FAQ

„Realizacja Dharmy Buddhy w nurcie budownictwa socjalistycznego społeczeństwa”. O początkach drogi do legalizacji pierwszej wspólnoty buddyjskiej w PRL

Publication date: 2021

Studia Religiologica, 2021, Volume 54 Issue 3, pp. 217 - 233

https://doi.org/10.4467/20844077SR.21.014.16551

Authors

Przemysław Skrzyński
Centre for Comparative Studies of Civilisations of the Jagiellonian University, Grodzka 52 Street, 31-044 Krakow
https://orcid.org/0000-0001-7475-7514 Orcid
All publications →

Titles

„Realizacja Dharmy Buddhy w nurcie budownictwa socjalistycznego społeczeństwa”. O początkach drogi do legalizacji pierwszej wspólnoty buddyjskiej w PRL

Abstract

“The Implementation of the Buddha-Dharma in the Construction of Socialist Society”. On the Beginning of Legalization of the First Buddhist Community in the Polish People’s Republic

The pioneering community of Polish Buddhists called “Zen Circle”, operating in the 1970s, raised well-founded concerns of national public and administrative order bodies. This group, derived mainly from artistic and hippie environments, should be considered one of the most original and radical manifestations of an alternative and contesting culture to the reality of the People’s Republic of Poland. At the same time, the effectiveness of the activities undertaken by the community in the administrative field, led to a precedent situation in which its religious and non-religious activities were legalized. In this article, I reconstruct the administrative efforts made in the first period of community activity (1975–1978), but above all, I analyze the attitudes and motivations of the parties involved in the above-mentioned process: community members, decision-making officials and services responsible for the internal security of the country. Based both on the group’s internal materials and interviews with members, as well as on documents prepared by state bodies, I analyze the process of shaping the identity of the first Polish Buddhists.

References

Archiwa

Archiwum Akt Nowych w Warszawie.

Archiwum Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku.

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.

Archiwum prywatne Andrzeja Urbanowicza.

Opracowania

Dziurok A., Wstęp, [w:] Metody pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa wobec kościołów i związków wyznaniowych 1945–1989, A. Dziurok (red.), Warszawa 2004.

Gawkowski J., Cisza jest wskazana. Rozmowa z Urszulą Broll, „Dwutygodnik”, https://www.dwutygodnik.com/artykul/9004-cisza-jest-wskazana.html [dostęp: 13.07.2021].

Hubanowa-Siemieńska E., Monografia buddyjskiej grupy wyznaniowej „Zen – Sangha”, [w:] Ruchy pogranicza religii i nauki jako zjawisko socjopsychologiczne. T. 3, T. Doktór, K. Koseła (red.), Warszawa 1989.

Illg J., Podziemne poddasze, [w:] Katowicki underground artystyczny po 1953 roku, J. Zagrodzki (red.), Katowice 2004.

Kapleau P., The Three Pillars of Zen: Teaching, Practice, Enlightenment, Boston 1965 [wyd. pol. Trzy filary zen. Nauka, praktyka, oświecenie, przeł. J. Dobrowolski, wyd. uzup. i popr., Łódź 2012].

Kosior K., Buddyzm w Polsce, „Nomos” 1997, nr 18–19.

Łagosz Z., Kryptonim Budda. Aparat represji wobec Andrzeja Urbanowicza, „Kwartalnik Horyzonty” 2012, nr 3.

Metody pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa wobec kościołów i związków wyznaniowych 1945–1989, A. Dziurok (red.), Warszawa 2004.

Pasek Z., Ruch Zielonoświątkowy. Próba monografii, Kraków 1992.

Sadowy J., Buddyzm w Polsce. Operacyjna kontrola środowiska przez Wydział IV SB Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych we Wrocławiu, Legionowo [b.d.w.], maszynopis.

Sar J., Historia pierwszej buddyjskiej grupy medytacyjnej w Polsce, „Przestrzeń” 2018, nr 10. Świątkowski H., Wyznania religijne w Polsce ze szczególnym  względnieniem ich stanu prawnego, 1: Wyznania i związki religijne, Warszawa 1937.

The Tibetan Book of the Dead – or the After-Death Experiences on the Bardo Plane, according to Lama Kazi Dawa-Samdup’s English Rendering, przeł. i oprac. W.Y.  Evans-Wentz, Londyn 1960 (wyd. pol. Tybetańska księga umarłych. Wielkie wyzwolenie z bar-do przez słuchanie, przeł. i oprac. I. Kania, „Literatura na Świecie” 1985, nr 8–9 [169–170]).

Tracz B., Katowicka ścieżka zen, „CzasyPismo” 2012, nr 1.

Tracz B., Zen na poddaszu. Przyczynek do recepcji buddyzmu w Polsce, „Polska 1944/45–1989. Studia i materiały” 2018, nr 16.

Urbanowicz A., Dotknięcia. Ślady, [w:] Oneiron. Ezoteryczny krąg artystów z Katowic, P. Mrass et al. (red.), Katowice 2006.

Urbanowicz A., Dziennik działalności Koła Zen. 26 września–3 marca 1976, maszynopis powielany.

Urbanowicz A., Pan Piskor gromi koniunkturalizm, „ARTPapier”, http://artpapier.com/pliki/archiwum_styczen_04/recplast/pan%20piskor%20gromi.html [dostęp:  .04.2022].

Urbanowicz A., Trzy filary czego?, niepublikowany maszynopis. Waniek H., Hypotenuse. Obok Dharmy, niepublikowany maszynopis. Waniek H., Od początku, niepublikowany maszynopis.

Wysoczański W., Prawo wewnętrzne nierzymskokatolickich kościołów i wyznań w PRL, Warszawa 1971.

Information

Information: Studia Religiologica, 2021, Volume 54 Issue 3, pp. 217 - 233

Article type: Original article

Titles:

Polish:
„Realizacja Dharmy Buddhy w nurcie budownictwa socjalistycznego społeczeństwa”. O początkach drogi do legalizacji pierwszej wspólnoty buddyjskiej w PRL
English:
“The Implementation of the Buddha-Dharma in the Construction of Socialist Society”. On the Beginning of Legalization of the First Buddhist Community in the Polish People’s Republic

Authors

https://orcid.org/0000-0001-7475-7514

Przemysław Skrzyński
Centre for Comparative Studies of Civilisations of the Jagiellonian University, Grodzka 52 Street, 31-044 Krakow
https://orcid.org/0000-0001-7475-7514 Orcid
All publications →

Centre for Comparative Studies of Civilisations of the Jagiellonian University, Grodzka 52 Street, 31-044 Krakow

Published at: 2021

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Przemysław Skrzyński (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish