Liability for Non-material Damage in Hungarian Law in the 19th–20th Centuries in Comparison with Austrian and Polish Codifications

Data publikacji: 30.06.2022

Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Tom 15 (2022), Tom 15, Zeszyt 2, s. 293 - 306

https://doi.org/10.4467/20844131KS.22.020.15723

Autorzy

Tłumaczenie tytułu

Liability for Non-material Damage in Hungarian Law in the 19th–20th Centuries in Comparison with Austrian and Polish Codifications

Abstrakt

The article describes the regulation of liability for non-pecuniary damage on the example of 19th century Hungarian law, which is based on a long, unbroken tradition, individual legal acts and customary law. Furthermore, the classification of torts and remedies in contemporary Hungarian law is analysed, highlighting their similarities and differences to those used in the present civil law. Particular emphasis is placed on the examination and presentation of the institution of homagium, which had a medieval origin and constituted a specific instrument for obtaining compensation for non-pecuniary damage. It is compared with Polish (Code of Obligations of 1933) and Austrian (ABGB of 1811) regulations. The situation allows the author to show the variety of ways in which contract law has developed, especially concerning the pecuniary compensation of harm and pain. Employing comparative and historical methods makes it possible to highlight the timelessness of particular obligation law issues, showing its evolution in Central Europe in the last two centuries.

FINANSOWANIE

The project ‘Continuity and Discontinuity of Pre-war Legal Systems in Post-war Successor States (1918–1939)’ is co-financed by the Governments of Czechia, Hungary, Poland and Slovakia through Visegrad Grants from International Visegrad Fund. The mission of the fund is to advance ideas for sustainable regional cooperation in Central Europe. Visegrad Grant No. 22030159.

FUNDING

Słowa kluczowe

Hungarian law, non-material damage, torts, Central Europe

Bibliografia

Legal sources

Ruling of the OGH of 1 April 1908: “Seduction of a female person: Conditions and scope of compensation claims”. In Leopold Pfaff, Josef von Schey and Vincenz Krupský, Sammlung, Bd. 45, no. 4185. Wien: Manz, 1910.

Ruling of the OGH of 17 June 1913: “Indemnity: Requirements for the transfer of the claim to the heirs”. In Leopold Pfaff, Josef von Schey and Vincenz Krupský, Sammlung, Bd. 50, no. 6485. Wien: Manz, 1915.

Ruling of the Polish Supreme Court of 25 November 1937, II C 1306/37. In OSN(C) 8 (1938), no. 374.

Verordnung des Justizministeriums vom 1. Mai 1853, zu Folge welcher vor den Strafgerichten auf die Entrichtung des Homagiums (Blutgeldes) nicht mehr zu erkennen ist, RGBl., 75/1853.

Monographs

Almási, Anton. Ungarisches Privatrecht. Bd. 1–2. Berlin–Leipzig: De Gruyter, 1923–1924.

Bató, Szilvia. “Rechtssicherheit im ungarischen Strafrecht vor 1880”. In Freiheit – Sicherheit – (Straf)Recht: Beiträge eines Humboldt-Kollegs, eds. Krisztina Karsai, Ferenc Nagy and Zsolt Szomora, 25–45. Osnabrück: V&R unipress, 2011.

Beňa, Jozef and Gábriš, Tomáš. Právne dejiny Slovenska I (do roku 1918). Bratislava: Univerzita Komenského v Bratislave, Právnickáfakulta, 2015.

Bokwa, Krzysztof. “Odszkodowanie oraz zadośćuczynienie w prawie polskim i austriackim. Rys historyczny i prawnoporównawczy”. In Pomniki prawa na przestrzeni wieków, eds. Kacper Górski, Jakub Pokoj, Damian Szczepaniak and Łukasz Szymura, 131–40. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2017.

Bokwa, Krzysztof and Jarosz, Iwo. “The History of Old Hungarian Private Law: An Unexpected Answer to Modern Challenges?” Russian Journal of Legal Studies 7(2) (2020): 69–76.

Bokwa, Krzysztof Jarosz, Iwo. “Monetary compensation for nonmaterial damage now and then in the perspective of French and Polish legal systems”. Fundamental and applied researches in practice of leading scientific schools 40, no. 4 (2020): 9–17.

Bydlinski, Franz. “Der immaterielle Schaden in der österreichischen Rechtsentwicklung”. In Festschrift für Ernst von Caemmerer zum 70. Geburtstag, eds. Hans Claudius Taschner, Marschall von Bieberstein, Hans Claudius Ficker, Detlef Konig and Hans G. Leser, 785–805. Tübingen: J.C.B. Mohr (Paul Siebeck), 1978.

Chlamtacz, Marceli. Sposoby wynagrodzenia szkody w polskim kodeksie zobowiązań i w prawodawstwach nowożytnych. Lwów: Drukarnia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, 1936.

Ciągwa, Józef. “Recepcja prawa węgierskiego na Spiszu i Orawie po roku 1920”. Studia Historyczne 39, no. 2 (1996): 199–222.

Ciągwa, Józef. “Zniesienie pańszczyzny na Spiszu w latach 1931–1934”. Studia Iuridica Lublinensia 25, no. 3 (2016): 165–78.

Dziadzio, Andrzej. “Austriacki kodeks cywilny ABGB na ziemiach polskich w XX wieku”. In Ustrój i prawo w przeszłości dalszej i bliższej. Studia historyczne o prawie dedykowane Prof. Grodziskiemu w pięćdziesiątą rocznicę pracy naukowej, eds. Jerzy Malec and Wacław Uruszczak, 501–14. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001.

Ebert, Ina. Pönale Elemente im deutschen Privatrecht. Von der Renaissance der Privatstrafe im deutschen Recht. Tübingen: Mohr Siebeck, 2004.

Felczak, Wacław. Ugoda węgiersko-chorwacka w 1868 r. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1969.

Gábriš, Tomáš. Dočasné súdne pravidlá Judexkuriálnej konferencie z roku 1861. Bratislava: Wolters Kluwer, 2011.

Górnicki, Leonard. “Metoda opracowania i koncepcja kodeksu zobowiązań z 1934 roku”. Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 3063, no. 305 (2008): 79–94.

Górnicki, Leonard. Prawo cywilne w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Wrocław: Kolonia Limited, 2000.

Guzik-Makaruk, Ewa Monika and Fiedorczyk, Piotr. “The Achievements of the Codification Commission of the Second Republic of Poland –a Century After Regaining the Independence”. Internal Security 2018, special iss.: 17–29.

Heymann, Ernst. Das ungarische Privatrecht und der Rechtsausgleich mit Ungarn. Tübingen: Mohr, 1917.

Homoki-Nagy, Mária. “Szerződésen kívüli károkozásért valófelelősségnél a 18.–19. században”. Acta Universitatis Szegedensis: Acta Iuridica et Politica 61 (2002): 214–23.

Jarra, Eugeniusz. Szkody moralne a polski kodeks zobowiązań. Warszawa: Drukarnia Kasy im. Mianowskiego, 1935.

Jung, Johann. Darstellung des ungarischen Privat-Rechtes, Bd. 1–5. Wien: B. Ph. Bauer, 1818.

Kadlec, Karel. Verböczyovo Tripartitum a soukromé právo uherské i chorvatské šlechty v něm obsažené. Praha: ČeskáAkademie, 1902.

Karner, Ernst, Koziol, Helmut. Der Ersatz ideellen Schaden im österreichischen Recht und seine Reform: Gutachten. Wien: Manz, 2003.

Korzonek, Jan and Rosenblüth, Ignacy. Kodeks zobowiązań. Komentarz. Przepisy wprowadzające, wyciągi z motywów ustawodawczych, ustawy dodatkowe. T. 1. Kraków: Księgarnia Powszechna, 1936.

Lewandowicz, Maria. “Is there a Polish Legal Tradition? On the Margins of Considerations Regarding the 1933 Code of Obligations”. Journal on European History of Law 8, no. 2 (2017): 72–6.

Longchamps de Bérier, Roman. Uzasadnienie projektu Kodeksu Zobowiązań z uwzględnieniem ostatecznego tekstu kodeksu w opracowaniu głównego referenta projektu Prof. Romana Longchamps de Berier. Art. 1–167. Warszawa: Wydawnictwo Urzędowe Komisji Kodyfikacyjnej, 1934.

Luby, Štefan. Dejiny súkromného práva na Slovensku. Bratislava: VIA, 2002.

Łapicki, Borys. “Zadośćuczynienie za szkodę niematerialną w projekcie polskiego prawa zobowiązań”. Palestra 2, no. 5 (1925): 761–70.

Malec, Dorota. “ABGB w pracach Komisji Kodyfikacyjnej (1919–1939). Wzorzec pozytywny czy negatywny?” Czasopismo Prawno-Historyczne 63, no. 2 (2011): 31–48.

Matys, Justyna. Model zadośćuczynienia pieniężnego z tytułu szkody niemajątkowej w kodeksie cywilnym. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business, 2010.

Neschwara, Christian. “Das ABGB in Ungarn”. In Österreichs Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch (ABGB). Eine europäische Privatrechtskodifikation. Band III: Das ABGB außerhalb Österreichs, ed. Elisabeth Berger, 33–134. Berlin: Duncker & Humblot, 2010.

Neschwara, Christian. “Österreichs Recht in Ungarn –Geltung und Wirkung vor und nach dem Ausgleich”. In Rechtsgeschichtliche Vorträge, Heft 52 – Der österreichisch-ungarische Ausgleich 1867, ed. Barna Mezey, 104–12. Budapest: Magyar Tudományos Akadémia, 2008.

Pfaff, Leopold, Schey, Josef von and Krupský, Vincenz. Sammlung von Zivilrechtliche Entscheidungen des k.k. Obersten Gerichtshofes [multiple bands], Wien: Manz, 1896.

Putz, Carl. Beiträge zur Geschichte des ungarischen Privatrechtes als Einleitung in das Studium desselben. Wien: In Commission bei Gotthard Capellen, 1869.

Putz, Carl. System des ungarischen Privatrechtes. Wien: Manz, 1870.

Sójka-Zielińska, Katarzyna. Wielkie kodyfikacje cywilne. Historia i współczesność. Warszawa: Liber, 2009.

Strasser, Rudolf. Der immaterielle Schaden im österreichischen Recht. Wien: Manz, 1966.

Szalma, József. “Der Einfluss des ABGB in der Rechtsprechung des ungarischen Obersten Gerichtshofes (Curia). Präzedenzien zum Schadenersatzrecht in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts”. In Festschrift für Wilhelm Brauneder zum 65. Geburtstag. Rechtsgeschichte mit internationaler Perspektive, eds. Gerald Kohl, Christian Neschwara and Thomas Simon, 671–86. Wien: Manz, 2008.

Szalma, József. Rechtsgeschichtliche Vorträge, Heft 33 – Haupttendenzen im ungarischen (Deliktrecht) Haftpflichtrecht. Budapest: Magyar Tudományos Akadémia, 2005.

Szpunar, Adam. “Czyny niedozwolone w kodeksie cywilnym”. Studia Cywilistyczne 15 (1970): 31–112.

Szpunar, Adam. Zadośćuczynienie za szkodę niemajątkową. Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Branta, 1999.

Till, Ernest. Polskie prawo zobowiązań. (Część ogólna). Projekt wstępny z motywami. Lwów: Komisja Kodyfikacyjna. Rzeczypospolitej Polskiej, 1923.

Zoll, Fryderyk. “Prawa osobiste w zarysie ze stanowiska prawa prywatnego austriackiego”. Czasopismo Prawno-Ekonomiczne, ed. Franciszek Xawery Fierich, 535–63. Kraków: Towarzystwo Prawnicze i Ekonomiczne, 1903.

Internet source

A Pallas nagy lexikona, vol. 6. http://www.kislexikon.hu/fejvaltsag.html (accessed: 10.12.2021).

Informacje

Informacje: Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Tom 15 (2022), s. 293 - 306

DOI: https://doi.org/10.4467/20844131KS.22.020.15723

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Liability for Non-material Damage in Hungarian Law in the 19th–20th Centuries in Comparison with Austrian and Polish Codifications

Angielski:

Liability for Non-material Damage in Hungarian Law in the 19th–20th Centuries in Comparison with Austrian and Polish Codifications

Autorzy

Krzysztof Bokwa

https://orcid.org/0000-0002-7625-6809

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 30.06.2022

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY-NC-ND

Udział procentowy autorów:

Krzysztof Bokwa (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Angielski

Liczba wyświetleń: 554

Liczba pobrań: 753

Pobierz xml