1. Slosorz T., Kształcenie zawodowe pielęgniarek w ujęciu historycznym, „Przegląd Nauk o Zdrowiu” 2014; 4 (41): 298–304.

2. Naczelna Izba Pielęgniarek i Położnych, Zabezpieczenie społeczeństwa polskiego w świadczenia pielęgniarek i położnych, Raport Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, Warszawa 2017.

3. Bajtor A., The importance of social and cultural factors to nursing status, “Int. J. Nurs. Pract.” 2003; 9: 328–335.

4. Interantional Council of Nursing, Nurses, Pielęgniarki są siłą na rzecz zmian, Efektywna opieka i racjonalne koszty, ICN, Geneva 2015, www.ptp.na1.pl/pliki/ICN/20150909_ICN_Pielegniarki_sa_sila_na_rzecz_zmian.pdf (accessed: 12.07.2017).

5. International Council of Nursing, Nurses, Pielęgniarki siłą na rzecz zmian, kluczowymi zasobami na rzecz zdrowia, ICN, Geneva 2014, www.ptp.na1.pl/pliki/ICN/ICN_Pielegniarki_sa_sila_2014.pdf (accessed: 06.06.2017).

6. International Council of Nurses and the World Bank, Strengthening Community and Frontline Health Workers for Universal Health Coverage, ICN, Geneva 2014, www.nurse.or.jp/nursing/international/icn/report/pdf/2014m/08-06.pdf (accessed: 10.06.2017).

7. World Health Organization, Strategic Directions for Strengthening Nursing and Midwifery Services 2011–2015, 2010d, ww.who.int/hrh/nursing_midwifery/en/(accessed: 05.06.2017).

8. Reeves S., Zwarenstein M., Goldman J., Barr H., Freeth D, Hammick M, Koppel I., Interprofessional education: effects on professional practice and health care outcomes, “Cochrane Database of Systematic Reviews” 2008; 1.

9. Keogh B., Review into the quality of care and treatment provided by 14 hospital trusts in England, overview report, 2013, https://www.nhs.uk/nhsengland/bruce-keogh-review/documents/pdf (accessed: 07.2017).

10. www.oecd.org/officialdocuments/publicdisplaydocumentpdf/?cote=delsa/hea/wd/hwp%282010%295&doclanguage=en (accessed: 14.04.2017).

11. Organisation for Economic Co-operation and Development, Nurses in advanced roles, A description and evaluation of experience in 12 developed countries, 2010,

12. The Joanna Briggss Institute Best Practice Information Sheet, Nurse-led intervention to reduce cardiac risk factor in adults, “Nursing and Health Sciences” 2010; 12: 288–292.

13. International Council of Nursing, Position statement on Participation of nurses in health service decision – making and policy development, www.icn.ch/images/stories/documents/publications/position_statements/D04_Parcticipation_Decision_making_Policy_Development.pdf (accessed: 02.05.2017).

14. Kringos D.S., Boerma W. van der Zee J., Groenewegen P., Europe’s strong primary care systems are linked to better population health but also to higher health spending, “Health Affairs” 2013; 32 (4): 686–694.

15. Masseria C., Irwin R., Thomson S., Gemmill M., Mossialos E., Primary care in Europe. Policy brief for the European Commission Directorate-General, “Employment, Social Affairs and Equal Opportunities” 2009; Unit E1 – Social and Demographic Analysis December 2009, London School of Economics and Political Science, file:///H:/RN2009_Primary%20care.pdf (accessed: 14.04.2017).

16. Salvage J., Pielęgniarstwo w działaniu, Publikacje regionalne WHO, Seria Europejska Nr 48, Warszawa 1998.

17. Kubisa J., Protesty pielęgniarek i położnych w kontekście reform ochrony zdrowia, 2009; 3, Biblioteka Online Think Thanku Feministycznego, www.ekologiasztuka.pl./pdf/f0086_TIFraport3_Pielegnarki-Kubisa.pdf (accessed: 08.06.2017).

18. Ostrowski P., Deregulacja rynkowa w procesie reformy ochrony zdrowia a protesty pielęgniarek i położnych, w: Kozek W. (ed.), Instytucjonalizacja stosunków pracy w Polsce, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2003.

19. Mullan B., Harrison J., Male and female nursing applicants’ attitudes and expectations towards their future careers in nursing, “J. Res. Nurs.” 2008; 13 (6): 527–539.

20. Keogh B, O’Lynn C., Male nurses’ experiences of gender barriers: Irish and American perspectives, “Nurse Educ.” 2007; 32 (6): 256–259.

21. Muldoon O.T., Reilly J., Career choice in nursing students: gendered constructs as psychological barriers, “J. Adv. Nurs.” 2003; 43 (1): 93–100.

22. Zabielska P., Bażydło M., Karakiewicz A., Grochans E., Jurczak A., Rotter I., Nurses’ Health in Shift Work, “Journal of Public Health. Nursing and Medical Rescue” 2014; 2: 14–17.

23. Domagała P., Kretowicz K., Żuralska R., Percepcja mężczyzn wykonujących zawód pielęgniarza w społeczeństwie, “Problemy Pielęgniarstwa” 2013; 21 (4): 462–470.

24. Dudak A., Wybrane aspekty funkcjonowania mężczyzn w zawodach sfeminizowanych, “Problemy Profesjologii” 2016; 2: 24–32.

25. The Best and Worst Jobs in the US-WSJ, http://online.wsj.com/news/articles/SB123119236117055127 (accessed: 30.09.2017).

26. Kłos J., Gromadecka-Sutkiewicz M., Zysnarska M., Medykalizacja – wyzwania XXI wieku, “Hygeia Public Health” 2014; 49 (3): 382–388.

27. Conrad, P., Mackie T., Mehrotra A., Estimating the costs of medicalization, “Social Science & Medicine” 2010; 70 (12): 1943–1947

28. International Council of Nurses, ICN Fact Sheet on Positive Practice Environments, 2013, www.icn.ch/images/stories/documents/publications/fact_sheets/9d_FS-Positive_Practice_Environments.pdf. (accessed: 16.07.2017).

29. Raport OECD, Health at Glance 2015, www.oecd.org (accessed: 16.07.2017).

30. Welton J.M., Fischer M.H., DeGrace S., Zone-Smith L., Hospital nursing costs, billing, and reimbursement, “Nurs. Econ.” 2006; 24 (5): 239–245.

31. Laport N., Sermeus W., Vanden Boer G., Van Herk P., Adjusting for nursing case mix in hospital reimbursement: a review of international practice, “Policy Politics and Nursing Practice” 2008; 9 (2): 94–102.

32. Sermeus W., Delesie L., Van den Heede K., Diya L., Lesaffre E., Measuring the intensity of nursing care: Making use of the Belgian Nursing Minimum Data Set., “International Journal of Nursing Studies” 2008; 45 (7): 1011–1021.

33. Sermeus W., Gillet G., Gillain D., Grietens J., Laport N., Michiels D., Thonon O., Vanden Boer G., Van Herck P., Van den Heede K., Development and validation of nursing resource weights for the Belgian Nursing Minimum Dataset in general hospitals: A Delphi questionnaire survey approach, “International Journal of Nursing Studies” 2009; 46 (2): 256–267.

34. Ślusarska B., Implementacja wybranych klasyfikacji diagnoz i interwencji pielęgniarskich dla praktyki pielęgniarstwa polskiego, “Zeszyty Naukowe. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie” 2016; 14 (1): 11–22.

35. Sobiech J., System jednorodnych grup pacjentów jako mechanizm finansowania szpitala, w: Rój J., Sobiech J. (ed.), Zarządzanie finansami szpitala, Wolters Kluwer, Warszawa 2006.

36. Groenewegen P.P., Strengthening weak primary care systems: Steps towards stronger primary care in selected western and eastern European countries, “Health Policy” 2013; 113 (1): 170–179.

37. Krytyczna analiza funkcjonowania podstawowej opieki zdrowotnej w Polsce, Warszawa 2016, oipip.elblag.pl/wp-content/uploads/2015/.../Krytyczna-analiza-POZ-8-czer-2016-1.pdf (accessed: 30.09.2017).

38. Aiken L.H., Clarke S.P., Sloane D.M., Lake E.T., Cheney T., Effects of hospital care environment on patient mortality and nurse outcomes, “Journal of Nursing Administration” 2008; 38 (5): 223–229.

39. Aiken L.H., Douglas M.S., Bruyneel L., Van de Heede K., Sermeus W., Nurses’ reports of working conditions and hospital quality of care in 12 countries in Europe, “International Journal of Nursing Studies” 2013; 50: 143–153.

40. Aiken L.H., Sloane D.M., Bruyneel L., Van den Heede K., Griffiths P., Busse R., Diodidous M., Kinnunen J., Kózka M., Lesaffre E., McHugh M.D., Moreno Casbas M.T., Rafferty A.M., Schwendimann R., Scott P.A., Tishelman C., van Achterberg T., Sermeus W., Nurse staffing and education and hospital mortality in nine European countries: A retrospective observational study, “The Lancet” 2014; 383 (9931): 1824–1830.

41. Heinen M.M., Achterberg T., Schwendimann R., Zander B., Matthews A., Kózka M,, Ensio E., Sjetne I.S., Moreno Casbas T., Ball J., Schoonhoven L., Nurses’ intention to leave their profession: A cross sectional observational study in 10 European countries, “International Journal Nursing Studies” 2012, Oct 26, pii: S0020-7489(12)00330-6. doi: 10.1016/j.ijnurstu.2012.09.019.

42. Duffield C., Diers D., O’Brien-Pallas L., Aisbett C., Roche M., King M., Aisbett K., Nursing staffing, nursing workload, the work environment and patient outcomes, “Applied Nursing Research” 2011; 24 (4): 244–255.

43. Buchan J., Parkin T., Sochalski J., International nurse mobility. Trends and policy implications, Bulletin of the WHO, Geneva 2003.

44. Barometr Zawodów, Wojewódzkie Urzędy Pracy, www.barometrzawodow.pl (accessed: 01.10.2017).

45. Kózka M., Efektywność kształcenia zawodowego pielęgniarek na studiach pierwszego stopnia w okresie transformacji systemu edukacji, Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, Kraków 2008.

46. Kózka M., Brzostek T., Ksykiewicz-Dorota A., Analysis of nurse staffing and factors determining the demand for health care in Poland, “Prog. Health Sci.” 2011; 1, 2: 59–66.

47. Ksykiewicz-Dorota A., Zarządzanie w pielęgniarstwie, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2013.

48. Gabryś T., Kózka M., Brzyski P., Kózka M., Brzostek T., Gabryś T., Brzyski P., Ogarek M., Cisek M., Przewoźniak L., Ksykiewicz-Dorota A., Gajda K., Wybrane czynniki determinujące ocenę jakości opieki pielęgniarskiej w szpitalach pełniących stały dyżur. Wyniki projektu RN4CAST, “Zeszyty Naukowe Ochrony Zdrowia. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie” 2012; 10 (B): 278–288, 2012; 10 (4): 267–277.

49. Cisek M., Przewoźniak L., Kózka M., Brzostek T., Brzyski P., Ogarek M., Gabryś T., Gajda K., Obciążenie pracą podczas ostatniego dyżuru w opinii pielęgniarek pracujących w szpitalach objętych projektem RN4CAST, “Zeszyty Naukowe Ochrony Zdrowia. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie” 2013; 11 (2): 210–224.