FAQ

Balkan States and Great Powers – Conflicts and Disputes in the First Half of the 20th Century

Publication date: 21.11.2024

Central European and Balkan Studies, 2024, Volume XXXIII, pp. 193 - 222

https://doi.org/10.4467/2543733XSSB.24.011.20035

Authors

Andrzej Krzak
Jan Dlugosz University in Czestochowa
, Poland
https://orcid.org/0000-0002-6886-5057 Orcid
All publications →

Titles

Balkan States and Great Powers – Conflicts and Disputes in the First Half of the 20th Century

Abstract

The author analyzes the policy of great powers towards the Balkan countries and nations, through the two Balkan wars (1912, 1913), the Great War and World War II until the formation of the Cold War order after it. The author asks questions about the geopolitical role of the great powers that influenced the construction of a lasting peace system in the Balkans during the period in question. The leaders of the Balkan independence movements realized that they had to rely on the assistance of great powers in their endeavours, hence the “original sin” of international relations in the Balkans became the growing influence of stronger players, the scale of which is unmatched in any other region of the Old Continent. The support given to Serbia, Romania, Bulgaria, Greece or Albania in the nineteenth and twentieth centuries by the great powers in their struggle for independence and sovereignty extended to all areas of international relations after the constitution of nation-states and continues to accompany them to this day, taking various forms. It must be hypothesized that the influence of the great powers has had a destructive effect on the construction of a lasting peace system in the Balkans.

References

Download references
Primary sources

Archiwum Instytut Polski i Muzeum im. Władysława Sikorskiego w L ondynie.

Arhiv Jugoslavije, Beograd.

Wojskowe Biuro Historyczne, Centralne Archiwum Wojskowe w Warszawie.

The National Archives Kew, London.

Memories, Diaries

Churchill W.S., Druga wojna światowa, Tom 5 Księga 2, Gdańsk 1996.

Ronge M., Dwanaście lat służby wywiadowczej, Warszawa 1992.

Monographs

A History of The Croats. The Nineteenth and twentieth Centuries, Zagreb 2022.

Amery J., Approache March. A Venture in Autobiography, London 1973.

An Abriged History of The Greek-Italian and Greek-German War 1940–1941, Athens 1997.

Aulneau J., La Turquie et la guerre, Paris 1916.

Avramovsk Ž., Balkanske Zemle i Velike sile 1935–1937. Od italijanske agresije na Etiopiju do jugoslavensko-italijanskog pakta, Beograd 1969.

Barker E., British Policy in South-East Europe in the Second World War. Studies in Russian and East European History, London 1976.

Batowski H., Państwa Bałkańskie 1800–1923. Zarys historii dyplomatycznej i rozwoju terytorialnego, Kraków 1938.

Batowski H., Z polityki międzynarodowej XX wieku. Wybór studiów z lat 1930–1970, Kraków 1979.

Batowski H., Rozpad Austro-Węgier 1914–1918 (Sprawy narodowościowe i działania dyplomatyczne), Kraków 1982.

H. Batowski, Między dwiema wojnami 1919–1939. Zarys historii dyplomatycznej, Kraków 2001.

Bjelajac M., Diplomatija i Vojska. Srbija i Jugoslavija 1901–1999, Beograd 2010.

Bjelajac M., Vojska Kraljevine Srba Hrvata i Slovenaca 1918–1921, Beograd 1988.

Bošnjak L., Diverzantska dejstva u narodnooslobodilačkom ratu 1941–1945, Beograd 1983.

Cosmin S., L’Entente et de la Grèce pendant la Grande guerre (1914–1915), Paris 1926.

Czekalski T., Albania, Warszawa 2003.

Czekalski T., Hauziński, J. Leśny J., Historia Albanii, Wrocław 2009.

Čulinović F., Dvadeset sedmi Mart, Zagreb 1965.

Čulinović F., Okupatorska podjela Jugoslavije, Beograd 1970.

Dąbrowski J., Wielka Wojna 1914–1918 na podstawie najnowszych źródeł, vol. 1, 2, Warszawa 1937.

Dedijer V., Sarajewo 1914, t. 2, Łódź 1984.

Demel J., Historia Rumunii, Wrocław 1986.

Dorst K., Wünsche W., Der ersten Weltkrieg Erscheinung Und Wesen, Berlin 1989.

Dyskant J.W., Konflikty i zbrojenia morskie 1918–1939, Gdańsk 1983.

Ekmečić M., Stvaranje Jugoslavije 1790–1918, vol. 2, Beograd 1989.

Erickson E.J., The Turkish War of Independence. A Military History, 1919–1923, Santa Barbara Denver 2021.

Felczak W., Wasilewski T., Historia Jugosławii, Wrocław 1985.

Fischer B.J., Albania at War 1939–1945, London 1998.

Garlicka A., Wielka Brytania i Bałkany 1935–1939, Warszawa 2001.

Gerolymatios A., Red Acropolis. Black Terror. The Greek Civil War and the Origins of Soviet-American Rivalry 1943–1949, New York 2004.

Gligorijević B., Kominterna, jugoslovensko i srpsko pitanje, Beograd 1992.

Goričar J., Political Intrigues of Austria & Germany against Balkan States, New York 1915.

Goricar J., The Jugoslav-Italian Question, New York 1919.

Hauziński J., Leśny J., Historia Albanii, Wrocław 1992.

Histoire et géopolitique des Balkans de 1800 à nos jours, Paris 2002.

Hoptner J., Jugoslavija u krizi 1934–1941, Rijeka 1973.

Janković D., Srbija i jugoslovensko pitanje 1914–1915, Beograd 1973.

Jaszi O., The Dissolution of the Habsburg Monarchy, Chicago 1961.

Jelavich B., Historia Bałkanów, vol. II : Wiek XX, Kraków 2005.

Kann R.A., The Habsburg Empire, New York 1957.

Kennedy R.M., Hold The Balkans! German Antiguerrilla Operations In the Balkans (1941–1944), Shippensburg 2000.

Kokkinos D., Oi dyo pole moi, Athens 1945.

Kołodziejczyk D., Turcja, Warszawa 2000.

Korsun N., Balkanskiĭ front Mirovoĭ Voĭny, 19141918 gg., Moskva 1939.

Koszel B., Rywalizacja niemiecko-włoska w Europie Środkowej i na Bałkanach w latach 1933–1941, Poznań 1987.

Kozeński J., Agresja na Jugosławię 1941, Poznań 1979.

Krzak A., Wielka Wojna na Bałkanach. Działania militarne i polityczne podczas I wojny światowej 1914–1918, Częstochowa 2016.

Krzak A., Wojny bałkańskie 1912–1913, Częstochowa 2017.

Kuhl H. von, Der Weltkrieg 1914–1918. Dem deutsche Volke dergestellt, vol. I , Berlin 1929.

Kurapovna M.Ch., Shadows on the Mountain The Allies, the Resistance, and the Rivalries That Doomed WWII Yugoslavia, New Jersey 2010.

Ludwig E., Austria – Hungary and the War, New York 1914.

Marcovitch L., Serbia and Europe 1914–1920, New York 1931.

Mazower M., Inside Hitler’s Greece. The Experience of Occupation 1941–1944, New Haven–London 1995.

Mihojlević M.A., The Yugoslav Question with special regard to the Coasts of the Adriatic, Zagreb 1919.

Mikulan Thomas K., Axis Forces In Yugoslaviab1941–45, Oxford 1995.

Mitrović A., Prodor na Balkan i Srbija 1908–1918. Srbija u planovima Austro-Ugarske i Nemačke 1918–1918, Beograd 1981.

Montanarri M., Le truppe italiane in Albania (anni 1914–20 e 1939), Roma 1978.

Murawski A., Góry Pindos 1943–1949, Warszawa 2013.

Murray W., Millet Allan R., A War to Be Won. Fighting the Second World War, Cambridge 2001.

Namier L., Vanished Supremacies 1812–1918. The Downfull of the Habsburg Monarchy, London 1962.

Noris D.E., Balkanski mit, pitanja identiteta i modernosti, Beograd 2002.

Opačić P., Drašković A., Ratković., B., U bitkama kod Beograda 1915, Mojkovca, Kajmakčalana i Dobrog Polja, Knjiga Sedma, Beograd 1998.

Oslobodilački rat naroda Jugoslavije 1941–1945, Kn. 1 (Od sloma Kraljevine Jugoslavije do drugo zasedanja AVNOJ), Beograd 1963.

Österreich-Ungarns letzter Krieg 1914–1918Verlag der Militärwissenschaftlichen Mitteilungen, E. von Glaise-Horstenau (ed.), vol. I , Wien 1930–1939.

Qazimi P., Albanijastrani vojni utjecaji(1912.–1991.), Zagreb 2013.

Pajewski J., “Mitteleuropa”. Studia z dziejów imperializmu niemieckiego w dobie pierwszej wojny światowej, Poznań 1959.

Piekałkiewicz J., Wojna na Bałkanach 1940–1945, Warszawa 2007.

Puto A., L’independance Albanaise et la diplomatie des grandes puissances 1912–1914, Tirana 1982.

Rawski T., Wojna na Bałkanach 1941. Agresja hitlerowska na Jugosławię i Grecję, Warszawa 1981.

Rubacha J., Malinowski A., Giza A., Historia Bułgarii 1870–1915, vol. 1, Warszawa 2009.

Samarđič M., Borbe četnika Proti Nemaca i Ustaša 1941–1945. Prvi Tom, Kragujevac 2006.

Skowronek J., Tanty M., Wasilewski T., Historia Słowian Południowych i Zachodnich, Warszawa 1988.

Stawowy-Kawka I., Albańczycy w Macedonii 1944–2001, Kraków 2014.

Stojićević A.M., Istorija naših ratova za Oslobođenje i Ujedinjenje od 1912–1918 god. (Tok operacija i primena snabdevanja), Beograd 1932.

Stojković M., Istorijska iskustva Balkanski odnosa, in: Balkan krajem 80-tih godina, Beograd 1987.

Tanty M., Konflikty bałkańskie w latach 1878–1919, Warszawa 1968.

Tanty M., Bosfor i Dardanele w polityce mocarstw, Warszawa 1982.

Tasić D., Rat posle rata. Vojska Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca na Kosovu i Metohiji i u Makedoniji 1918–1920, Beograd 2008.

The Struggle for Northern Epirus, Athens 2000.

The Times History of the War, London 1916, vol. 7, April 25

Timofeev A.Y., Serbskie soiuzniki Gitlera, Moskva 2011.

Tomasevich J., Četnici u Drugom Svjetskom Ratu 1941–1945, Zagreb 1979.

Vinaver V., Jugoslavija i Mađarska 1918–1933, Beograd 1971.

Walkiewicz W., Jugosławia. Byt wspólny i rozpad, Warszawa 2000.

Weibel E., Histoire et géopolitique des Balkans de 1800 à nos jours, Paris 2002.

Wędkiewicz S., Rumunja po wojnie, Warszawa 1923.

Willaume M., Rumunia, Warszawa 2004.

Wituch T., Tureckie przemiany. Dzieje Turcji 1878–1923, Warszawa 1980.

Vego M.N., Austro-Hungarian Naval Policy 1904–14, London–Portland 1996.

Za balkanskimi frontami Pervoĭ mirovoĭ voĭny, V.N. Vinogradov (ed.), Moskva 2002.

Zacharias M.J., Jugosławia w polityce Wielkiej Brytanii 1940–1945, Wrocław 1985.

Zöllner E., Geschichte Österreichs, Wien 1979.

Articles

Ajrapetov O.P., Balkany i strategiya Antanty i yeyo protivnikov, (1914–1918 g.), “Novaja i N ovejshajaIstorija” 2003, no. 5.

Askew W.C., Austro-Italian antagonism, 1896–1914, in: L. Parker Wallace, W.C. Askew, Power, Public Opinion and Diplomacy. Essays in Honor of Eber Malcolm Carroll by his Students, Durham NC 1959.

Batowski H., Związki albańsko-włoskie, “Polityka Narodów” 1934, vol. 1–2.

Buczma L., Z genezy Małej Ententy, “Studia z Dziejów ZSRR i Europy Środkowej” 1970, vol. VI.

Czekalski T., Układ Toptani-Pašić. Relacje albańsko-serbskie w pierwszym roku Wielkiej Wojny, in: I Wojna Światowa na Bałkanach. Działania militarne i polityczne w latach 1914–1918. Studia i materiały, A. Krzak (ed.), Szczecin 2014.

Ganczew A., Wojsko bułgarskie po wojnie światowej, “Bellona”, kwiecień 1931, vol. XXXVII .

Garlicka A., Bałkany a Europa w XIX i XX wieku, in: Dziesięć wieków Europy. Studia z dziejów kontynentu, J. Żywczyński (ed.), Warszawa 1983.

Grabiański A., Królestwo S.H.S., “Przegląd Polityczny” 1928, vol. I X, iss. 4–5.

Grahovac M., Bugarske snage u trajnoj agresiji protiv Srbije 1915, “Vojnoistorijski Glasnik” 1985, vol. 2.

Gutić M., Oružani sukobi na srpsko-albanskoj granici u jeseni 1913 godine, “Vojnoistorijski Glasnik”, Januar–April 1985, vol. 1.

Helmreich E.C., Montenegro and the Formation of the Balkan League, “The Slavonic Review” 1937, vol. XV/44.

Janjetović Z., Borders of the German Occupation Zone in Serbia 1941–1944, “Zbornik Radova: Geografski institut Jovan Cvijić” 2012, vol. 62, no. 2.

Kastory A., Problematyka terytorialna traktatów pokojowych z Rumunią, Bułgarią i Węgrami w obradach paryskiej konferencji pokojowej 1946 r., “Dzieje Najnowsze” 1977, year IX, vol. 1

Kolev D., Tajna diplomatija i interesne sfere: primer Balkanskog Poluostrva, “Časopis za ekonomiju i tržišne komunikacije” 2016, vol. 6, iss. 2.

Manojlović M., Balkan i velike sile početkom XX vijeka, “Matica” 2018, iss. 75.

Nikolić K., Teroristička delatnost Komunističke Partije Jugoslavije u Kraljevini SHS (1921–1930), “Istorijski Glasnik” 1993, vol. 1–2.

Rawski T., Agresja niemiecka przeciwko Grecji i Jugosławii cz. 3, “Wojskowy Przegląd Historyczny” 1966, no. 2.

Resis A., The Churchill-Stalin Secret ‘Percentages’ Agreement on the Balkans, Moscow, October 1944, “The American Historical Review” 1978, vol. 83, no. 2.

Ristić I., Bolševička akcija na Balkanu (do sredine dvadesetih godina XX veka), “Arhiv, časopis Arhiva Jugoslavije” 2011, iss. 1–2.

Stanković Đorđe Đ., Ratni ciljevi Srbije 1914 godine – subiektivni činioci, “Vojnoistorijski Glasnik” 1984, iss. 3.

Stojković M., Novi geopolitički položaj Balkana i Jugoslavije, “Vojno delo” 2009, iss. 6.

Šotra Ž., Vojni aspekti bezbednosti na Balkanu, in: Balkan krajem 80-tih godina, Beograd 1987.

Walkiewicz W., Zmagania o Triest – ostatni front u zmierzchu wojny powszechnej, in: I wojna światowa na Bałkanach. Działania militarne i polityczne w latach 1914–1918. Studia i materiały, A. Krzak (ed.), Szczecin 2014.

Willaume M., Besarabia – jej położenie u końca I wojny światowej w świetle badań oraz ówczesnej publicystyki, “Res Historica” 2011, vol. 31.

Wituch T., Bałkany w Europie XX wieku, “Dzieje Najnowsze” 1998, year XXX, vol. 2.

Znamierowska-Rakk E., Bałkany w układach wersalskim i jałtańsko-poczdamskim, “Dzieje Najnowsze” 1996, year XXXVIII , vol. 2.

Živojinović D.R., Amerikanci na Jadranu 1918–1919 godine, “Vojnoistorijski Glasnik” 1970, iss. 3.

Information

Information: Central European and Balkan Studies, 2024, Volume XXXIII, pp. 193 - 222

Article type: Original article

Titles:

English: Balkan States and Great Powers – Conflicts and Disputes in the First Half of the 20th Century

Authors

https://orcid.org/0000-0002-6886-5057

Andrzej Krzak
Jan Dlugosz University in Czestochowa
, Poland
https://orcid.org/0000-0002-6886-5057 Orcid
All publications →

Jan Dlugosz University in Czestochowa
Poland

Published at: 21.11.2024

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Andrzej Krzak (Author) - 100%

Information about author:

Andrzej Krzak, Ph.D., prof. Jan Długosz University in Częstochowa. Conducts research on the history of the special services of Poland, Russia (USS R) and Yugoslavia. He deals with the history of the Balkans in the following aspects: security, geopolitics, disinformation and military. He participated in the implementation of international grants in the Balkans. Scholarship holder of the Brzezie Lanckoroński Foundation (research in London). He is an active senior researcher at the Institute of National and International Security in Belgrade.

Article corrections:

-

Publication languages:

English