FAQ

Rosyjska dezinformacja i wykorzystanie obrazów generowanych przez sztuczną inteligencję (deepfake) w pierwszym roku inwazji na Ukrainę

Data publikacji: 30.06.2023

Media Biznes Kultura, 2023, Numer 1 (14) 2023, s. 73 - 86

https://doi.org/10.4467/25442554.MBK.23.005.18028

Autorzy

Adam Majchrzak
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
https://orcid.org/0000-0003-2376-2721 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Rosyjska dezinformacja i wykorzystanie obrazów generowanych przez sztuczną inteligencję (deepfake) w pierwszym roku inwazji na Ukrainę

Abstrakt

W artykule poruszono kwestię wykorzystania obrazów generowanych przy użyciu sztucznej inteligencji w ramach dezinformacji w pierwszym roku rosyjskiej inwazji na Ukrainę (24.02.2022–24.02.2023). Na podstawie przeglądu literatury, raportów oraz przekazów medialnych w językach polskim, angielskim, ukraińskim i rosyjskim wyróżniono przykłady użycia deepfake w rosyjskiej dezinformacji i oceniono, w jaki sposób użyto takiej technologii, a także jakie było jej znaczenie w teoretycznym kontekście.

Russian disinformation and use of AI-generated images in the first year of the invasion of Ukraine

The article addresses the issue of the use of images generated with the use of artificial intelligence as part of disinformation in the first year of the Russian invasion of Ukraine (24.02.2022–24.02.2023). Based on the review of the literature, reports and media coverage in Polish, English, Ukrainian and Russian, examples of the use of deepfake in Russian disinformation were highlighted and how such technology was used and what was its significance in a theoretical context.

Bibliografia

Ajao E., AI and disinformation in the Russia-Ukraine war, https://www.techtarget.com/searchenterpriseai/feature/AI-and-disinformation-in-the-Russia-Ukraine-war (dostęp: 5.04.2023).

Akademia NASK, Dezinformacja – czym jest i jak ją weryfikować, https://akademia.nask.pl/blog/dezinformacja—-czym-jest-i-jak-ja-zweryfikowac_i23.html (dostęp: 5.04.2023).

Anyoha R., The History of Artificial Intelligence, https://sitn.hms.harvard.edu/flash/2017/history-artificial-intelligence/ (dostęp: 5.04.2023).

Barney N., Deepfake AI (deep fake), https://www.techtarget.com/whatis/definition/deepfake (dostęp: 5.04.2023).

Borecki J., Dezinformacja jako zagrożenie dla prywatnych i publicznych przedsiębiorstw, https://warsawinstitute.org/pl/dezinformacja-jako-zagrozenie-dla-prywatnych-publicznych-przedsiebiorstw/ (dostęp: 5.04.2023).

Braithwaite S., Zelensky refuses US offer to evacuate, saying ‘I need ammunition, not a ride’, https://edition.cnn.com/2022/02/26/europe/ukraine-zelensky-evacuation-intl/index.html (dostęp: 12.04.2023).

Cholewa M., „Papież pełen dripu”. Zdjęcia tworzone przez AI trendują w sieci, https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/papiez-pelen-dripu-zdjecia-tworzone-przez-ai-trenduja-w-sieci/ (dostęp: 10.05.2023).

Collins B., Kent J.L., Facebook, Twitter remove disinformation accounts targeting Ukrainians, https://www.nbcnews.com/tech/internet/facebook-twitter-remove-disinformation-accounts-targeting-ukrainians-rcna17880 (dostęp: 13.04.2023).

Global Engagement Center, GEC Special Report: August 2020 Pillars of Russia’s Disinformation and Propaganda Ecosystem, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2020/08/Pillars-of-Russia%E2%80%99s-Disinformation-and-Propaganda-Ecosystem_08-04-20.pdf (dostęp: 10.04.2023).

Global Egnagement Center, Gendered Disinformation: Tactics, Themes, and Trends by Foreign Malign Actors, https://www.state.gov/gendered-disinformation-tactics-themes-and-trends-by-foreign-malign-actors/ (dostęp: 5.04.2023).

Goodfellow I.J., Pouget-Abadie J., Mirza M. i in., Generative Adversarial Networks, https://arxiv.org/abs/1406.2661 (dostęp: 12.04.2023).

Hsu J., Deepfake detector spots fake videos of Ukraine’s president Zelenskyy, https://www.newscientist.com/article/2350644-deepfake-detector-spots-fake-videos-of-ukraines-president-zelenskyy/ (dostęp: 12.04.2023).

Jasina Ł, On Russian disinformation: one year on – a commentary from MFA Spokesperson, https://www.gov.pl/web/diplomacy/on-russian-disinformation-one-year-on—a-commentary-from-mfa-spokesperson (dostęp: 10.04.2023).

Jasina Ł., O rosyjskiej dezinformacji: rok od pełnoskalowej inwazji na Ukrainę – komentarz Rzecznika Prasowego MSZ, https://www.gov.pl/web/dyplomacja/o-rosyjskiej-dezinformacji-rok-od-pelnoskalowej-inwazji-na-ukraine—komentarz-rzecznika-prasowego-msz (dostęp: 5.04.2023).

Jaworowycz T., Росія готує відеофейк із Зеленським про начебто капітуляцію України розвідка, https://suspilne.media/213171-rosia-gotue-videofejk-iz-zelenskim-pro-nacebto-kapitulaciu-ukraini-rozvidka/ (dostęp: 12.03.2023).

Kaźmierska A., Brzeziński W., Deepfake na wojnie: sfałszowane nagrania z Zełenskim i Putinem, https://www.tygodnikpowszechny.pl/deepfake-na-wojnie-sfalszowane-nagrania-z-zelenskim-i-putinem-172209 (dostęp: 12.04.2023).

Kupiecki R., Bryjka F., Chłoń T., Dezinformacja międzynarodowa. Pojęcie rozpoznanie, przeciwdziałanie, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2022.

Kozłowski P., Telefon do Bayraktara i deepfake Szmyhala. HUR udaremnił prowokację rosyjskich służb, https://technologia.dziennik.pl/aktualnosci/artykuly/8564298,hur-prowokacja-rosyjskie-sluzby-telefon-bayraktar-deepfake-wojna-ukraina-rosja.html (dostęp: 13.04.2023).

Maternik A., Dezinformacja po rosyjsku: osłabić Ukrainę i ośmieszyć Zachód, https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/dezinformacja-po-rosyjsku-oslabic-ukraine-i-osmieszyc-zachod/ (dostęp: 5.04.2023).

NATO, NATO’s approach to countering disinformation: a focus on COVID-19, https://www.nato.int/cps/en/natohq/177273.htm (dostęp: 5.04.2023).

Noguera J., DALL-E 2 and Midjourney can be a boon for industrial designers, https://theconversation.com/dall-e-2-and-midjourney-can-be-a-boon-for-industrial-designers-199267 (dostęp: 5.04.2023).

OECD, Disinformation and Russia’s war of aggression against Ukraine. Threats and governance responses, https://www.oecd.org/ukraine-hub/policy-responses/disinformation-and-russia-s-war-of-aggression-against-ukraine-37186bde/ (dostęp: 5.04.2023).

OpenAI, Introducing ChatGPT, https://openai.com/blog/chatgpt (dostęp: 5.04.2023).

Orłowa V., Росіяни готуються запустити новий діпфейк із Зеленським: що цього разу вигадали у Кремлі, https://www.unian.ua/war/dipfeyk-zelenskogo-kreml-gotuye-noviy-dipfeyk-iz-zelenskim-novini-vtorgnennya-rosiji-v-ukrajinu-11789001.html (dostęp: 12.04.2023).

Parlament Europejski, Sztuczna inteligencja: co to jest i jakie ma zastosowania?, https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/society/20200827STO85804/sztuczna-inteligencja-co-to-jest-i-jakie-ma-zastosowania (dostęp: 5.04.2023).

Peele J., Obama Deep Fake, https://ars.electronica.art/center/en/obama-deep-fake/ (dostęp: 12.04.2023).

Polska Agencja Prasowa, Władze Ukrainy: udaremniliśmy rosyjską prowokację z telefonem do Bayraktara i techniką deep fake, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1447515%2Cwladze-ukrainy-udaremnilismy-rosyjska-prowokacje-z-telefonem-do-bayraktara (dostęp: 13.04.2023).

Polski Instytut Spraw Międzynarodowych – PISM, Dezinformacja czasu wojny – zagrożenia i przeciwdziałanie, https://www.pism.pl/konferencje/dezinformacja-czasu-wojny-zagrozenia-i-przeciwdzialanie (dostęp: 10.04.2023).

Reid J., ‘They started the war’: Russia’s Putin blames West and Ukraine for provoking conflict, https://www.cnbc.com/2023/02/21/russias-putin-blames-west-and-ukraine-for-provoking-conflict.html (dostęp: 10.04.2023).

Rokicka J., Twarze dezinformacji. Tak wyglądały fałszywe konta na Facebooku i Twitterze skierowane do Ukraińców, https://cyberdefence24.pl/social-media/twarze-dezinformacji-tak-wygladaly-falszywe-konta-na-facebooku-i-twitterze-skierowane-do-ukraincow (dostęp: 13.04.2023).

Routley N., What is generative AI? An AI explains, https://www.weforum.org/agenda/2023/02/generative-ai-explain-algorithms-work/ (dostęp: 5.04.2023).

Scholtens M., Russian Disinformation Profits from Changing Social Media Landscape, https://www.cartercenter.org/news/features/blogs/2022/russian-disinformation-profits-from--changing-social-media-landscape.html (dostęp: 5.04.2023).

Somers M., Deepfakes, explained, https://mitsloan.mit.edu/ideas-made-to-matter/deepfakes--explained (dostęp: 12.04.2023).

Sorokinie N., Росіяни зателефонували до Туреччини, видаючи себе за Дениса Шмигаля: навіщо і що з цього вийшло (ВІДЕО), https://donbas24.news/news/rosiyani-zatelefonuvali-do-tureccini-vidayuci-sebe-za-denisa-smigalya-navishho-i-shho-z-cyogo-viislo-video (dostęp: 13.04.2023).

Stowarzyszenie Demagog, Lwów przyłączany do Polski? Uwaga na sfabrykowany dokument!, https://demagog.org.pl/fake_news/lwow-przylaczany-do-polski-uwaga-na-sfabrykowany-dokument/ (dostęp: 10.04.2023).

Stowarzyszenie Demagog, Ostrzał szpitala w Mariupolu był ustawką? Fake news!, https://demagog.org.pl/fake_news/ostrzal-szpitala-w-mariupolu-byl-ustawka-fake-news/ (dostęp: 10.04.2023).

Stowarzyszenie Demagog, Rosja uratowała Europę przed skażeniem? Propagandowy fake news!, https://demagog.org.pl/fake_news/rosja-uratowala-europe-przed-skazeniem-propagandowy-fake-news/ (dostęp: 10.04.2023).

Stowarzyszenie Demagog, W Ukrainie trwa wojna. To nie „denazyfikacja”!, https://demagog.org.pl/fake_news/w-ukrainie-trwa-wojna-to-nie-denazyfikacja/ (dostęp: 5.04.2023).

Stowarzyszenie Demagog, Zbrodnie w Buczy inscenizacją? Rosyjska dezinformacja!, https://demagog.org.pl/fake_news/zbrodnie-w-buczy-inscenizacja-rosyjska-dezinformacja/ (dostęp: 10.04.2023).

Tomaszewska I., Jak manipuluje się językiem na temat uchodźców i wojny w Ukrainie, https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/jak-manipuluje-sie-jezykiem-na-temat-uchodzcow-i-wojny-w-ukrainie/ (dostęp: 10.04.2023).

Wakefield J., Deepfake presidents used in Russia-Ukraine war, https://www.bbc.com/news/technology-60780142 (dostęp: 12.03.2023).

Wong J.C., Russian agency created fake leftwing news outlet with fictional editors, Facebook says, https://www.theguardian.com/technology/2020/sep/01/facebook-russia-internet-research-agency-fake-news (dostęp: 13.04.2023).

Wong Q., Reichert C., Facebook removes bogus accounts that used AI to create fake profile pictures, https://www.cnet.com/news/privacy/facebook-removed-fake-accounts-that-used-ai-to-create-fake-profile-pictures/ (dostęp: 13.04.2023).

Yablokov I., Russian disinformation finds fertile ground in the West, https://www.nature.com/articles/s41562-022-01399-3 (dostęp: 5.04.2023).

Żochowski P., Ukraina: pierwsza doba rosyjskiej inwazji, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2022-02-25/ukraina-pierwsza-doba-rosyjskiej-inwazji (dostęp: 5.04.2023).

Радіо Свобода Україна, Росія може створити діпфейк з Зеленським про капітуляцію України – Центр стратегічних комунікацій, https://www.radiosvoboda.org/a/news-rosia-dipfeik-pro--zelenskoho/31732835.html (dostęp: 12.04.2023).

Informacje

Informacje: Media Biznes Kultura, 2023, Numer 1 (14) 2023, s. 73 - 86

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Rosyjska dezinformacja i wykorzystanie obrazów generowanych przez sztuczną inteligencję (deepfake) w pierwszym roku inwazji na Ukrainę

Angielski:
Russian disinformation and use of AI-generated images in the first year of the invasion of Ukraine

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-2376-2721

Adam Majchrzak
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
https://orcid.org/0000-0003-2376-2721 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska

Publikacja: 30.06.2023

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Adam Majchrzak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski