March 5, 2024 marks the 110th birthday of Volodymyr Hryhorovych Serheiev, an outstanding scientist, chief designer of control systems for strategic combat missiles, launch vehicles, spacecraft and transport modules of orbital complexes, Academician of the National Academy of Sciences of Ukraine and an Honored Citizen of Kharkiv. Despite his significant scientific achievements in the field of rocket and space engineering, the silhouette of V. H. Serheiev is hardly reflected in the modern history of science.
Based on representative sources, the article highlights the main achievements of the scientist in the field of dynamics of automatic control systems and the design of rocket and space engineering control systems. The summary of the most prominent space projects is based on the memories of witnesses and direct participants.
The personal qualities of V. H. Serheiev as the head of the Special Design Office No. 692 are noted. The historical retrospective describes technical developments and inventions meant to improve the control systems of intercontinental ballistic missiles R-16, R-16У, R-36, R-36П, R-36 orbital, R-36М, R-36М UTTH, UR-100N, UR-100HU, and R-36М2. At the initiative of V. H. Serheiev, complex stands were developed, which worked non-stop in all modes of operation of the necessary equipment and solved complex scientific and technical problems of creating an on-board digital computer. V. H. Serheiev was the chief control system designer of space launch vehicles Kosmos, Kosmos-2, Cyclone-2, and Cyclone-3 and Tselina series spacecraft. The article features innovative solutions implemented under Serheiev’s leadership during the creation of the Energia launch vehicle, supply vehicles of the Almaz space rocket system and target orbital modules of the Saliut and Myr space stations, and international launch vehicles Dnipro, Rokit and Strila.
The article considers the issues of V. H. Serheiev’s direct participation in the organization of the training system for scien- tific personnel in the relevant specialties at Ukraine’s higher education institutions, as well as the development of international cooperation. It is substantiated that the scientist created one of the leading science and construction schools for the development of control systems for rocket and space technology, which is internationally recognized.
The authors emphasize that V. H. Serheiev devoted a lot of attention to people. At his initiative and with his support, a district named after the founder of aerodynamics, M. Y. Zhukovskyi, was created in Kharkiv for the employees of “Hartron” enter- prise. The district was not far from the enterprise and had well-developed infrastructure, such as kindergartens, schools, shops, a swimming pool and a complex of residential buildings.

5 marca 2024 r. przypadała 110. rocznica urodzin Wołodymyra Hryhorowycza Serheieva, wybitnego naukowca, głównego projektanta systemów sterowania strategicznych rakiet bojowych, rakiet nośnych, statków kosmicznych i modułów transportowych kompleksów orbitalnych, akademika Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, honorowego obywatela Charkowa. Znaczące osiągnięcia naukowe V.H. Serheieva nie znajdują jednak odpowiedniego miejsca we współczesnej historii nauki, a jego biografia nie została szeroko opracowana.
Artykuł, oparty na wykorzystaniu reprezentatywnej bazy źródłowej, podkreśla główne osiągnięcia naukowca. Informacje o najważniejszych projektach kosmicznych zostały podsumowane na podstawie wspomnień obserwatorów i bezpośrednich uczestników tych wydarzeń.
Zwrócono uwagę na osobiste cechy V.H. Serheieva jako szefa Specjalnego Biura Projektowego-692. W retrospekcji historycznej opisano rozwój techniczny i wynalazki mające na celu ulepszenie systemów sterowania międzykontynentalnych rakiet balistycznych R-16, R-16У, R-36, R-36П, R-36 orbitalnych, R-36М, R-36М UTTH, UR-100N, UR-100HU, R-36М2. Z inicjatywy V.H. Serheieva opracowano kompleksowe stanowiska, które pracowały non-stop we wszystkich trybach pracy niezbędnego sprzętu i rozwiązywały złożone problemy naukowo- techniczne stworzenia pokładowego komputera cyfrowego.
Naukowiec był głównym projektantem kosmicznych rakiet noś nych „Kosmos”, „Kosmos-2”, „Cyklon-2”, „Cyklon-3” i statków kosmicznych serii „Tselina”. Opisano cechy innowacyjnych rozwiązań, które zostały wdrożone pod kierownictwem naukowca podczas tworzenia rakiety nośnej „Energia”, pojazdów dostawczych systemu rakiet kosmicznych „Almaz” i docelowych modułów orbitalnych stacji kosmicznych „Saliut” i „Myr”, międzynarodowych rakiet nośnych „Dnipro”, „Rokit” i „Strila”.
W artykule rozważono kwestie bezpośredniego udziału V.H. Serheieva w organizacji systemu szkolenia personelu naukowego w odpowiednich specjalnościach w instytucjach szkolnictwa wyższego Ukrainy, a także rozwoju współpracy międzynarodowej. Uzasadniono, że naukowiec stworzył jedną z wiodących szkół naukowo-budowlanych w zakresie rozwoju systemów sterowania dla technologii rakietowej i kosmicznej, która jest uznawana na arenie międzynarodowej.
Autorzy podkreślają, że V.H. Serheiev poświęcił wiele uwagi ludziom. Z jego inicjatywy i przy jego wsparciu dla pracowników przedsiębiorstwa „Hartron”w Charkowie powstała dzielnica imienia założyciela aerodynamiki M.Ye. Żukowskiego. Znajdowała się w pobliżu przedsiębiorstwa i posiadała rozwiniętą infrastrukturę: przedszkola, szkoły, sklepy, basen i kompleks budynków mieszkalnych.