FAQ

„Nikdo nic neví”, czyli krótka historia czeskocieszyńskiego słupa granicznego

Publication date: 22.12.2021

Wschodnioznawstwo (Eastern Studies), 2021, Volume 15, pp. 113 - 137

https://doi.org/10.4467/20827695WSC.21.006.14713

Authors

Radosław Zenderowski
Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
Dewajtis 5, 01-815 Warszawa, Polska, Poland
https://orcid.org/0000-0003-0249-0499 Orcid
All publications →

Titles

„Nikdo nic neví”, czyli krótka historia czeskocieszyńskiego słupa granicznego

Abstract

Niniejszy artykuł odnosi się do wydarzenia, które wywołało lawinę kontrowersji i sporów, burząc oficjalnie zadekretowaną przez lokalnych polityków idyllę w relacjach między dwiema częściami podzielonego granicą państwową miasta – Cieszyna i Czeskiego Cieszyna. Wydarzeniem tym było uroczyste odsłonięcie repliki czechosłowackiego słupa granicznego z okresu I Republiki, w centrum Czeskiego Cieszyna, z okazji 100. rocznicy podziału Śląska Cieszyńskiego pomiędzy Czechosłowację i Polskę. Celem artykułu jest po pierwsze – rekonstrukcja dyskursu, jaki towarzyszył temu wydarzeniu, po drugie – analiza lokalnej polityki pamięci, w którą wpisują się poszczególne narracje i podejmowane działania. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej dokonano charakterystyki Cieszyna jako miasta podzielonego granicą państwową. W drugiej – opisano wydarzenie, które wywołało szereg głębokich kontrowersji w relacjach polsko‑czeskich. W trzeciej – przeanalizowano treść dyskursu odnoszącego się do symbolicznego znaczenia repliki czechosłowackiego słupa granicznego z okresu I Republiki ustawionej w centrum Czeskiego Cieszyna dla upamiętnienia 100‑lecia ustanowienia granicy dzielącej miasto na dwie części i powstania najmłodszego miasta I Republiki – Czeskiego Cieszyna.

„Nikdo nic neví”, which is a short history of the boundary post in the Czech Republic

This article refers to an event that caused an avalanche of controversy and disputes, destroying the idyll officially decreed by local politicians in the relations between the two parts of the city divided by the state border – Cieszyn and Česky Těšin. The event was the ceremonial unveiling of a replica of the Czechoslovak boundary post from the period of the First Republic, in the center of Česky Těšin, on the occasion of the 100th anniversary of the division of Cieszyn Silesia between Czechoslovakia and Poland. The aim of the article is, firstly, to reconstruct the discourse that accompanied this event, and secondly, to analyze the local politics of memory, in which individual narratives and undertaken actions fit in. The article consists of three parts. The first presents the characteristics of Cieszyn as a city divided by a state border. The second describes an event that caused a series of deep controversies in Polish‑Czech relations. The third part analyses the content of the discourse referring to the symbolic meaning of a replica of the Czechoslovak boundary post from the period of the First Republic. It is placed in the center of Česky Těšin to commemorate the 100th anniversary of the establishment of the border dividing the city into two parts and the establishment of the youngest city of the First Republic – Česky Těšin.

References

Download references
100‑lecie podziału administracyjnego Cieszyna. Wspólny głos Staszkiewicz i Hřebačkovej [31 VII 2020], https://wiadomosci.ox.pl/100‑lecie‑podzialu‑administracyjnego‑cieszyna‑wspolny‑
glos‑staszkiewicz‑i‑hrebackovej, 64645.
Česky statisticky uřad, Krajska reprezentace Ostrava, Sčitani lidu, domůa bytů 2001, okres Karvina, Moravskoslezsky kraj, Ostrava 2003, https://www.czso.cz/csu/xt/analyticke‑publikace.
Chlup, D., Nikt nie wiedział, co stanie na cokole?, „Głos” 2020, nr 59.
Drost, J., Burza wokół odsłonięcia pomnika słupa granicznego w Czeskim Cieszynie, czyli jaką nauczkę wynieść z przeszłości? [3 VIII 2020], https://dziennik„zachodni.pl/burza‑wokol‑odsloniecia‑pomnika‑slupa‑granicznego‑w‑
czeskim‑cieszynie‑czyli‑jaka‑nauczke‑wyniesc‑z‑przeszlosci/ar/c1‑15109624.
Eberhardt, P., Między Rosjąa Niemcami. Przemiany narodowościowe w Europie Środkowo‑Wschodniej w XX w., Warszawa 1996.
Feber, A., Głos w dyskusji: To nie powinno mieć miejsca, „Głos” 2020, nr 59.
Folwarczny, S., Czy już czas na stawianie słupów granicznych?, „Głos” 2020, nr 58.
Gawlik, S., Głos w dyskusji: To nie powinno mieć miejsca, „Głos” 2020, nr 59.
Główny Urząd Statystyczny, Struktura narodowo‑etniczna, językowa i wyznaniowa ludności Polski. Narodowy Spis Ludności i Mieszkań2011, Warszawa 2015, https://stat.gov.pl/spisy‑powszechne/nsp‑2011/nsp‑2011‑wyniki/struktura‑narodowo‑etniczna‑j
ezykowa‑i‑wyznaniowa‑ludnosci‑polski‑nsp‑2011%2C22%2C1.html.
Havlik, I., Česky nacionalismus v Českem Těšině[31 VIII 2020], https://www.parlamentnilisty.cz/arena/nazory‑a‑petice/Ivo‑Havlik‑Cesky‑nacionalismus‑
v‑Ceskem‑Tesine‑635429.
https://www.facebook.com/StaszkiewiczGabriela.
Kadłubiec, D., Co nam powinien uzmysłowić czeskocieszyński słup graniczny, „Głos” 2020, nr 61.
Kasperek, B., Głos w dyskusji: To nie powinno mieć miejsca, „Głos” 2020, nr 59.
Komentarz. Historia pewnego słupa [31 VII 2020], https://zwrot.cz/2020/07/komentarz‑historia‑pewnego‑slup.
Kraina, Cz., Głos w dyskusji: Słup, który dzieli (a miałpołączyć), „Głos Ziemi Cieszyńskiej” 2020, nr 31.
Krůl, M., Ustanoveni uředniho nazvu Ćesky Těšin, [in:] Česky Těšin 1920‑1989 vznik a vystavba města v me‑zivalečnem obdobi, eds. Z. Jirasek et al., Opava 2011.
Landwehr von Pragenau, M., Geschichte der Stadt Teschen. Bearbeitet von Walter Kuhn, Wurzburg 1976.
Legowicz, H., Głos w dyskusji: To nie powinno mieć miejsca, „Głos” 2020, nr 59.
Města a městečka v Čechach, na Moravěa ve Slezsku, 1. dil, ed. K. Kuča, Praha 1996.
Muzeum Těšinska slavi 100 let Města Česky Těšin, https://www.muzeumct.cz/aktuality/384‑muzeum‑tesinska‑slavi‑100‑let‑mesta‑cesky‑tesin.
Narodowy spis powszechny ludności i mieszkań2002, Warszawa 2003, https://stat.gov.pl/spisy‑powszechne/narodowe‑spisy‑powszechne/narodowy‑spis‑powszechny‑
2002/wyniki‑narodowego‑spisu‑powszechnego‑2002‑narodowosci‑oraz‑jezyka/.
Neścior, K., Głos w dyskusji: Słup, który dzieli (a miał połączyć), „Głos Ziemi Cieszyńskiej” 2020, nr 31.
Nijakowski, L.M., Domeny symboliczne. Konflikty narodowe i etniczne w wymiarze symbolicznym, Warszawa 2006.
Olbrycht, J., Głos w dyskusji: Słup, który dzieli (a miał połączyć), „Głos Ziemi Cieszyńskiej” 2020, nr 31.
Pustowka, T., Głos w dyskusji: To nie powinno mieć miejsca, „Głos” 2020, nr 59.
Schonwald, B., Chichot historii..., „Głos” 2020, nr 57.
Skoczylas, Ł., Lokalne polityki pamięci, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2015, nr 4.
Spyra, J., Przemiany demograficzne i społeczne Cieszyna w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku, [in:] Dzieje Cieszyna od pradziejów do czasów współczesnych, t. 3: Cieszyn od Wiosny Ludów do III Rzeczpospolitej, ed. I. Panic, Cieszyn 2010.
Staszkiewicz, G., Głos w dyskusji: To nie powinno mieć miejsca, „Głos” 2020, nr 59.
Szelong, K., Głos w dyskusji: To nie powinno mieć miejsca, „Głos” 2020, nr 59.
Sčitani lidu, domůa bytův roce 2001, https://www.czso.cz/csu/sldb/scitani_lidu_domu_a_bytu_v_roce_2001.
Toman, T., Poważne wątpliwości, „Głos” 2020, nr 58.
Wolff, T., Sklejony szlaban, „Głos” 2020, nr 58.
Zenderowski, R., „Okaleczone miasto”. Środkowoeuropejski los Cieszyna, „Pressje” 2009, nr 15.
Zenderowski, R., Cieszyn cieszy – Cieszyn smuci. Miasto podzielone granicą państwową jako środkowoeuropejskie miejsce pamięci, [in:] Wspólne czy osobne? Miejsca pamięci narodów Europy Wschodniej, ed. W. Śleszyński, Białystok‑Kraków 2011.

Information

Information: Wschodnioznawstwo (Eastern Studies), 2021, Volume 15, pp. 113 - 137

Article type: Original article

Titles:

Polish:

„Nikdo nic neví”, czyli krótka historia czeskocieszyńskiego słupa granicznego

English:
„Nikdo nic neví”, which is a short history of the boundary post in the Czech Republic

Authors

https://orcid.org/0000-0003-0249-0499

Radosław Zenderowski
Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
Dewajtis 5, 01-815 Warszawa, Polska, Poland
https://orcid.org/0000-0003-0249-0499 Orcid
All publications →

Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw
Dewajtis 5, 01-815 Warszawa, Polska, Poland

Published at: 22.12.2021

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Radosław Zenderowski (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish