FAQ

Dotyk metafory. O metapoetyckich aspektach dotyku (głównie) w Sadzie rozstajnym Bolesława Leśmiana

Publication date: 07.03.2017

Wielogłos, 2016, Issue 3 (29) 2016: Szymborska – po latach, pp. 75 - 92

https://doi.org/10.4467/2084395XWI.16.021.6405

Authors

Rafał Milan
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
, Poland
https://orcid.org/0000-0002-5951-7421 Orcid
Contact with author
All publications →

Titles

Dotyk metafory. O metapoetyckich aspektach dotyku (głównie) w Sadzie rozstajnym Bolesława Leśmiana

Abstract

The Touch of Metaphor. On Metapoetic Aspects of Touch (Mainly) in Sad rozstajny (Bifurcated Orchard) by Bolesław Leśmian

The text is an attempt to widen the study field dealing with the senses in the world implied by the poetry of Bolesław Leśmian by including the so far neglected aspect of the essential role of touch in creating this world. The metapoetic reflection, inscribed in poems coming mainly from Leśmian’s first volume and being often the source and part of their plot, suggests the integral relation between the process of metaphorization (or, process of realizing a metaphor) and acting through touch in the presented reality. Thus understood, touch does not, however, constitute a simple metaphor of a creative act; rather, it problematizes the very (im)possibility of going beyond the “tangible” materiality of the text.
The interpretations carried out make it possible to visualize a specific – poetic – modality of touch, which is close to caress – as defined by Lévinas. In the face of the literary “reflexiveness” of that sense, the poem touches upon the non-literary reality like a shadow portending that which is not yet present.
 

References

Benjamin W., Dzieło sztuki w dobie jego technicznej reprodukcji [w:] idem, Twórca jako wytwórca. Eseje i rozprawy, przeł. R. Reszke, Warszawa 2011.

Benjamin W., O kilku motywach u Baudelaire’a [w:] idem, Konstelacje. Wybór tekstów, przeł. A. Lipszyc, A. Wołkowicz, Kraków 2012. 

Bergson H., Materia i pamięć. Esej o stosunku ciała do ducha, przeł. R. Weksler-Waszkinel, Kraków 2006.

Dziadek A., Projekt krytyki somatycznej, Warszawa 2014.

Fazan K., Leśmianowskie epifanie sceniczne. O baśniach mimicznych [w:] Twórczość Bolesława Leśmiana. Studia i szkice, red. T. Cieślak, B. Stelmaszczyk, Kraków 2000.

Głowiński M., O języku poetyckim Leśmiana [w:] idem, Zaświat przedstawiony. Szkice o poezji Bolesława Leśmiana, Kraków 1998.

Głowiński M., Słowo i pieśń (Leśmiana poezja o poezji) [w:] idem, Zaświat przedstawiony. Szkice o poezji Bolesława Leśmiana, Kraków 1998.

Głowiński M., Zaświat przedstawiony [w:] idem, Zaświat przedstawiony. Szkice o poezji Bolesława Leśmiana, Kraków 1998.

Heidegger M., Bycie i czas, przeł. B. Baran, Warszawa 1994.

Heidegger M., Rzecz, przeł. J. Mizera, „Principia” 1996–1997 (t. XVI–XVII).

Leśmian B., Poezje zebrane, Warszawa 2010.

Lévinas E., Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, przeł. M. Kowalska,
Warszawa 2002.

Łapiński Z., Metafizyka Leśmiana [w:] Studia o Leśmianie, red. M. Głowiński,
J. Sławiński, Warszawa 1971.

Łebkowska A., Jak ucieleśnić ciało: o jednym z dylematów somatopoetyki, „Teksty Drugie” 2014, nr 4.

Markowski M.P., Polska literatura nowoczesna. Leśmian, Schulz, Witkacy, Kraków 2007.

Miłosz Cz., Wiersze wszystkie, Kraków 2011.

Nawrocki M., Wariacje istnieniowe. O ontologii poetyckiej Bolesława Leśmiana,
Tarnów 2009.

Nycz R., „Słowami… w świat wyglądam”. Bolesława Leśmiana poezja nowoczesna [w:] idem, Literatura jako trop rzeczywistości. Poetyka epifanii w nowoczesnej literaturze polskiej, Kraków 2012.

Pilch U.M., Podmiot zamknięty w spojrzeniu. „Sad rozstajny” Bolesława Leśmiana [w:] Stulecie „Sadu rozstajnego”, red. U.M. Pilch, M. Stala, Kraków 2014.

Podraza-Kwiatkowska M., Gdzie umieścić Leśmiana? Próba lokalizacji historycznoliterackiej [w:] Studia o Leśmianie, red. M. Głowiński, J. Sławiński, Warszawa 1971.

Przymuszała B., Szukanie dotyku: problematyka ciała w polskiej poezji współczesnej, Kraków 2006.

Schulz B., Księga listów, oprac. J. Ficowski, Gdańsk 2002.

Spólna A., Dotyk i niedotykalne w „Sadzie rozstajnym” Bolesława Leśmiana [w:] Stulecie „Sadu rozstajnego”, red. U.M. Pilch, M. Stala, Kraków 2014.

Stala K., Na marginesach rzeczywistości. O paradoksach przedstawiania w twórczości Brunona Schulza, Warszawa 1995.

Stala M., Metafora w liryce Młodej Polski. Metamorfozy widzenia poetyckiego,
Warszawa 1988.

Stelmaszczyk B., Leśmianowski „cień” – symbol rozszerzonej przestrzeni podmiotu [w:] Stulecie „Sadu rozstajnego”, red. U.M. Pilch, M. Stala, Kraków 2014.

Szwed P., Z księgi romantycznych przeczuć. Motyw „widzącej natury” w poezji Bolesława Leśmiana [w:] Leśmian nowoczesny i ponowoczesny, red. B. Grodzki, D. Trześniowski, Radom 2012.

Winiecka E., Z wnętrza dystansu. Leśmian – Karpowicz – Białoszewski – Miłobędzka, Poznań 2012.

Zawadzki A., Literatura a myśl słaba, Kraków 2009.

Zięba J., Pieniądz i słowo. Nowoczesne paradoksy Leśmianowskiego języka poetyckiego, „Teksty Drugie” 2010, nr 6.

Żyrmunski W.M., Metafora w twórczości Błoka, przeł. Z. Saloni [w:] Rosyjska szkoła stylistyki, oprac. M.R. Mayenowa, Z. Saloni, Warszawa 1970.

Information

Information: Wielogłos, 2016, Issue 3 (29) 2016: Szymborska – po latach, pp. 75 - 92

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Dotyk metafory. O metapoetyckich aspektach dotyku (głównie) w Sadzie rozstajnym Bolesława Leśmiana

English:

The Touch of Metaphor. On Metapoetic Aspects of Touch (Mainly) in Sad rozstajny (Bifurcated Orchard) by Bolesław Leśmian

Authors

https://orcid.org/0000-0002-5951-7421

Rafał Milan
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
, Poland
https://orcid.org/0000-0002-5951-7421 Orcid
Contact with author
All publications →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Poland

Published at: 07.03.2017

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Rafał Milan (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish