t. III, Poznań.
Roth A, August Bertelmann malarz nieznany, www.archiwum.asnyk.kalisz.pl.
Błachowicz M., Kaplica i krypta rodziny Repphanów i Scholtzów na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Kaliszu. Przyczynek do dziejów rodzin., www.cmentarzewangelickielodzkie.pl.
Informacje: Polonia Maior Orientalis, 2020, VII, s. 13 - 28
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Dzieje parafii ewangelicko-augsburskiej w Stawiszynie w latach 1777-1934 w świetle E. Kneifel, Die evangelisch-augsburgischen Gemeinden der Kalischer Diozese
History of the evangelical-augsburg parish in Stawiszyn in the years 1777-1940 according to Die evangelisch-augsburgischen gemeinden der kalischer diozese by E. Kneifel
Muzeum Zamek w Gołuchowie
Publikacja: 2020
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
Polski