FAQ

Patriarchat Moskiewski w Ukrainie – piąta kolumna Rosji czy źródło wiary słowiańskiej? 

Publication date: 23.12.2023

Wschodnioznawstwo (Eastern Studies), 2023, Volume 17, pp. 379 - 394

https://doi.org/10.4467/20827695WSC.23.022.18740

Authors

Kateryna Białobrzeska
All publications →

Titles

Patriarchat Moskiewski w Ukrainie – piąta kolumna Rosji czy źródło wiary słowiańskiej? 

Abstract

Ze względu na największą liczbę parafii prawosławnych w Ukrainie, w stosunku do państw postradzieckich, Rosja za wszelką cenę dąży do utrzymania tam swego wpływu poprzez funkcjonowanie Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego (UKP PM), a konflikty religijne stały się nieodłącznym elementem ukraińskiej rzeczywistości. Pomiędzy wiernymi UKP PM a stronnikami Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Kijowskiego (UKP PK) istnieją wieloletnie starcia. Parafianie UKP PM nazywają osoby, które chodzą na msze do UKP PK, a później Kościoła Prawosławnego Ukrainy (KPU), odszczepieńcami oraz „zabłąkanymi”, a sam kościół – niekanonicznym, nawet po uzyskaniu tomosu w 2019 r. Natomiast zwolennicy KPU mianują UKP PM instrumentem polityki propagandowej Rosji. Wojna rosyjsko‑ukraińska rozpoczęła na nowo dyskusje nad statusem UKP PM w Ukrainie.


Moscow Patriarchate in Ukraine – the fifth column of Russia or the source of the Slavic faith?

Due to the largest number of Orthodox parishes in Ukraine compared to the post‑Soviet countries, Russia strives to maintain its influence there by all means through the functioning of the UOC MP, and religious conflicts have become an inseparable element of Ukrainian reality. There is a long‑term conflict between the faithful of the Ukrainian Orthodox Church of the Moscow Patriarchate and the supporters of the Ukrainian Orthodox Church of the Kiev Patriarchate. Due to the propaganda of hatred against the UOC PK, and later KPU, parishioners of the UOC PM name people who attend masses in KPU dissenters and „strays”, and the church itself – non‑canonical, even after obtaining the tomos in 2019. On the other hand, supporters of the Orthodox Church of Ukraine nominate the Orthodox Church of the Moscow Patriarchate as an instrument of Russia’s propaganda policy. The Russo‑Ukrainian war reopened discussions about the status of the UOC PM in Ukraine.

References

Bilous, O., Lyshe povna zaborona: stavlennya ukrainciv do moskovskoji cerkvy znachno pohirshylosya [14 VI 2023], https://www.rbc.ua/rus/news/lishe‑povna‑zaborona‑stavlennya‑ukrayintsiv-1686811992.html.

Chorna, I., Upershe v istorii Kyyevo‑Pecherskoji lavry molylysya za hetmana Mazepu [12 VI 2023], http://www.golos.com.ua/article/371494.  

Horbal, B., Rusofilstwo czy moskalofilstwo lub moskwofilstwo. Przyczynek do dys­kusji nad nieścisłościami terminologicznymi, [in:] Prace Komisji Wschodnio­europejskiej, t. IX, eds. A. Podraza, A.A. Zięba, H. Duć‑Fajfer, Kraków 2004.

Hordijchuk, I., Komisiya Minkultu zavershyla robotu v Kyyevo‑Pecherskij lavri: rezultaty [6 VI 2023], https://glavcom.ua/country/society/komisija‑minkultu‑zavershila‑robotu‑v‑kijevo‑pecherskij‑lavri‑rezultati-932458.html.

Karpyak, W., „Prosto zaboronyty UPC MP ne mozhna, bo vona ne ye yurydychnoyu osoboyu” – religiyeznavets Wiktor Yelenskyj [20 XI 2022], http://www.nrcu.gov.ua/news.html?newsID=100142.

Lyshe 63 cerkvy perejshly do PCU vid pochatku 2023 roku [10 IV 2023], https://opendatabot.ua/analytics/russian‑church‑april-23.

Matyash, T., Onufrii zustrivsya z polonenymy okupantamy w Kyyevo‑Pecherskyj lavri [22 VIII 2022], https://lb.ua/society/2022/08/22/526995_onufriy_zustrivsya_z_polonenimi.html.

Matyash, T., „Potribno trishky poterpity”: Yepifanij upevnenyj, shcho Kyyevo‑Pecherska ta Pochaivska lavry perejdut do PCU [5 VII 2023], https://lb.ua/society/2023/07/05/563745_potribno_trishki_poterpiti.html.

Perehid z UPC MP do PCU: chomu vazhlyvo ce zrobyty ta shcho ce zminyuye [26 IV 2023], https://dzvin.media/news/perehid‑z‑upcz‑mp‑do‑pczu‑chomu‑vazhlyvo‑cze‑zrobyty‑ta‑shho‑cze‑zminyuye/.

Romantsov, R., Tomos dla Ukrainy – konsolidacja czy podział społeczeństwa?, „Komentarze IEŚ”, 18 IV 2019, https://ies.lublin.pl/komentarze/tomos‑dla­‑ukrainy‑konsolidacja‑czy‑podzial‑spoleczenstwa/.

Sahan, O., Vysnovok religiyeznavchoi ekspertyzy Statutu pro upravlinnya Ukrainskoi Pravoslavnoi Cerkvy na nayavnist cerkovno‑kanonichnoho zvyazku z Moskovskym patriarchatom [2 II 2023], https://ukurier.gov.ua/uk/articles/visnovok‑religiyez-navchoyi‑ekspertizi‑statutu‑pro-/.  

Semenova, I., Istorychnyj demarsh chy „dymova zavisa”? Shcho oznachaye raptove rishennia UPC MP povnistyu vidokremytysya vid RPC i yak reaguye na noho Moskva [30 V 2022], https://nv.ua/ukr/ukraine/events/upc‑mp‑proti‑rpc‑ta‑patriarha‑kirila‑shcho‑vidbuvayetsya‑v‑cerkvi-novini‑ukrajini-50246269.html.  

Solodko, P., Istoria i suchasnist ukrainskoho pravoslavia. Statystyka [23 VII 2013], https://www.istpravda.com.ua/articles/2013/07/25/131816/.   

Szyszlak, T., Ukraińskie formacje policyjne i służby specjalne wobec konfliktów reli­gijnych na przełomie XX i XXI wieku, „Colloquium” 2015, nr 3.

Szyszlak, T., Wpływ sekurytyzacji Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego w jedno­ści z Patriarchatem Moskiewskim na zmiany w ustawodawstwie wyznaniowym Ukrainy po 2013 r., „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2021, t. 24.

Tereshchuk, H., Ukrainska chy prorosijska: yakoyu bude dolya Pochajivskoji lavry? Reportazh z Pochayeva [18 I 2023], https://www.radiosvoboda.org/a/pochayiv‑lavra‑obshuky‑zminy/32227335.html.

Yabluchna, A., Shcho warto znaty pro tak zvanu UPC MP [6 VI 2022], https://ukrainer.net/upts‑mp/.

Yavorska, T., Karta perehodiv hromad z Moskovskoho patriarhatu stanom na traven 2023 roku [12 V 2023], https://espreso.tv/skilki‑gromad‑uzhe‑pokinulo‑moskovskiy‑patriarkhat‑v‑ukraini‑karta‑po‑regionakh.

Information

Information: Wschodnioznawstwo (Eastern Studies), 2023, Volume 17, pp. 379 - 394

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Patriarchat Moskiewski w Ukrainie – piąta kolumna Rosji czy źródło wiary słowiańskiej? 

English:

Moscow Patriarchate in Ukraine – the fifth column of Russia or the source of the Slavic faith?

Published at: 23.12.2023

Article status: Open

Licence: CC BY-SA  licence icon

Percentage share of authors:

Kateryna Białobrzeska (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish