cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEPublication date: 03.09.2024
Wielogłos, 2024, Issue 3 (61) 2024, pp. 59 - 79
https://doi.org/10.4467/2084395XWI.24.021.20086Authors
Celem artykułu jest przyjrzenie się niepokojącym aspektom wizualności w Lambrze i Kordianie Juliusza Słowackiego. Proponowany namysł nad rolą widzenia i bycia widzianym w romantycznych kreacjach bohaterów naznaczonych przez poetę ideowymi problemami swojego czasu prowadzi do pytania o aspiracje romantycznego podmiotu wizualnego. Zarówno dla Lambra, jak i dla Kordiana oko – własne i cudze – staje się źródłem niepokoju, a dążenia bohaterów, aby zapanować nad swoim wzrokiem i nad spojrzeniami innych są konsekwentnie podważane w obu utworach.
Bąk M., Twórczy lęk Słowackiego. Antagonizm wieszczów po latach, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2013.
Castle T., Phantasmagoria and the Metaphorics of Modern Reverie [w:] eadem, The Female Thermometer. Eighteenth-Century Culture and the Invention of the Uncanny, Oxford: Oxford University Press 1995.
Cieśla-Korytowska M., Brzydota (u) Słowackiego [w:] eadem, Słowacki. Poeta – myśliciel – eseista – człowiek, Kraków: Avalon 2022.
Czyż A., Dobra przemoc marzeń. Słowacki – barok – egzystencja [w:] Nasze pojedynki o romantyzm, red. D. Siwicka, M. Bieńczyk, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 1995.
Elkins J., The Object Stares Back. On the Nature of Seeing, San Diego–New York–London: Harcourt Brace & Company 1996.
Fieguth R., Granice ironii w „Kordianie” Juliusza Słowackiego [w:] Ciało, płeć, literatura. Prace ofiarowane Profesorowi Germanowi Ritzowi w pięćdziesiątą rocznicę urodzin, Warszawa: Wiedza Powszechna 2001.
Galperin W.H., The Return of the Visible in British Romanticism, Baltimore: John Hopkins University Press 1993.
Grave J., Uncanny Images. The „Night Sides” of the Visual Arts around 1800 [w:] Dark Romanticism. From Goya to Marx Ernst, ed. F. Krämer, Ostfildern: Hatje Cantz 2012.
Haywood I., Bloody Romanticism. Spectacular Violence and the Politics of Representation, 1776–1832, Basingstoke: Palgrave Macmillan 2006.
Huhtamo E., Elements of Screenology. Towards the Archaeology of the Screen, „Navigationene – Zeitschrift für Medien- und Kulturwissenschaften” 2006, no. 2.
Janion M., Uwięziony w morzu [w:] J. Słowacki, Lambro. Powstańca grecki, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1979.
Janion M., Żmigrodzka M., Romantyzm i egzystencja. Fragmenty niedokończonego dzieła, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria 2004.
Jazgarska A., Patrzący-widziane: spojrzenie i przestrzeń u Słowackiego. Itinerarium [w:] Piękno Juliusza Słowackiego, t. 3: Metamorphosis, red. J. Ławski, A. Janicka, Ł. Zabielski, Białystok: Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego 2014.
Jazgarska A., Spojrzenie jako próba zbliżenia. Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki [w:] Zbliżenie. Literatura – kultura – język – translatoryka, red. I. Fijałkowska-Janiak, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego 2011.
Kaiser K., „Dwubarwny światła […] promień”, czyli o barokowych żywiołach w romantycznym świecie „Lambra” [w:] Literatura i żywioły, red. M. Janoszka, L. Nawarecka, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2021.
Kalinowska M., Antymisteryjność „Kordiana” (w kręgu romantycznej ironiczności) [w:] Dramat polski: interpretacje, cz. 1: Od wieku XVI do Młodej Polski, red. J. Ciechowicz, Z. Majchrowski, wstęp i posł. D. Ratajczakowa, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria 2001.
Kolbuszewski J., Posąg człowieka na posągu świata. Glosa do „Kordiana” Juliusza Słowackiego, „Przegląd Humanistyczny” 1970, nr 4.
Kowalczykowa A., „Kordian” a obrazy romantyczne, „Twórczość” 1976, nr 3.
Kowalczykowa A., Słowacki, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1999.
Kudelska D., Juliusz Słowacki i sztuki plastyczne, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1997.
Lacan J., The Seminar of Jacques Lacan, ed. J.-A. Miller, Book XI: The Four Fundamental Concepts of Psychoanalysis, transl. A. Sheridan, New York–London: W.W. Norton & Company 1978.
Ławski J., Universum Słowackiego. Studia o wyobraźni, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 2020.
Majchrowski Z., Mapa i książka [w:] Geografia Słowackiego, red. D. Siwicka, M. Zielińska, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 2012.
Mickiewicz A., Dziady, cz. III [w:] idem, Dzieła, t. 3: Dramaty, oprac. Z. Stefanowska, Warszawa: Czytelnik 1999.
Mirzoeff N., Podmiot kultury wizualnej, przeł. M. Bryl, „Artium Quaestiones” 2006, nr 17.
Mix E.R., Marcus Atilius Regulus. Exemplum historicum, The Hague: Mouton 1970.
Słowacki J., Kordian. Część pierwsza trylogii. Spisek koronacyjny [w:] idem, Dzieła wszystkie, t. 2, red. J. Kleiner, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1952.
Słowacki J., Lambro. Powstańca grecki. Powieść poetyczna w dwóch pieśniach [w:] idem, Dzieła wszystkie, t. 2, red. J. Kleiner, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1952.
Słowacki mistyczny. Propozycje i dyskusje sympozjum. Warszawa 10–11 grudnia 1979, red. M. Janion, M. Żmigrodzka, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1981.
Thomas S., Romanticism and Visuality. Fragments, History, Spectacle, New York−London: Routledge 2008.
Tomasik W., Kordian i panoramy [w:] idem, Jezioro Genewskie. Śladami Krasińskiego i Słowackiego, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego 2021.
Tomkowski J., Kordian jako dramat mistyczny i gnostycki [w:] Lustra historii. Rozprawy i eseje ofiarowane Profesor Marii Żmigrodzkiej z okazji pięćdziesięciolecia pracy naukowej, red. M. Kalinowska, E. Kiślak, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich 1998.
Troszyński M., „Kordian”: dzieje bohatera, „Przegląd Humanistyczny” 1990, nr 3.
Information: Wielogłos, 2024, Issue 3 (61) 2024, pp. 59 - 79
Article type: Original article
Titles:
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Poland
Published at: 03.09.2024
Article status: Open
Licence: CC BY
Percentage share of authors:
Information about author:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 137
Number of downloads: 72