FAQ
Logo of SAP

O Ryszardzie Przelaskowskim (1903-1971) z powodu 50. rocznicy jego śmierci

Data publikacji: 28.05.2024

Archiwista Polski, Tom 27 (2023), Nr 1 (102), s. 30 - 55

https://doi.org/10.4467/14259893ARPL.23.003.19773

Autorzy

Waldemar Chorążyczewski
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-0063-0032 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

O Ryszardzie Przelaskowskim (1903-1971) z powodu 50. rocznicy jego śmierci

Abstrakt

Zapoczątkowanie w roku 2022 cyklu wykładów pod nazwą „Konarski Lecture”, a także reedycja w polsko-angielskiej wersji językowej podręcznika Kazimierza Konarskiego Nowożytna archiwistyka polska i jej zadania rodzą pytanie o ciąg dalszy upamiętniania wybitnych archiwistów polskich. Jedną z postaci, na które warto zwrócić uwagę, jest Ryszard Przelaskowski (1903–1971), autor Programu prac wewnętrznych w archiwach nowożytnych (1935) przetłumaczonego już w 1940 r. na język angielski. Przejście Ryszarda Przelaskowskiego w 1939 r. z pracy w archiwum do pracy w bibliotece spowodowało zmianę jego zainteresowań badawczych. Przelaskowski pozostawił serię opracowań z zakresu bibliotekarstwa, w których wskazywał na związki i podobieństwa archiwistyki, bibliotekoznawstwa i muzealnictwa jako nauk informacyjnych. Autor tego artykułu w rozprawie opublikowanej w 2010 r. zwrócił uwagę na prekursorstwo Przelaskowskiego w tym zakresie. Późniejsze, pogłębione studia Klaudii Leśniewskiej (Jędrzejewskiej) i Moniki Cołbeckiej potwierdziły tę tezę. Autor postuluje potrzebę opracowania całościowej monografii naukowej i zawodowej aktywności Ryszarda Przelaskowskiego. Jest to szczególnie ważne w dobie ponownego rodzenia się poczucia zasadniczej jedności archiwów, bibliotek i muzeów, a także potrzeby ujęcia tej jedności w teorii naukowej.

Bibliografia

Archiwum Akt Dawnych w Warszawie w latach 1918–1926, „Archeion”, t. 2, 1927.

Bańkowski P., Kazimierz Bogdan Konarski (27 maja 1886 r. – 3 listopada 1972 r.), „Archeion”, t. 59, 1973.

Biernat A., Przelaskowski Ryszard, [w:] Słownik historyków polskich, red. K. Baczkowski, M. Prosińska-Jackl, Warszawa 1994.

Chorążyczewski W., Myśl archiwalna Ryszarda Przelaskowskiego, [w:] Ryszard Przelaskowski: dyrektor, bibliotekarz, archiwista, Warszawa 2010.

Cołbecka M., „Usługi informacyjne archiwów”, Toruń 2020, rozprawa doktorska przygotowana pod kierunkiem Waldemara Chorążyczewskiego jako promotora i Sabiny Cisek jako promotor pomocniczej.

Cołbecka M., Informacyjny wymiar archiwistyki w myśli Ryszarda Przelaskowskiego, „Archiwista Polski”, nr3(83), 2016.

Dział urzędowy, „Archeion”, t. 8, 1930.

Guzek W., Chorążyczewski W., Popłońska J., Ryszard Przelaskowski: dyrektor, bibliotekarz, archiwista, Warszawa 2010.

Guzek W., Ryszard Przelaskowski (1903–1971), [w:] Ryszard Przelaskowski: dyrektor, bibliotekarz, archiwista, Warszawa 2010.

Handelsman M., Historyka, cz. 1, Zasady metodologii historii, Zamość 1921.

Handelsman M., Historyka. Zasady metodologii i teorii poznania historycznego, Warszawa etc. 1928.

Inauguracja cyklu wykładów „Konarski Lectures”, https://archiwa.gov.pl/inauguracja-cyklu-wykladow-konarski-lectures/ [dostęp: 8.08.2023].

Jankowska J., Działalność Sekcji Archiwalnej warszawskiego koła Związku Bibliotekarzy i Archiwistów Polskich w Warszawie w 1947 r., „Archeion”, t. 17, 1948.

Jankowska J., Działalność Sekcji Archiwalnej warszawskiego koła Związku Bibliotekarzy i Archiwistów Polskich w pierwszym półroczu 1948 roku, „Archeion”, t. 48. 1948.

Jędrzejewska K., Teoretyczna myśl archiwalna Kazimierza Konarskiego (1886–1972), „Archiwa – Kancelarie – Zbiory”, nr 5 (7), 2014.

Konarski K., Bańkowski P., Ryszard Przelaskowski (9 IX 1903–11 II 1971), „Archeion”, t. 58, 1973.

Konarski K., Dalekie a bliskie. Wspomnienia szczęśliwego człowieka, Wrocław etc. 1965.

Konarski K., Kursy archiwalne, „Archeion”, t. 2, 1927.

Konarski K., Nowożytna archiwistyka polska i jej zadania, Warszawa 1929.

Konarski K., Nowożytna archiwistyka polska i jej zadania / Modern Polish Archival Science and its Purpose, przedmowa P. Pietrzyk, Warszawa 2022.

Konarski K., Podstawowe zasady archiwistyki, „Archeion”, t. 19–20, 1951.

Konarski S., Przelaskowski Ryszard (1903–1971), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 28, Wrocław etc. 1984–1985.

Kronika organizacyjno-naukowa archiwów polskich za rok 1947, oprac. K. Konarski, „Archeion”, t. 17, 1948.

Leśniewska K., Program prac wewnętrznych w archiwach nowożytnych Ryszarda Przelaskowskiego jako rozwinięcie myśli Kazimierza Konarskiego czy inne spojrzenie na archiwistykę, „Archiwista Polski”, 2012, nr 1 (65).

Mamczak-Gadkowska I., Archiwa państwowe w II Rzeczypospolitej, Poznań 2006.

P[awlikowska] E., Nota biograficzna o autorze, [w:] R. Przelaskowski, Zagadnienia teoretyczne organizacji bibliotek. Studia i szkice, Warszawa 1972.

Pudłowski L., „Zarys dziejów archiwistyki i zarządzania dokumentacją w Stanach Zjednoczonych w latach 1774–1940”, Toruń 2020, praca doktorska obroniona na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu w roku 2022.

Przelaskowski R., Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy w czwartym roku jej odbudowy (1948), Warszawa 1949, Odbitka uzupełniona z nr. 1–2/49 „Bibliotekarza”.

O Ryszardzie Przelaskowskim (1903-1971) z powodu 50. rocznicy jego śmierci Przelaskowski R., Organizacja bibliotek, Warszawa 1953, Związek Bibliotekarzy i Archiwistów Polskich. Korespondencyjny Kurs Bibliotekarski, skrypt nr 21.

Przelaskowski R., Planowanie działalności bibliotecznej, Warszawa 1954, Związek Bibliotekarzy i Archiwistów Polskich. Korespondencyjny Kurs Bibliotekarski, skrypt nr 22.

Przelaskowski R., Program prac wewnętrznych w archiwach nowożytnych, Warszawa 1935.

Przelaskowski R., W oczekiwaniu sejmu 1825 r., „Przegląd Historyczny”, t. 26, 1926, z. 1.

Przelaskowski R., Zagadnienia teoretyczne organizacji bibliotek. Studia i szkice, Warszawa 1972.

Sprawozdanie Wydziału Archiwów Państwowych z czynności w roku 1930, „Archeion”, t. 9, 1931.

Sprawozdanie z działalności archiwów państwowych, red. W. Łopaciński, „Archeion”, t. 9, 1931.

Sprawozdanie z działalności archiwów państwowych. Lata 1933 i 1934, oprac. A. Rybarski, „Archeion”, t. 13, 1935.

Sprawozdanie z działalności archiwów państwowych. Rok 1928, red. W. Łopaciński, „Archeion”, t. 6–7, 1930.

Sprawozdanie z działalności archiwów państwowych. Rok 1929, red. W. Łopaciński, „Archeion, t. 6–7, 1930.

Sprawozdanie z działalności archiwów państwowych. Rok 1931, „Archeion”, t. 10, 1932.

Sprawozdanie z działalności archiwów państwowych. Rok 1932, oprac. W. Łopaciński, „Archeion”, t. 11, 1933.

Sprawozdanie z działalności archiwów państwowych. Rok 1935, oprac. A. Rybarski, „Archeion”, t. 14, 1936.

Winnicka H., Przelaskowski Ryszard (19031971), [w:] Słownik biograficzny archiwistów polskich, t. 1, red. M. Bielińska, I. Janosz-Biskupowa, Warszawa–Łódź 1988, s. 175.

Wydział Archiwów Państwowych i archiwa państwowe, Archeion, t. 4, 1928, s. 203.

Informacje

Informacje: Archiwista Polski, Tom 27 (2023), Nr 1 (102), s. 30 - 55

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: O Ryszardzie Przelaskowskim (1903-1971) z powodu 50. rocznicy jego śmierci
Angielski: About Ryszard Przelaskowski (1903-1971) on the occasion of the 50th anniversary of his death

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-0063-0032

Waldemar Chorążyczewski
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-0063-0032 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Polska

Publikacja: 28.05.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Waldemar Chorążyczewski (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski