Aktywna i pasywna echolokacja jako element percepcji słuchowej i orientacji przestrzennej osób niewidomych
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEAktywna i pasywna echolokacja jako element percepcji słuchowej i orientacji przestrzennej osób niewidomych
Data publikacji: 2019
Niepełnosprawność, 2019, Nr 34 (2019), s. 11 - 25
https://doi.org/10.4467/25439561.NP.19.015.11844Autorzy
Aktywna i pasywna echolokacja jako element percepcji słuchowej i orientacji przestrzennej osób niewidomych
Passive and active echolocation as an element of auditory perception and spatial orientation of blind people.
The article describes the phenomenon of using reflected sounds in spatial orientation of blind people according to the division into passive and active echolocation proposed by Tim Johnson (2012). Passive echolocation is based on the use of sounds coming naturally from the environment and their interpretation in the context of environmental characteristics. Active echolocation consists in using a specific sound signal to obtain reflection from objects in the environment. In this study, the echolocation have been described in the context of contemporary research on this phenomenon in Western countries – in terms of both functional and neurophysiological aspect (brain activity when using echolocation). The phenomenon of echolocation was presented in the article as a component of auditory perception. In the consideration of auditory perception, James Gibson’s thesis (1979) was accepted that action and perception complement each other – action (understood as active orientation and independent movement in the environment), combined with the use of senses available to a blind person, first of all hearing, is used to gain knowledge about the environment.
Arias C., Bermejo F., Hiig MX., Yenturelli N., Rabinovich D., Aldo Ortiz., Skarp A.O. (2012), Echolocation: Ań Action-Perception Phenomenon, New Zealand Acoustics, 25, 20-27.
Arnott S.R., Thaler L., Milne J.L., Kish D., Goodale M.A. (2013), Shape-specific activation ofoccipital cortex in an eańy blind echolocation expert, Neuropsychologia, 51, 938-949.
Ashmead D.H., Hill E.W., Talor C.R. (1989), Obstacle perception by congenitally blind children, Perception & Psychophysics 46, 425-433.
Bobryk J. (2001), James }. Gibson, psychologia poznawcza i metodologia naukowych programów badawczych, Przegląd Psychologiczny, 1(44), 73-84.
Dolański, V. (1931), Do the blind sense obstacks?, And There Was Light, l, 8-12.
Gibson J.J. (1979), The ecological approach to msual perception, Houghton Mifflin, Boston.
Gibson J.J. (1986), The ecological approach to msual perception, Psychology Press, Taylor & Francis Group, New York.
Guth D.A., Rieser J.J., Ashmead D.H. (2010), Perceiving to move and moving to perceive: control oflocomotion by students with msion loss [w:] Foundations of Orientation and Mobility, vol. I: History and Theory (s. 3-44), W.R. Wiener, R.L. Welsh, B.B. Blasch (red.), AFB Press, New York.
Jacobson W.H. (2013), The Art and Science of Teaching Orientation and Mobility to Persons with Visual Impairments, AFB Press, New York.
Jęczmyk Z. (2009), Orientacja przestrzenna - polemika, Tyfloświat, 2, 8-11.
Johnson T. (2012), Beginner's Guide to Echolocation for the Blind and Visually Impaired: Learning to See With Your Ears. CreateSpace Independent Publishing Platform.
Jorasz U. (1998), Wykłady z psychoakustyki, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Kellogg W.N. (1962), Sonar system ofthe blind, Science 137, 399-404.
Kish D. (2009), Flash Sonar Program: helping blind people learn to see, www.worldaccessfort-heblind.org [dostęp: 30.05.2018].
Kotowski S. (2008), Przewodnik po problematyce osób niewidomych i slabowidzących. Fundacja Polskich Niewidomych i Słabowidzących „Trakt", Warszawa.
Kuczyńska-Kwapisz J., Śmiechowska-Petrovskij E. (2017), Orientacja przestrzenna i poruszanie się osób z niepełnosprawnością narządu wzroku. Współczesne techniki, narzędzia i strategie nauczania, Wydawnictwo Naukowe UKSW, Warszawa.
Kwapisz J., Kwapisz J. (1990), Orientacja przestrzenna i poruszanie się niewidomych oraz slabowidzących. Poradnik metodyczny, WSiP, Warszawa.
LaGrow S.J. (2010), Impromng perception for Orientation and mobility [w:] Foundations oj Orientation and Mobility, vol. II: Instructional Strategies and Practical Applications (s. 3-27), W.R. Wiener, R.L. Welsh, B.B. Blasch (red.), AFB Press, New York.
Lawson, G.D., Wiener W.R. (2010), Audition for students with msion loss [w:] Foundations of Orientation and Mobility, vol. I: History and Theory (s. 84-137), W.R. Wiener, R.L. Welsh, B.B. Blasch (red.), AFB Press, New York.
Miler-Zdanowska K. (2015), Czynniki warunkujące nauczanie orientacji przestrzennej i samodzielnego poruszania się osób z niepelnosprawnością wzroku [w:] Tyflopedagogika wobec współczesnej przestrzeni edukacyjno-rehabilitacyjnej (s. 289-306), K. Czerwińska, M. Paplińska, M. Walkiewicz-Krutak (red.), Wydawnictwo APS, Warszawa.
Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B. (2006), Psychologia poznawcza. PWN, Warszawa.
Paplińska M. (2008), Konsekwencje wynikające z braku wzroku [w:] Edukacja równych szans. Uczeń i student z dysfunkcją wzroku - nowe podejście, nowe możliwości (s. 14-21), M. Paplińska (red.), Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
Rojas J.A.M., Hermosilla J.A., Montero R.S., Espi P.L.L. (2010), Physical Analysis of Several Organie Signals for Human Echolocation: Hand and Finger Produced Pulses, Acta Acustica united with Acustica, 96,1069-1077.
Schenkman B.N., Nilsson M.E. (2010), Human echolocation: Blind and sighted persons'ability to detect sounds recorded in the presence of a reflecting object, Perception, 39,483-501.
Schenkman B.N., Nilsson M.E. (2011), Human echolocation: pitch versus loudness information, Perception, 40, 840-852.
Sękowska Z. (1998), Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, Wydawnictwo WSPS, Warszawa.
Supa M., Cotzin M., Dallenbach K.M. (1944), Facial msion, the perception ofobstacles by the blind, The American Journal of Psychology, 57,133-183.
Informacje: Niepełnosprawność, 2019, Nr 34 (2019), s. 11 - 25
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Aktywna i pasywna echolokacja jako element percepcji słuchowej i orientacji przestrzennej osób niewidomych
Passive and active echolocation as an element of auditory perception and spatial orientation of blind people
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Warszawa
Publikacja: 2019
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1115
Liczba pobrań: 1434