FAQ

The cultural linguistic image of the dog in Spanish lexicography

Publication date: 29.11.2023

Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2023, Volume 140, Issue 4, pp. 309 - 326

https://doi.org/10.4467/20834624SL.23.016.18638

Authors

Ewa Stala
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
All publications →

Titles

The cultural linguistic image of the dog in Spanish lexicography

Abstract

The aim of the current article is to present the history of the Spanish lexeme perro ‘dog’ in Spanish lexicography. We will begin with an overview of the discussion of the etymology of the word itself and information about its earliest attestations. Subsequently, we will trace both the presence and the content of the dictionary entries for this lexeme from the beginnings of Spanish lexicography. The final part of the article considers contemporary lexicography, and thus we will address the rich phraseology associated with the lexeme perro, which may serve as a basis for further language and culture-related research. The article contributes to the field of cultural linguistics, but due to the examined corpus, it also includes observations of a lexicographic nature.

References

Primary sources

Alemany y Bolufer J. 1917. Diccionario de la Lengua Española. Barcelona: Ramón Sopena.

Cantera Ortiz de Urbina J., Gomis Blanco P. 2007. Diccionario de fraseología española. Madrid: Abada Editores S.L.

Corominas J. 2010 [1961]. Breve diccionario etimológico de la lengua castellana. Madrid: Gredos.

Corominas J., Pascual J.A. 1989. Diccionario Crítico Etimológico Castellano e Hispánico. Madrid: Gredos.

de Alcalá P. 1505. Vocabulista arávigo en letra castellana. En Arte para ligeramente saber la lengua aráviga. Granada: Juan Varela.

de Covarrubias S. 1611. Tesoro de la lengua castellana o española. Madrid: Luis Sánchez.

de las Casas C. 1570. Vocabulario de las dos lenguas toscana y castellana. Sevilla: Francisco de Aguilar y Alonso Escribano.

de Terreros y Pando E. 1786–1793. Diccionario castellano con las voces de ciencias y artes y sus correspondientes en las tres lenguas francesa, latina e italiana […]. Madrid: Viuda de Ibarra.

de Toro y Gómez M. 1901. Nuevo diccionario enciclopédico ilustrado de la lengua castellana. Paris, Madrid: Librería Armand Colin – Hernando y Cía.

Diez F. 1887. Etymologisches Wörterbuch der romanischen Sprachen. Bonn: A. Scheler.

Diccionario de la lengua castellana, en que se explica el verdadero sentido de las voces, su naturaleza y calidad, con las phrases o modos de hablar, los proverbios o refranes, y otras cosas convenientes al uso de la lengua […]. Compuesto por la Real Academia Española. Madrid: Imprenta de la Real Academia Española, por los herederos de Francisco del Hierro, 1737 and subsequent editions.

DLE = Diccionario de la Lengua Española online [available at: http://dle.rae.es/?id=SihVF3L,

last accessed: 8 May 2022].

Domínguez R.J. 1853. Diccionario Nacional o Gran Diccionario Clásico de la Lengua Española (1846–47). [5th ed.]. Madrid, Paris: Establecimiento de Mellado.

Domínguez R.J. 1869. Nuevo suplemento al Diccionario Nacional o Gran Diccionario Clásico de la Lengua Española. Madrid: Imprenta y Librería Universal de los Sres. Crespo, Martín y Comp. Editores.

Moliner M. 1991. Diccionario de uso del español. Madrid: Gredos.

Nebrija E.A. 1495?. Vocabulario español-latino. Salamanca: Impresor de la Gramática castellana.

NTLLE = Nuevo Tesoro Lexicográfico de la Lengua Española online [available at: http://ntlle.rae.es/ntlle/SrvltGUILoginNtlle, accessed: 8 July 2022].

Núñez de Taboada M. 1825. Diccionario de la lengua castellana, para cuya composición se han consultado los mejores vocabularios de esta lengua y el de la Real Academia Española, últimamente publicado en 1822; aumentado con más de 5000 voces o artículos que no se hallan en ninguno de ellos. Paris: Seguin.

Oudin C. 1607. Tesoro de las dos lenguas francesa y española. Thresor des deux langues françoise et espagnolle. Paris: Marc Orry.

Percival R. 1591. Bibliothecae Hispanicae pars altera.Containing a Dictionarie in Spanish, English and Latine. London: John Jackson y Richard Watkins.

Salvá V. 1846. Nuevo diccionario de la lengua castellana, que comprende la última edición íntegra, muy rectificada y mejorada del publicado por la Academia Española, y unas veinte y seis mil voces, acepciones, frases y locuciones, entre ellas muchas americanas […]. Paris: Vicente Salvá.

Seco M., Ramos Gabino A. 1999. Diccionario del español actual. Madrid: Aguilar.

Real Academia Española, CORDE: Corpus diacrónico del español online [available at: http://www.rae.es, accessed: 8 July 2022].

Varela F., Kubarth H. 1994. Diccionario fraseológico del español moderno. Madrid: Gredos.

 

Secondary sources

Anusiewicz J. 1990. Językowo-kulturowy obraz kota w polszczyźnie. – Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury 3: 95–141.

Anusiewicz J. 1992. Koń – jaki jest w języku polskim. – Prace Filologiczne 37: 201–212.

Anusiewicz J. 1995. Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Arora S. L. 1977. Proverbial comparisons and related expressions in Spanish: Recorded in Los Angeles, California. [= Folklore Studies 29]. Los Angeles: University of California Press.

Baranowski B. 1967. „Najgodniejsze zwierzę” wół. – Łódzkie Studia Etnograficzne 9: 175–182.

Bartmiński J. 1980. Koń. – Bartmiński J. (ed.). Słownik ludowych stereotypów językowych. Zeszyt próbny. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego: 119–144.

Bartmiński J. 2006. Językowe podstawy obrazu świata. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Bobrowski I. 2010. Lingwistyczny obraz świata. – Górnikiewicz J., Grzmil-Tylutki H., Piechnik I. (eds.). W poszukiwaniu znaczeń. Studia dedykowane Marceli Świątkowskiej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego: 90–97.

Dąbrowska A. 2000. „Tę żabę trzeba zjeść”. Językowo-kulturowy obraz żaby w polszczyźnie. – Dąbrowska A., Anusiewicz J. (eds.). Językowy obraz świata i kultura [= Język a kultura 13]. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego: 181–203.

Dąbrowska A. (ed.). 2003. Opozycja Homo–Animal w języku i kulturze. [=Język a kultura 15]. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

de Santos Paião J., Aparecida Marques E. 2010. A imagem do cachorro nos fraseologismos: um estudo comparativo entre o espanhol e o português. – Actas del IV Congreso internacional de Letras. Universidad de Buenos Aires. Buenos Aires [available at: http://eventosacademicos.filo.uba.ar/index.php/CIL/IV-2010/paper/viewFile/2750/1168, accessed: 8 September 2022].

Grzegorczykowa R. 1990. Pojęcie językowego obrazu świata. – Bartmiński J. (ed.). Językowy obraz świata. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej: 41–49.

Gwiazdowska A. 2008. Los fraseologismos comparativos con un componente animal en los idiomas polaco y español. Una aproximación a un análisis comparativo. – Neophilologica 20: 107–123.

Kekič K. 2008. El lenguaje figurado con zoónimos en serbio. –Language Design 10: 107–131.

Kępka I. 2017. Językowa kreacja psa i jej funkcje w poezji. – Studia Językoznawcze 16: 135–148.

Kielak O. 2014. Koza i kozioł w polskich przysłowiach oraz wyrażeniach przysłowiowych: Jeden czy dwa językowo-kulturowe obrazy zwierząt? – LingVaria 9.18: 235–247.

Kobeshavidze M., Chrikishvili N. 2018. Análisis de los fraseologismos con elementos zoomórficos en español y georgiano. – Revista Académica liLETRad 4: 473–484.

Kolberová U. 2014. Wyzwiska z komponentem „pies” w języku polskim. – Opera Slavica 24.2: 29–37.

Lewandowski A., Radkiewicz J. 1991. Bocian w mowie i folklorze. Zielona Góra: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Tadeusza Kotarbińskiego.

Mocková N. 2019. El perro en la fraseología española y eslovaca. – Philologia 39.1–2: 121–135.

 

 

Mosiołek K. 1992. Stereotypy psa zawarte w języku polskim. – Poradnik Językowy 4: 301–304.

Mosiołek K. 1993. Obraz kota w języku polskim w zestawieniu z francuskim. – Grzegorczykowa R., Zaron Z. (eds.). Studia semantyczne. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego: 47–70.

Mosiołek-Kłosińska K. 1997. Antropocentryzm leksyki „zwierzęcej”. – Grzegorczykowa R., Zaron Z. (eds.). Semantyczna struktura słowa i wypowiedzi. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego: 71–77.

Mosiołek-Kłosińska K. 1998. Stereotypy konia przekazywane przez język polski i francuski. – Anusiewicz J., Bartmiński J. (eds.). Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne [= Język a Kultura 12]. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego: 266–271.

Pamies Bertran A., Iñesta Mena E.M., Carlos Lozano W. 1998. El perro y el color negro o el componente valorativo en los fraseologismos. – Luque Durán J.d.D., Pamies Bertrán A. (eds.). Léxico y fraseología. Granada: Método: 71–86.

Rak M. 2007. Językowo-kulturowy obraz zwierząt utrwalony w animalistycznej frazeologii gwar Gór Świętokrzyskich i Podtatrza. Kraków: Scriptum.

Rak M. 2017. Na bezrybiu i rak ryba. Językowo-kulturowy obraz raka w polszczyźnie. – Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury 29: 163–186.

Raszewska-Żurek B. 2010. Ewolucja niektórych stereotypów psa w polszczyźnie. – Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej 45: 65–80.

Rudnicka E. 2016. Słownik jako tekst kultury. – Język Polski 96.4: 47–64.

Słapek D. 2013. Językowy czy lingwistyczny obraz świata? Polemika z Ireneuszem Bobrowskim. – Polonica 33: 39–46.

Szyndler A. 2014. Zoomorfismos fraseológicos del español y del polaco: un estudio contrastivo desde el punto de vista de la lingüística cultural. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Tokarski R. 1993. Słownictwo jako interpretacja świata. – Bartmiński J. (ed.). Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. [vol. 2]. Współczesny język polski. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego: 335–362.

Information

Information: Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2023, Volume 140, Issue 4, pp. 309 - 326

Article type: Original article

Titles:

Polish:

The cultural linguistic image of the dog in Spanish lexicography

English:

The cultural linguistic image of the dog in Spanish lexicography

Authors

Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland

Published at: 29.11.2023

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Ewa Stala (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

English